De lever

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Hepar (lever)

Nog vragen over vorige les?

- mond

-keelholte

-slokdarm

- maag

- 12-vingerige darm

- dunne darm

- dikke darm

-endeldarm

-anus

Hepar

ligging

- Rechts bovenbuik

- Grote rechterkwab en kleinere linkerkwab

- Onder bevindt zich de leverpoort (=hilus) : met hier ingang poortader en de leverslagader en uitgang leverbuis

bloedvoorziening

Aanvoer
:

Leverslagader: 0₂ rijk

Poortader , aderlijk bloed van dunne darm : O₂ arm + voedingsstoffen

Afvoer:

3 leveraders: O₂ arm (naar hart)

Dus aderlijk bloed van de darmen gaat eerst via de lever en dan naar het hart toe. In de lever worden de voedingsstoffen ‘gekeurd + verwerkt ‘!!

opbouw lever

Leverlobjes , omgeven door leverslagader , poortader en galtakjes

Centraal adertje→ leveraders →holle ader

Galblaas

Gal wordt gemaakt in de lever

Afvoer gal via leverbuis en galbuis naar papil van Vater

Rest van de gal wordt opgeslagen in de galblaas

https://www.gezondheidsnet.nl/blaasontsteking/verwijdering-van-de-galblaas

papil van Vater

Papil van Vater  is de plaats waar de ductus choledochus (afvoerbuis van de galblaas of galgang) en de ductus pancreaticus (afvoerbuis van de alvleesklier) uitmonden in de twaalfvingerige darm.

Functies van de lever

Chemische fabriek, de centrale van de stofwisseling

Alle levercellen voeren alle functies uit; geen taakverdeling

Verbruikt veel energie

Temperatuur 39 graden!

Alle voedingstoffen passeren de lever, behalve de vetten

Zoek de 7 functies op van de lever

Functie 1 suikerstofwisseling

Houdt glucosegehalte (bloedsuikerspiegel) constant in bloed en is glucosebuffer

Glucose ontstaat na splitsing van koolhydraten/zetmeel

De lever kan:

Glucose omgezet tot glycogeen = glycogenese ( insuline)

Glycogeen omgezet tot glucose = glycogenolyse ( glucagon )

Glycogeen is opgeslagen glucose in de lever

160 gr glucose per dag

Voorraad in lever 100-200gr, in spieren 250 gr

Functie 2 vetstofwisseling

Lever bouwt lichaamsvetten op uit glycerol + vetzuren

Vetzuren haal je uit het voedsel of

Lever kan zelf ook vetzuren maken uit : enkelvoudige suikers (glucose) en aminozuren

Lever vormt cholesterol

https://www.mlds.nl/ziekten/leververvetting/
Ga naar deze website en lees over leververvetting en levercirrose. Beschrijf in eigen bewoording wat deze twee aandoeningen inhouden en wat ze met elkaar te maken hebben

functie 3: eiwitstofwisseling

Uit aminozuren worden nieuwe eiwitten opgebouwd

Aminozuren via poortader aangevoerd dienen voor opbouw van eiwitten van het bloedplasma nl : albumine, globulinen (stolling) en fibrinogeen. (plasma-eiwitten)

Opbouw van enzymen werkzaam in de lever

Aminozuren omgezet tot niet-essentiele aminozuren en daarna omgezet tot glucose

Bij deze omzetting tot glucose komen bepaalde aminogroepen vrij : giftige ammoniak en dit wordt dan de afvalstof ureum.

Ureum wordt uitgescheiden door nieren

Functie 4 ontgifting

lever breekt veel stoffen af:

- nodig voor grondstofgebruik 

- overtollige stoffen  

-  giftige stoffen  

vervolg giftige stoffen

3 groepen stoffen:

- giftige afvalstoffen: ureum en bilirubine

 ureum ontstaat bij eiwitafbraak, via bloed door nieren uitgescheiden

 bilirubine (onstaat bij Hb afbraak, rode bloedcel) en gaat via lever via gal het lichaam uit met faeces

- Lichaamsvreemde stoffen: medicijnen, alcohol, nicotine, cafeine en bepaalde verdovende middelen

     de lever maakt ze onwerkzaam en via gal of via urine het lichaam uitgewerkt

- Hormonen : ‘oude hormonen ‘

 de lever maakt ze onwerkzaam en gaan via nieren het lichaam uit

Functie 5: Galproduktie

Gal geproduceerd door lever, tot 1 liter/24 uur

Groengelige vloeistof en bevat:

 *water, als oplos- en transportmiddel

 *slijm als glijmiddel

 *galzure zouten voor het emulgeren van vetten in dunne darm

 *bilirubine, afvalstof van Hemoglobine afbraak en zorgt voor bruine kleur faeces

Functies van Gal:

Uitscheidingsproduct van aantal giftige stoffen

Secretie wordt gestimuleerd door de nervus vagus en door weefsel hormoon secretine

Functie 6: Opslag

De lever is een opslagplaats voor: 

 -  glycogeen

 -  vetten

 - Vit. A, D, E en K, in vet oplosbare vitaminen

 - vitaminen van het B-complex

 - ijzer
(Fe)

Aanvullende informatie:

Vit K van belang bij stollingsprocessen bloed

Functie 7: Warmteproductie

Veel chemische reacties in lever: stofwisselingsreacties

Hierbij komt veel warmte vrij : levertemp is 39 gr. C.

Warmte met bloedsomloop afgevoerd en over het lichaam verdeeld

Dus belangrijke rol bij handhaving lichaamstemp. van 37 gr.C.

In slaap houdt de lever je lichaam op temperatuur

-Maak de verwerkingsvragen

- Maak de opdracht in de volgende slide

Zoek de Nederlandse naam op van onderstaande woorden en beschrijf ze

Hepar

Pancreas

Arterie/arteria

Vena

Hilus

Ductus pancreaticus

Ductus choledochus

Ductus cysticus

Vena porta

Arteria – en vena hepatica

Retroperitoneaal

Papil van Vater

Veneus

arterieel

volgende week alvleesklier en galwegen