H 7. 5 Elektro-motor en dynamo

• na
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Elektro-motor en dynamo

Lesprogramma

1. Welkom  
2. Terugblik 7. 4 Wisselspanning 
3. Uitleg 7.5 Elektro-motor en dynamo
4. Zelf aan de slag met NOVA 7.5
5. Afsluiting

Terugblik vorige les...

Terugblik vorige les...

Onthouden!

Een bewegende magneet in een spoel wekt een wisselstroom op.   

Bij wisselstroom wisselt de elektrische stroom telkens van richting.   

Bij een elektro-magneet op wisselspanning wisselen de polen telkens om.   

Het aantal wisselingen per seconde noem je de frequentie.   

De frequentie geef je aan in hertz (Hz).   

De wisselspanning op een stopcontact heeft een frequentie van 50 Hz.

Leerdoelen

Je kunt de onderdelen van een dynamo/generator benoemen.

Je kunt de onderdelen van een elektro-motor benoemen. 

Je kunt beschrijven hoe je de draairichting van een elektro-motor verandert.

dynamo

als het wieltje van de dynamo draait gaat de magneet ronddraaien. dit betekend dat de noord en zuidpool steeds van kant wisselt.

er zal een stroom gaan lopen door de spoel vanwege het magnetische veld van de juk.

dit noemen we een wisselspanning

een spanning die ontstaat door het wisselen van een polen.

fietsen

bij normaal fietsen ontstaat er een wisselspanning van ongeveer 6 V.

windmolen

in een windmolen zit 1 grote dynamo dit noemen we een generator.

als het stevig waait gaat hij draaien en onstaat er een wisselspanning van ongeveer 600 V

waait het niet ontstaat er geen wisselspanning

elektro-motor

als je de werking van een dynamo omdraait krijg je een elektro-motor.

de koolborstel zijn de contactpunten. deze zijn aangeslotenb op een spanningsbron en ze maken contact met de collector.

de collector bestaat uit twee halve koperen ringen met isolatie ertussen.

een halve ring is verbonden met het begin van de spoel en de andere met einde.

door de spoel gaat stroom lopen daardoor wordt hij magnetisch. door de permanente magneten wordt hij steeds aangetrokken en afgestoten

elektro-motor

Aan de slag

• Wat: Lees en maak hoofdstuk 7 paragraaf 5 Lees en maak opgaaf 30 t/m 39 op blz. 156 t/m 160
•  Wanneer: Zorg dat dit voor volgende les af is.    
• Hoe: Digitaal.     
• Klaar?: Als je klaar bent met paragraaf 3, kun je paragraaf 5 doorlezen.

Welke vorm heeft de magneet van een dynamo?

1. hoefijzer
2. rechthoekig
3. rond
4. vierkant

Hoe groot is de spanning die een dynamo levert bij normaal fietsen?

1. 0 V
2. 3 V
3. 6 V
4. 9 V

Waarom levert een dynamo geen spanning als je stilstaat?

Wat weet je van de wind, als de generator van een windmolen een spanning levert van 400 V?

1. dan is er wind
2. dan is er weinig wind
3. dan waait het stevig
4. dan stormt het

Onthouden!

De onderdelen van een dynamo en een generator zijn:  

- een spoel;  

- het juk (de ijzeren kern);  

- een magneet die kan draaien.  

Een dynamo geeft bij normale snelheid een wisselspanning van 6 V.  

Een generator van een windmolen geeft bij genoeg wind een wisselspanning van 600 V.  

De onderdelen van een eenvoudige elektro-motor zijn:  

- een permanente magneet;  

- een spoel;  

- koolborstels;  

- een collector.  

De draairichting van een elektro-motor verandert door:  

- omwisselen van de plus en de min;  

- omdraaien van de magneet.