h6 markten les 1, 2

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H6 Markten

Vraag

en 

Aanbod

Hoofdstuk 6. Markten

De vraag naar goederen en diensten

Vrijwel elke dag (of week) koop je wel iets. Een broodje in de kantine, een snack bij de supermarkt, of iets online.

Wat beïnvloedt jouw vraag naar goederen en diensten?

Oftewel, wanneer ben je geneigd iets wel (of niet) te kopen? Waar let je op?

Markten

Op een markt komen vragers (consumenten) en 

aanbieders (producenten)  samen.

Dit kan letterlijk, fysiek: denk aan de goederenmarkt op de Reigersbos markt in Amsterdam.

Of abstract, niet fysiek; denk aan de aandelenmarkt 

of de arbeidsmarkt. 

Goederen en diensten(-markt)

Goederen kan je vastpakken, zoals een halfje bruin, een fiets of een laptop. 

Diensten zijn niet tastbaar, zoals het werk wat je kapper doet, de glazenwasser, taxichauffeur, boekhouder, docent, enz. 

Rekenen met een Qv-functie

Economen vatten de gevraagde hoeveelheid (vraag= Qv) graag wiskundig samen in een functie; hierin is alleen de factor prijs meegenomen

Bijvoorbeeld: 

Qv= -20p+ 500

Deze functie is een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid

= een model 

In de functie de letter p van prijs, zie je 'm? 

Functie in een grafiek

Een functie als  Qv= -20p+ 500 geeft weer hoe de consument reageert op een prijsverandering. Oftewel; hogere p (prijs) is lagere Qv (vraag).

Bijvoorbeeld: Bij een prijs van 10 euro wordt er 

Qv = -20 x 10 + 500= 300 stuks gevraagd

Bij een prijs van 20 euro wordt er

Qv = -20 x 20 +500= 100 stuks gevraagd

Dit moet je ook grafisch kunnen maken. 

Grafisch; een vraaglijn (Qv)

Hoe doe je dat?

Net als bij wiskunde pak je 2 punten, bijvoorbeeld een prijs van 10 euro (-20 x 10 +500= 300 Qv) en 20 euro (-20 x 20 + 500= 100 QV). Teken de 2 punten en trek met je lineaal een lijn erlangs.

Zoals je ziet heeft de vraaglijn een dalend verloop: 

hoe duurder het wordt, hoe minder er gevraagd wordt. 

Even zelf rekenen nu.

Qv= -20p + 1000
Wat is de vraag bij een prijs van 8 euro?

1. 80 euro
2. 840 stuks
3. 840 euro
4. 50 stuks

Maken

Pak je boek: H6 Markten, blz 75-76

Maken opgave 6.3 en 6.4
6 minuten de tijd

(eerder klaar 6.1 t/m 6.5 maken)

Rekenen met een Qa-functie

Naast de vraaglijn hebben we ook de aanbod lijn. Ook hiervoor word er gebruik gemaakt van een wiskundige functie. 

Bijvoorbeeld: 

Qa= 30p- 800

Het verband tussen de prijs en de aangeboden hoeveelheid is positief. 

Als de prijs stijgt, stijgt het aanbod. 

De Qa bereken je op de zelfde manier als de Qv.

Even zelf rekenen nu.

Qa= 30p - 800
Wat is het aanbod bij een prijs van 50 euro?

1. 650 stuks
2. -650 stuks
3. 700 stuks
4. 2.300 stuks

Maken

Pak je boek: H6 Markten, blz 77

Maken opgave 6.7
5 minuten de tijd

(eerder klaar 6.1 t/m 6.7 maken)

Qa=Qv, het marktevenwicht

Qv=-20p + 1000        Qa= 30p - 800

in deze functies zie je hoe de vragers (Qv) en aanbieders (Qa) reageren op een (andere) prijs; door ze aan elkaar gelijk te stellen (balansmethode) achterhaal je DE EVENWICHTSPRIJS. 

P^e= evenwichtsprijs (door Qa=Qv)

Waarom? Zodat je weet welke prijs tot stand komt op deze markt

Qa= 30p - 800 en Qv= -20p + 1000

30p - 800= -20p + 1000 

50p = 1800

p= 1800/50 = 36 euro evenwichtsprijs

hoeveel (ver-)koop ik dan voor 36 euro?

Invullen in Qa --> 30 x 36 - 800= 280 stuks 

Invullen in Qv --> -20 x 36 + 1000= 280 stuks

Beide 280? Dat kan geen toeval zijn!

Klopt! Is het ook niet! MOET altijd gelijke Q hebben, 

we noemen het daarom de evenwichtshoeveelheid 

Oplossen middels de balansmethode van wiskunde

Qa=Qv

Dus wat hebben we geleerd --> gelijkstellen van qa=qv geeft de evenwichtsprijs (P^e)  van 36 euro

Vul die evenwichtsprijs in BEIDE functies in en vind de 

evenwichtshoeveelheid (Q^e) van 280 stuks.

Wat zal de omzet zijn op deze markt?

Qa = Qv

Dit kan je ook weergeven in een tabel: 

Stel de Qv= -4P+100
en de Qa= 5P-25.

Als je van de Qv en de Qa twee punten invoert krijg je twee lijnen die elkaar snijden, dit is het evenwichtspunt.

Dit kan je controleren door Qv = Qa.

Wat is de evenwichtsprijs bij

Qv= -4P+100 Qa= 5P-25

1. €13,00
2. €14,00
3. €14,54
4. €13,89

Wat is de evenwichtshoeveelheid bij

Qv= -4P+100 Qa= 5P-25

1. 47,7
2. 40
3. 44,44
4. 45

Maken

Pak je boek: H6 Markten, blz 79

Maken opgave 6.10
15 minuten de tijd

(Eerder klaar 6.1 t/m 6.12 maken)

Hoofdstuk 6. Markten