6.5/6.4

KGT= basisstof 5 de geschiedenis van het leven op aarde.
BB= basisstof 4
1 / 52
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvmboLeerjaar 2

In deze les zitten 52 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 5 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

KGT= basisstof 5 de geschiedenis van het leven op aarde.
BB= basisstof 4

Slide 1 - Tekstslide

Vandaag

  • Absentie en HW controle
  • Herhaling
  • Uitleg BS 5
  • Aan de slag
  • Evaluatie wat hebt je geleerd

Slide 2 - Tekstslide

Geslachtschromosomen

Slide 3 - Tekstslide




<.         gen        .>

Slide 4 - Tekstslide

Genenpaar
Het gen van de vader en het gen van de moeder vormen samen het genenpaar. Ieder genenpaar is verantwoordelijk voor 1 erfelijke eigenschap. Bijvoorbeeld: oogkleur.

Slide 5 - Tekstslide

Variatie in genotypen

Slide 6 - Tekstslide

Mutaties
foutjes in de celdeling
door mutagene invloeden
Albino
kanker

Slide 7 - Tekstslide

Vier uitgangspunten evolutie
  1. Veranderingen over miljoenen jaren
  2. Veranderingen in genotypen
  3. Natuurlijke selectie
  4. Ontstaan van nieuwe soorten

Slide 8 - Tekstslide

natuurlijke selectie
overlevingskans
schutkleur
natuurlijke selectie

Slide 9 - Tekstslide

Isolatie

Slide 10 - Tekstslide

de geschiedenis van het leven op aarde.

Slide 11 - Tekstslide

fossielen 

Fossielen zijn versteende overblijfselen van organismen/afdrukken in gesteenten. 
Fossielen ontstaan als de resten van organismen worden bedekt door lagen van zand- of kleideeltjes. 
Als dit snel gebeurt, krijgen bacteriën en schimmels niet de tijd om de resten helemaal af te breken. 
De zand- en kleideeltjes verstenen en het fossiel blijft bewaard. Zachte delen vergaan vaak te snel om te kunnen fossiliseren. 

Van schelpdieren worden dan ook veel meer fossielen gevonden dan van bijvoorbeeld wormen

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Video

Gesteentelagen
Nieuwe lagen komen boven op oudere lagen. 

Van sommige soorten komen de fossielen slechts in één gesteentelaag voor. Deze soorten organismen hebben alleen in een bepaalde periode geleefd en uitgestorven. 

Hieruit blijkt dat in de geschiedenis van de aarde soorten zijn ontstaan en weer zijn verdwenen. Fossielen laten soms zien dat soorten veranderen.

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Tekstslide

De geologische tijdschaal
De wat?
Geologisch = Aarde.
dus...
Geologische tijdschaal = Wat is er allemaal op aarde gebeurt vanaf moment 0 tot nu.

Slide 16 - Tekstslide

De aarde bestaat ongeveer 4600 miljoen jaar (4,6 miljard jaar). In het begin van het bestaan van de aarde was er geen leven mogelijk. De temperatuur was hiervoor nog veel te hoog.


Ongeveer 3800 miljoen jaar geleden ontstonden waarschijnlijk de eerste eenvoudige levensvormen. Deze leefden in het water. De lucht bevatte toen nog geen zuurstof. Uit deze eenvoudige levensvormen ontstonden de eerste bacteriën. Een deel van deze bacteriën kon zuurstof produceren.

Slide 17 - Tekstslide

geologische tijdschaal
geschiedenis van de aarde is verdeeld in tijdperken.
tijdperken in perioden.

Op een geologische tijdschaal kun je de ingeling van de geschiedenis van de aarde goed zien.

Slide 18 - Tekstslide

Leven op aarde
Het leven op aarde ontstond in het water doordat de temperatuur op aarde nog veel te hoog was. 


Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Tekstslide

wat is een tijdperk
als je kijkt naar het stukje tijdschaal, zie je dat het is ingedeeld in twee tijdperken: Mesozoïcum en Cenozoïcum.
een tijdperk kan worden opgedeeld
in periodes.

Het mesozoïcum bestaat uit het 
Jura, Krijt en Trias. Dit is de tijd 
waarin dinosauriërs leefden. 

Slide 21 - Tekstslide

Slide 22 - Video

Ontstaan aarde




4600 miljoen jaar geleden

Slide 23 - Tekstslide






temperatuur te hoog--geen leven!

Slide 24 - Tekstslide

3800 miljoen jaar geleden
eerste leven in het water
oerbacterie ( eencellig)
lucht had nog geen zuurstof!

