Redekundig ontleden uitleg + oefenen (ww/ng/o/pv/lv/mv/vv/bwb/bvb)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Is het werkwoord dat van tijd en getal kan veranderen. 

Vind je door de zin vragend te maken. 

Het onderwerp komt qua getal altijd overeen met de persoonsvorm. 

X gisteren / stonden / mijn broer / op de stoep. 

Gisteren stonden mijn broers op de stoep. 

Eventueel aangevuld met 'aan het' of 'te'

- Het voetbalteam was fantastisch aan het voetballen

- De scheidsrechter besloot zelf te gaan voetballen. 

Het naamwoordelijk gezegde

Het naamwoordelijk gezegde zegt wat iemand of iets (het onderwerp) IS (of wordt of blijft).

Persoonsvorm + alle werkwoorden in de zin + het naamwoordelijk deel. 

Bijvoorbeeld: Feline is altijd een aardig meisje geweest.

NW= is een aardig meisje geweest

Om het lijdend voorwerp te vinden stel je de vraag: 

Wie/wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp? 

Wie kust Martijn? = de vrouw 

Het meewerkend voorwerp is degene die ontvangt. Te herkennen aan de voorzetsels aan/voor. 

- De docent / gaf / het proefwerk / terug / aan de leerlingen. 

- De docent / gaf / de leerlingen / het proefwerk / terug. 

Redekundig ontleden = zinsontleding

• Voorbeeld: Ze zou gisteren haar boek ophalen.
  
• Ze / zou / gisteren/ haar boek/ ophalen.
  

• ze = onderwerp
  
• zou = persoonsvorm
  
• zou ophalen = (ww) gezegde
  
• haar boek =  lijdend voorwerp
  
• gisteren = bijwoordelijke bepaling
  

De zeven stappen

1. Onderwerp + persoonsvorm
   
2. zinsdelen
3. werkwoordelijk gezegde/ naamwoordelijk gezegde (alle ww in de zin, of de ww+het naamwoordelijk deel)
4. onderwerp (wie/wat + wg)
5. lijdend woordwerp (wie/wat + gez + o = lv) 
6. meewerkend voorwerp (aan wie/voor wie?)
7. bijwoordelijke bepaling (alles wat overblijft)

Zijn broertje  maakte  die lastige opgaven  zonder fouten .

Wat is stap 1 van het redekundig ontleden?

1. persoonsvorm zoeken
2. onderwerp zoeken
3. strepen zetten
4. werkwoordelijk gezegde zoeken

Hoe vind je de persoonsvorm?

1. een werkwoord zoeken
2. het getal veranderen (meervoud - enkelvoud)
3. de zin van tijd veranderen (verleden tijd - tegenwoordige tijd)
4. geen idee

Getal-proef: zin veranderen van enkelvoud naar meervoud of van meevoud naar enkelvoud. 

V

Tijd-proef: zin van tijd veranderen. Tegenwoordige tijd wordt verleden tijd en andersom.

Het werkwoord dat verandert is de persoonsvorm.

Wat is stap 2?

1. onderwerp benoemen
2. werkwoordelijk gezegde benoemen
3. lijdensvoorwerp benoemen
4. zinsdeelstrepen zetten

De puzzel van het ontleden

De puzzel moet compleet zijn en alle stukjes passen in elkaar en heb je nodig om de zin/puzzel compleet te krijgen.

PV = werkwoord, Je doet getalproef (enkv-meerv) of tijdproef (tt-vt).

WWG = alle werkwoorden in de zin (inclusief de voorzetsels die erbij horen, zoals 'te kijken'.

O = Wie/wat + WWG

LV = Wie/wat + WWG + O

MVW = Aan wie/voor wie + WWG + O + LV

BWB = De prullenbak van de zin. wat nog geen naam heeft gaat daarin en is dus de BWB

Hoeveel zinsdelen heeft de zin?
Mijn lieve moeder bakt lekkere taarten.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Hoeveel zinsdelen heeft de zin?
Gisteren heeft mijn lieve moeder een lekkere taart gebakken.

1. 2
2. 3
3. 4
4. 5

Welke stelling over de pv is fout?

1. De pv geeft de tijd van de zin aan
2. Alles voor de pv is één zinsdeel
3. De pv kan een voltooid deelwoord zijn
4. Er staat altijd een pv in een zin

Wat is het werkwoordelijk gezegde van deze zin?
Gisteren heeft mijn lieve moeder een lekkere taart gebakken.

Schrijf het werkwoordelijk gezegde op.
De melk is niet te drinken.

