4.1 Oefentoets criminaliteit 2425

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Maatschappijkunde

Planning

• Actualiteitentoets 
• Kijken: Nos op 3 Het heetste jaar ooit
• Doen: Oefentoets Criminaliteit

Waarom is klimaatverandering een maatschappelijk probleem?
Leg uit en gebruik de VIER kenmerken van een maatschappelijk probleem in je antwoord

In het Wetboek van Strafrecht staan overtredingen en misdrijven.

 

> Noem een overeenkomst én een verschil tussen een overtreding en een misdrijf.

Het dealen van harddrugs) 

Het Wetboek van Strafrecht

De Wet wapens en munitie 

De Opiumwet

De Wegenverkeerswet

Joyriding

Rijden onder invloed en doorrijden na een ongeval

witwassen, belastingontduiking, diefstal) 

Het exploiteren van een hennepkwekerij

Geweldsmisdrijven en fraude

Koppel het voorbeeld aan de juiste functie van de verzorgingsstaat.

Iets uitgebreidere versie van deze opdracht is te maken op: http://maatschappij-leer.nl/online-portal-havo-maatschappijleer/havo-h04/3functiesverzorgingsstaat

Een rechtsstaat is een land waar:

1. de rechters de belangrijkste beslissingen nemen.
2. de rechten van verdachten en gevangenen in wetten geregeld zijn.
3. de rechters de rechten van gevangenen en verdachten bepalen.
4. de politie zich niet aan de wet hoeft te houden.

In een rechtstaat staan alle rechten en plichten van het land in de grondwet

Juist

Onjuist

In een rechtstaat heb je alleen plichten.

In een rechtstaat is er geen trias politicia

In een rechtstaat is iedereen gelijk

In een rechtstaat is er rechtsbescherming. De wet beschermt de burgers tegen de overheid

In  een rechtstaat wordt alleen de overheid beschermd.

Bekijk de afbeelding hiernaast. Neem de onderstaande zin over en maak de zin juist af.

-Afbeelding 1 gaat over de MATERIELE / NIET- MATERIELE gevolgen van criminaliteit, want: ……….

          Plaatsgebonden of tijdgebonden

Plaatsgebonden

Tijdgebonden

Wapenbezit in Amerika

Kauwgom in Taiwan

Euthanasie 

Homohuwelijken in Nederland

Vuurwerkverbod in Nederland

Verkoop alcohol voorheen 16

abortus mag niet in Amerika

Criminaliteit is tijdgebonden. Noem bij onderwerpen hieronder telkens een nieuwe rechtsregel van de laatste vijftien jaar.

 -Computers en internet: ...

 -Verkeer: ...

Sleep de voorbeelden naar de juiste begrippen

Misdrijf

Overtreding

Wildplassen

Door rood rijden

Moord

Mishandeling

burenoverlast

openbare dronkenschap

Heling (gestolen fiets kopen)

inbraak

Verkrachting

Diefstal

Individuele oorzaken criminaliteit

Maatschappelijke oorzaken criminaliteit

stoer doen

verslaving

Kleine pakkans

Geldgebrek

Minder sociale controle

Aangeleerd-gedragtheorie

Bindingstheorie

Anomietheorie

Rationele-keuzetheorie

Eva groeide op in een wijk met veel criminaliteit en heeft dat gedrag overgenomen.

Iemand die  door discriminatie geen baan kan vinden zal eerder de criminaliteit in gaan.

Nadat Henk ging scheiden, raakte hij op het verkeerde pad.

Drugshandel verdient makkelijk en de kans om gepakt te worden is klein.

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

 

1) Halt is bedoeld voor jongeren die van een overtreding worden verdacht.

2) Je komt bij Halt terecht als de officier van justitie je zaak heeft geseponeerd.

1. 1 is juist, 2 is onjuist
2. 1 is onjuist, 2 is juist
3. 1 en 2 zijn juist
4. 1 en 2 zijn onjuist

Wat betekent jurisprudentie? 

1. Iedereen is gelijk
2. Een jurist bepaalt je straf
3. Het geheel aan rechtelijke uitspraken. deze vormen de interpretatie van de wetgeving en zijn richtinggevend voor latere uitspraken.
4. Het geheel van politieke uitspraken door Tweede Kamer leden

Wat is het nadeel van politiestatistieken?