Slide 25 - Tekstslide

3300 miljoen jaar geleden
eencelligen die zuurstof konden produceren ( CO2 wordt zuurstof)
zuurstof ook in de atmosfeer

Slide 26 - Tekstslide

1600 miljoen jaar geleden
eerste meercellige organismen

Slide 27 - Tekstslide

700 miljoen jaar geleden 

ontstaan  eerste dieren
sponzen, kwallen, inktvissen, trilobieten
op land nog alleen maar bacteriën 

Slide 28 - Tekstslide

500 miljoen jaar geleden
eerste landplanten 
eerste gewervelde dieren ; vissen 

eerste gewervelde dieren ; vissen

Slide 29 - Tekstslide

450 miljoen jaar geleden
eerste landdieren
geleedpotigen ; duizendpoten
daarna volgden  andere dieren als amfibieën en reptielen

Slide 30 - Tekstslide

251 miljoen jaar geleden
ontstaan allerlei sauriërs 
op het land de dinosauriërs 
ook in het water en lucht
ook ontstaan eerste zoogdieren en vogels

Slide 31 - Tekstslide

65 miljoen jaar geleden
stierven de sauriërs uit in een korte tijd.
mogelijke oorzaak = rotsblok vanuit de ruimte die insloeg op aarde
hierdoor grote bosbranden  en zwarte wolken over de aarde die veel zonlicht tegenhelden.
hele aarde toen donker en koud waardoor de sauriërs stierven.
de zoogdieren en vogels overleefden wel.

Slide 32 - Tekstslide

Slide 33 - Video

Slide 34 - Tekstslide

3 miljoen jaar gelden

eerste mensachtigen (homo erectus)

anders dan de mensen nu 

mens nu = homo sapiens

Slide 35 - Tekstslide

https://schooltv.nl/video-item/clipphanger-wie-waren-de-neanderthalers 

Slide 36 - Tekstslide

verwantschap van soorten
alle mensen die nu leven hebben een gemeenschappelijke voorouder die 300.000 jaar geleden in afrika leefde.



Slide 37 - Tekstslide

verwantschap van soorten
Tijdens de ontwikkeling van het leven op aarde zijn allerlei soorten organismen ontstaan. Soorten die een gemeenschappelijke voorouder hebben, vertonen verwantschap

Hoe meer het DNA van soorten overeenkomt, hoe meer deze soorten aan elkaar verwant zijn. 
Hoe minder het DNA van soorten overeenkomt, hoe langer geleden de gemeenschappelijke voorouder leefde.

Slide 38 - Tekstslide

Stamboom 

Slide 39 - Tekstslide

Slide 40 - Video

Slide 41 - Video

waar kwam het eerste leven?
A
land
B
zee
C
lucht

Slide 42 - Quizvraag

wat was de eerste vorm van leven?
A
mens
B
planten
C
schimmels
D
bacterien

Slide 43 - Quizvraag

Waarom kon er eerst geen leven zijn op aarde?
A
het was er veel te koud
B
er was geen land
C
het was er veel te heet

Slide 44 - Quizvraag

Wanneer kon leven ontstaan?
A
toen er land ontstond
B
toen de aarde was afgekoeld en zeeën waren ontstaan
C
toen het warmer werd

Slide 45 - Quizvraag

Uit hoeveel cellen bestond het eerste leven?
A
meerdere cellen
B
één cel
C
4 cellen

Slide 46 - Quizvraag

Hoe noemen we die ene eerste cel?
A
oerschimmel
B
oerbacterie

Slide 47 - Quizvraag

Welke dier is niet in de begintijd van de aarde ontstaan?
A
koraal
B
dinosaurus
C
zee-egel
D
degenkrabben

Slide 48 - Quizvraag

Hoe weten we dat deze dieren in de begintijd al hebben bestaan?
A
doordat het in boeken stond
B
door fossielen
C
doordat mensen dit hebben verteld

Slide 49 - Quizvraag

Welke organismen zorgen voor de eerste zuurstof op het land?
A
mossen en bomen
B
mossen en dieren
C
mossen en varens

Slide 50 - Quizvraag

Welke dieren met een geschubde huid ontwikkelden zich op aarde?
A
reptielen
B
vogels
C
vissen

Slide 51 - Quizvraag

Huiswerk:
KGT= 6.5 opdracht  1 tm 9 (3 overslaan)
BB= 6.4 opdracht 1 tm 8 (practicum overslaan)

Klaar? Nakijken

Klaar klaar? = Test jezelf 

Klaar Klaar Klaar? = Leren toets volgende week

Slide 52 - Tekstslide