Wat is het onderwerp?
Gisteren heeft mijn lieve moeder een lekkere taart gebakken.

Wat is het onderwerp?
In de bijsluiter staan bijwerkingen genoemd.

1. in de bijsluiter
2. bijsluiter
3. bijwerkingen
4. staan genoemd

Wat is "een lekkere taart" in deze zin?
Gisteren heeft mijn lieve moeder een lekkere taart gebakken.

1. onderwerp
2. lijdend voorwerp
3. meewerkend voorwerp
4. bijwoordelijke bepaling

Benoem het lijdend voorwerp.
Meneer Janssen geeft ons Franse les.

1. Meneer Janssen
2. geeft
3. ons
4. Franse les

Staat er een meewerkend voorwerp in de zin?
De koning leest aan heel het land de troonrede voor.

1. ja
2. nee

Staat er een meewerkend voorwerp in de zin?
De juf gaf de kinderen een afscheidscadeautje.

1. ja
2. nee

Staat er een meewerkend voorwerp in de zin?
De vlag hangt aan de brug.

1. ja
2. nee

Schrijf de bijwoordelijke bepaling(en) op. Als het er meer zijn, gebruik dan een komma.
Gistermiddag speelde Yara mooi piano.

Schrijf de bijwoordelijke bepaling(en) op. Als het er meer zijn, gebruik dan een komma.
Waarom gaf jij mij vanmorgen zomaar een koekje?

Wat is het ow?
De meeste kleine kinderen luisteren graag naar traditionele sprookjes.

1. De meeste kleine kinderen
2. luisteren
3. graag
4. naar traditionele sprookjes.

Wat is het wg?

Meestal zullen leerlingen uitgaan van de eerlijkheid van de docent.

1. zullen uitgaan
2. zullen uitgaan van
3. zullen uitgaan van
4. zullen uitgaan van de eerlijkheid van de docent.

vv of bwb?

Annika gaat altijd met haar rode handtas naar school.

met haar rode handtas=

1. vv
2. bwb

wg of ng?

Wordt jouw buurjongen de nieuwe oppas?

1. wg= wordt
2. wg= wordt de nieuwe oppas
3. ng= wordt
4. ng= wordt [de nieuwe oppas]

wg of ng?

Laat het probleem niet steeds erger worden!

1. wg= laat
2. wg= laat erger worden
3. ng= laat [erger} worden
4. ng= laat niets steeds erger worden

Wat is de bijvoeglijke bepaling uit het eerste zinsdeel?
Na een erg korte inspectie vertrok de inspecteur weer.

1. Na een erg korte inspectie.
2. erg korte inspectie
3. erg korte
4. korte inspectie

Wat is het mv?
Het meisje geeft de planten water.

1. het meisje
2. de planten
3. water
4. planten

Wat is het lv?
Het meisje geeft de planten water.

1. het meisje
2. de planten
3. water
4. planten

Wat is het ow?
Jouw zelfgemaakte citroentaart met aardbeien is heel lekker geworden.

1. Jouw zelfgemaakte citroentaart met aardbeien
2. zelfgemaakte citroentaart met aardbeien
3. zelfgemaakte citroentaart
4. citroentaart

Wat is het gezegde?
Jouw zelfgemaakte citroentaart met aardbeien is heel lekker geworden.

1. wg= is geworden
2. wg= is
3. ng= is heel lekker geworden
4. ng= is geworden

Wat zijn de bijv.bep uit het eerste zinsdeel?
Jouw zelfgemaakte citroentaart met aardbeien is heel lekker geworden.

1. zelfgemaakte citroentaart met aardbeien
2. zelfgemaakte met aardbeien
3. citroentaart met aardbeien
4. met aardbeien

Wat is het mv?
Met zijn optreden belooft de dj het publiek een spetterende avond.

1. Met zijn optreden
2. de dj
3. het publiek
4. een spetterende avond

wg of ng?
Met zijn optreden belooft de dj het publiek een spetterende avond.

1. wg
2. ng

Het mooie, oude huis van mijn opa is afgelopen maand verkocht.
Noteer alle bijvoeglijke bepalingen die bij HUIS horen.

Hoeveel bijvoeglijke bepalingen bevat deze zin:

Een Engelsman heeft voor het goede doel zes kilometer over de Atlantische Oceaan gevlogen.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Hoeveel bijvoeglijke bepalingen bevat deze zin:

De vader van de bruid hield een langdradige, tenenkrommende speech.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

waar of niet waar?
In een ng kan nooit een lv voorkomen.

1. waar
2. niet waar