1. Aangiftebereidheid, Sommige delicten zijn nog niet ontdekt, selectieve opsporing
2. Ze laten vooral misdrijven zien die niet zichtbaar zijn voor de politie.
3. Ze geven een volledig beeld van alle vormen van criminaliteit.

Trias Politica 

Wetgevende macht 

Uitvoerende macht 

Rechtelijke macht 

Wat betekent legaliteitsbeginsel? 

1. Het handelen van de burgers moet gebaseerd zijn op een wet
2. Het handelen van mensen moet betrouwbaar zijn
3. Het handelen van een overheid altijd gebaseerd moet zijn op een wet.

De oorzaak van crimineel gedrag is volgens de etiketteringstheorie dat iemand:

1. als kind al moeite heeft om zich te beheersen.
2. door z’n omgeving als crimineel wordt beschouwd.
3. maar weinig relaties met familie en vrienden heeft.
4. nauwkeurig kan inschatten wat de pakkans is.

Wat is het dillema tussen rechtshandhaving en rechtsbescherming ?

1. De taak van de burgers is in strijd met rechtsgelijkheid
2. Mensen houden zich niet aan de regels en dat is een dilemma
3. De taak van de overheid om de rechtsorde te handhaven kan op gespannen voet staan met het waarborgen van de vrijheden van burgers.

Als de officier van justitie besluit te seponeren, betekent dit niet automatisch dat de verdachte onschuldig is. Leg dit uit.

Aangeleerd gedragtheorie

Neutraliserings-
theorie GT

Etikettentheorie

Anomietheorie GT

Rationele-keuze
theorie

Jongeren schakelen hun schuldgevoel uit als ze in groepen strafbare feiten plegen

Het plegen van een misdrijf is een weloverwogen keuze. Er wordt afweging gemaakt van kosten en baten.

Als iemand het label 'crimineel' krijgt kan de persoon zich hier naar gaan gedragen

Crimineel gedrag wordt aangeleerd in contact met mensen uit de eigen omgeving

Criminaliteit is het gevolg van de botsing tussen het willen behalen, maar niet kunnen behalen van de door de samenleving gestelde doelen.

Omschrijf een situatie waarin een verdachte een schikking van de officier van justitie zal weigeren.

De 30-jarige Bert is een echte ‘draaideurcrimineel’. Na de zoveelste winkeldiefstal komt hij bij de officier van justitie en die zegt: “Bert, ik heb het proces-verbaal goed doorgelezen en mijn besluit staat vast: ik ga je zaak vervolgen.”

>Dit betekent dat Bert:....

1. de officier een boete moet betalen.
2. naar huis mag.
3. naar de rechtbank moet.
4. naar Halt gestuurd wordt.

Hieronder staan drie zinnen. Noteer of de zin juist of onjuist is 

Doe het zo: 4=juist

1) De wetten in Nederland worden gemaakt door de rechters.

2) In Nederland kun je nooit de doodstraf krijgen.

3) Rechters in Nederland zijn onafhankelijk en onpartijdig.

        --> Welke zin is fout? Geef ook een uitleg bij je antwoord.

Kijk naar de afbeelding van een rechtzaak.

Bij sommige personen staat een letter. Welk begrip hoor daarbij?

Kies uit: 

ADVOCAAT – GETUIGE – OFFICIER VAN JUSTITIE – RECHTER – VERDACHTE.

Hieronder staat een uitspraak van een rechter.

Gaat het bij deze uitspraak om een 

hoofdstraf, bijkomende straf of maatregel?

De uitspraak: Twee jaar tbs met dwangverpleging. 

1. hoofdstraf
2. bijkomende straf
3. maatregel
4. geen van allen

Sleep de juiste soort 'wat' en 'wie' naar de juiste stap

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Cassatie

Hoger Beroep

Rechtszaak

Wie: Rechtbank

Wie: Hoge Raad

Wie: Gerechtshof

Rechtbank

Hoge Raad

Gerechtshof

Hoogste rechtsorgaan

Hoger beroep tegen vonnis rechtbank

Toetst vonnissen van lagere rechters

Politierechter

Kantonrechter

Hieronder staat een uitspraak van een rechter.

