Schrijfopdracht blok 1 vwo-3 (congruentie en inversie)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Schrijfopdracht

Schrijfopdracht blok 1

Congruentie en inversie

- Uitleg congruentie

- Oefenen congruentie

- Uitleg inversie

- Incongruentie en onjuiste inversie

Congruentie

In een zin moeten onderwerp en persoonsvorm gelijk in getal zijn = congrueren.

Wanneer dit niet klopt, is er sprake van incongruentie.

Bijvoorbeeld:

De media schrijft veel over COVID-19.

De media (meervoud-> kranten, tijdschriften, internet en televisie) schrijven veel over COVID-19.

Incongruentie

Als het getal (enkelvoud of meervoud) van het onderwerp en dat van de persoonsvorm niet overeenkomen, is er sprake van incongruentie; dat is fout. Incongruentie kan de volgende oorzaken hebben 

Incongruentie

Het onderwerp is meervoud, maar wordt voor enkelvoud aangezien:

– * De media schrijft veel onzin over deze bekende Nederlander.

Het onderwerp (ow) lijkt meervoud, maar is enkelvoud, omdat de kern enkelvoud is:

– * Uit de enquête bleek dat de meerderheid (kern v.h. ow; enkelvoud) van de leerlingen (meervoud) tegen frisdrankautomaten waren (meervoud).

.

Incongruentie

De pv en het ow staan ver uit elkaar en daartussen staan andere zinsdelen met een ander getal dan het ow:

– * Het schijnt dat het stadsbestuur de komende jaren binnen de grachten geen nieuwe parkeerplaatsen voor auto’s meer willen (pv; meervoud) aanleggen.

Het mv wordt ten onrechte voor het ow aangezien:

– * Bij het eindpunt van de lijn worden alle passagiers (mv) verzocht <uit de stadsbus te stappen (ow)>

Deze antibiotica werkt niet bij mij.

1. Fout
2. Goed

Op de heuvel loopt een kudde bruine schapen rustig te grazen.

1. Fout
2. Goed

Hebben de politie te weinig personeel om kleine inbraken op te lossen?

1. Fout
2. Goed

Gisteren bezochten een klas brugklassers de oude molen bij Windesheim.

1. Fout
2. Goed

Oefenen

Maak nu de oefenopdracht:

https://www.cambiumned.nl/theorie/stijl/formuleren/congruentie/

Inversie

In veel zinnen staat het onderwerp op de eerste plaats in de zin, vóór de persoonsvorm: (OPA)

– Iedereen (ow) / verlangt (pv) / naar het einde van de lockdown.

Als in een zin het onderwerp achter de persoonsvorm staat, heet dat inversie (APO). Op de eerste plaats van de zin staat dan de persoonsvorm of een ander zinsdeel:

– Naar het einde van de lockdown / verlangt (pv) / iedereen (ow).

Foutieve inversie

Soms gaat een inversie in de hoofdzin fout = foutieve inversie.

Samengestelde zinnen:

Ik was te laat voor de trein (hz/ OPA) en overnacht ik daarom thuis (hz/ POA). X

Ik was te laat voor de trein (hz/ OPA) en daarom overnacht ik thuis (hz/ APO).

Ik was te laat voor de trein (hz/ OPA) en ik overnacht daarom thuis (hz/ OPA).

Doordat ik te laat was voor de trein (bz/ A), overnacht ik thuis (hz/ PO).

De finale van 'Wie is de mol' ga ik zeker kijken.

1. foutive inversie
2. Inversie

Op zondag schijnt de zon (1) en rijden mijn ouders (2) een rondje in de cabrio.

1. 1= Inversie
2. 1= Foutieve inversie

Op zondag schijnt de zon (1) en rijden mijn ouders (2) een rondje in de cabrio

1. 2= inversie
2. 2= foutieve inversie

Wie heeft Marnix die mooie verzameling postzegels eigenlijk gegeven?

1. inversie
2. Foutieve inversie

Oefenen

Maak nu de oefenopdrachten 1 en 2:

https://www.cambiumned.nl/theorie/stijl/formuleren/inversie/

creatief schrijven

lesdoel

Je kunt dialogen schrijven en je kunt deze dialogen in een

verhaal verwerken. 

dialogen: een voorbeeld

Richard Dawkins krijgt bezoek van God

Dawkins is een wetenschapper gespecialiseerd in de evolutietheorie. Hij is overtuigd atheïst. In zijn boek The God Delusion betoogt hij dat er geen God bestaat.

Richard Dawkins krijgt bezoek van God

‘Ach Jezus,’ zegt Richard Dawkins terwijl hij opkijkt van zijn boek. ‘ God?’

‘

Ja,’ zegt God.

‘En hoe bent u binnengekomen?’ vraagt Richard Dawkins. Hij vraagt zich af waar hij dit bezoek aan te danken heeft. Is er geadverteerd voor een herdruk, is er een oud tv-interview herhaald, heeft een krant een groot stuk over atheïsme gepubliceerd en er zijn foto bij gezet?

 

‘O, ik heb zo mijn methoden,’ zegt God. ‘Maakt u zich niet ongerust, ik kom niet om uitgebreid met u in discussie te gaan, ik kom me alleen maar even laten zien, dat moet genoeg zijn. Nou ja, misschien een paar woorden… Een wederzijdse uitwisseling… ’

‘Natuurlijk,’ zegt Richard Dawkins. Hij steekt zijn hand uit naar de alarmknop die de plaatselijke politie voor dit soort gevallen heeft aangebracht.

Dialogen

Schrijvers gebruiken thema’s in hun verhalen en poëzie: onderwerpen die jou als lezer aan het denken moeten zetten. Soms draagt de schrijver geen duidelijke boodschap over, maar eerder een gevoel. In het onderstaande gedicht wordt zo’n

thema met een gevoel overgebracht. Kijk naar het volgende gedicht van Tim Hofman:

Mijn ex-vriendin had anorexia 

en ik had daar last van 

Terwijl jij calorieën telt

en weer prevelt van te veel,

raakt je geest verder bekneld

in wat je lichaam niet meer wil.

Werpt een holle blik naar mij,

voelt voor beiden veel te vol

van honger of verdriet, gezicht

uit zicht, zo eist de tol.

Ik heb mijn heil in jou geteld,

het was niet meer genoeg

en heb je het gebrek verteld,

waarop je mij toen vroeg:

`Ga je bij me weg?’ Ik zei:

`Ik kan niet meer, ben leeg.

’t Is niet zozeer jouw gewicht,

Maar wat je ziekte weegt.’

Hofmann, T.

www.bnnvara.nl

Over welk thema wil Hofman jou aan het denken zetten?

Welk ‘gevoel’ krijg je bij het gedicht?

Opdracht: dialogen (poëzie) 

Het gedicht eindigt in een dialoog: twee mensen voeren samen een gesprek. In dit geval zijn dat de ik-verteller (spreker A) en zijn vriendin (spreker B). In deze opdracht ga je de dialoog tussen spreker A en spreker B afschrijven. Dit doe je door op dezelfde manier te schrijven als de laatste strofe van het gedicht.

Opdracht: dialogen (vervolg)

Je laat de sprekers steeds om de beurt praten. Een nieuwe spreker begint bij een nieuwe regel. Ook gebruik je aanhalingstekens.

'Wat is het lekker weer!'

'Vind je? Ik houd niet zo van de warmte.'

Zorg ervoor dat je lay-out past bij het gedicht!

dialogen: functies