> Gaat het bij deze uitspraak om een hoofdstraf, bijkomende straf of maatregel?

                             De uitspraak: Een boete van 750 euro.

1. hoofdstraf
2. bijkomende straf
3. maatregel

Hieronder staat een uitspraak van een rechters. Gaat het bij deze uitspraak om een hoofdstraf, bijkomende straf of maatregel?   

Ontzegging van de rijbevoegdheid gedurende 6 maanden.

1. hoofdstraf
2. bijkomende straf
3. maatregel

Een rechter kan in plaats van gevangenisstraf iemand ook veroordelen tot tbs.

• Welk misdrijf komt het meest in aanmerking voor een tbs-veroordeling?

1. Een directeur van een bedrijf heeft de belasting voor miljoenen euro’s opgelicht.
2. De politie treft er voor 18 miljoen euro aan xtc-pillen aan bij iemand thuis.
3. Iemand heeft een overval gepleegd en heeft daar spijt van.
4. Een zoon doodt zijn beide ouders.

Zet de gebeurtenissen uit de bron hiernaast in de juiste volgorde.
Schrijf alleen de letters op.

Lees de bron.

De man kreeg twee straffen.

• Welke twee straffen kreeg de man?

Een van de doelen van straf is resocialisatie. Dat betekent dat iemand de kans krijgt zijn gedrag te verbeteren. 

• Noem een hoofdstraf waarbij de nadruk wordt gelegd op resocialisatie.

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

1. Voetbalhooligans komen meteen na de wedstrijd voor de rechter. Dat is lik-op-stukbeleid
   
2. Zorgen dat iedereen een baan heeft, is een voorbeeld van een repressieve maatregel.
   

1. 1 is juist, 2 is onjuist
2. 1 is onjuist, 2 is juist
3. 1 en 2 zijn juist
4. 1 en 2 zijn onjuist

Leg uit waarom de zin hieronder niet klopt. Verwerk het begrip ‘trias politica’ in je antwoord.

“De minister van Justitie was het niet eens met de rechter.  De minister verhoogde de straf van zes naar acht jaar gevangenisstraf.”

Spreekrecht

Rechten van slachtoffers

Rechten van verdachten

Recht op schadevergoeding

Recht te weten waar je van verdacht wordt

Recht op slachtofferhulp

Advocaat

Zwijgrecht

Recht op een eerlijk proces

Recht op rechtsbijstand en een tolk

Recht  om in hoger beroep te gaan.

Bekijk de afbeelding hiernaast.

Welk begrip past het beste bij de afbeelding?

1. Repressie
2. Preventie
3. Sociale controle
4. Vervolgen

Reageer op de volgende stelling:       “

Voel jij je veiliger door cameratoezicht?”

• Gebruik tenminste twee argumenten bij je antwoord.

Hoe noem je een oproep om naar de rechtbank te komen?

1. Een proces-verbaal.
2. Een dagvaarding.
3. Een schikking.
4. Seponeren.

In achterstandswijken komt meer criminaliteit voor dan in nette buurten. Klopt dit met de theorie van Sutherland? Leg je antwoord uit.

Wat is de taak van de Hoge Raad

1. Uitleg van de interpretatie van wetten
2. Zaken in cassatie behandelen
3. Ontwikkeling van recht en rechtsbescherming
4. Zorgen voor rechtseenheid

Preventie

Repressie

Voorkomen van criminaliteit

Veelvoorkomende criminaliteit

Strafrechtelijk optreden

Zware misdaad

Straatverlichting plaatsen

Sociale controle vergroten

Werkgelegenheid verbeteren

Voorlichting

Versterking justitie en politie

Meer bevoegdheden politie en justitie

Strenger straffen

Repressie

Preventie

Rechte politieke partijen 

Linkse politieke partijen

Criminelen hard aanpakken

Criminaliteit voorkomen

GroenLinks

VVD en PVV

Politieke partijen denken verschillend over de aanpak van criminaliteit.

Wie zijn volgens jou tegenstander van taak- en werkstraffen en zien liever dat wetsovertreders zwaar gestraft worden: linkse partijen of rechtse partijen? Leg je keuze uit.