Ademhaling

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Ademhaling

Wat is ademhaling?

Proces:

Zuurstof wordt aangevoerd en opgenomen

Koolzuurgas wordt afgevoerd

Afwisseling door in- en uitademing

Inademing

Je gebruikt spieren: actief proces

Om lucht in de longen te krijgen heb je ruimte nodig in je borstholte (thorax) dit doen de ademhalingsspieren

Inademen

- Via neus/mond door de luchtpijp naar de longen

- Vanuit de longen wordt zuurstof opgenomen in je bloed

- Het bloed brengt het zuurstof naar de spieren en de rest van het lijf

- Het middenrif is de belangrijkste ademhalingsspier

- Tussenribspieren zijn ook ademhalingsspieren, maar minder belangrijk

Uitademing

-Ontspannen van de spieren: passief proces

-Kost geen energie: zwaartekracht zorgt dat thorax zakt

- Ruimte in thorax wordt kleiner: lucht uit longblaasjes stroomt naar buiten

Ademfrequentie

Het aantal ademhalingen per minuut

Bij volwassene in rust: 15 tot 20x per minuut

Afwijkende ademfrequenties

Tachypneu

Bradypneu

Apneu

>>>

Trachypneu

Hoge ademfrequentie in rust

Meer dan 20x per minuut

Oorzaken kunnen zijn: koorts, sterk werkende schildklier, laag hemoglobinegehalte, bepaalde vergiftigingen

Bradypneu

Lage ademfrequentie in rust

Minder dan 10x per minuut

Komt vooral voor bij bepaalde vergiftigingen, bijv. opioïden 

Apneu (geen ademhaling)

Geen ademhaling 

Ademdiepte

Ademvolume: de hoeveelheid lucht die je per keer in- of uitademt

Zonder meetapparatuur moeilijk aan te geven

Regelmaat

Het gaat om ritme:

een vaste tijd tussen twee ademhalingen

Adembewegingen

-Normale ademhaling in rust: vrijwel onzichtbaar

-Gaat automatisch, moeiteloos, rustig en regelmatig

 - Je observeert: gebruikt zorgvrager...

... buik en/of borstademhaling?

... hulpademhalingsspieren (hals- en schouderspieren) bij inademen?

... buikspieren bij uitademen?

Ademgeluiden

Normale ademhaling: zachtjes hoor je de lucht door de neus gaan

Piepen en brommen: bronchusvernauwing

Gierende ademhaling: vernauwing in het strottenhoofd

Hoest en sputum

Soms kan je bij hoesten horen dat er slijm zit

Het ophoesten van sputum heet productieve hoest

Dik geelgroen slijm: bacteriële infectie

Geen slijm ophoesten: prikkelhoest

Effect van ademhaling

In het bloed meten: hoe veel zuurstof er in hemoglobine in de rode bloedcellen zit (zuurstofsaturatie/o2-saturatie)

Met saturatiemeter zuurstofopname in het bloed meten

Ook te meten door bloed afname uit slagader of cappilair

Normale saturatie bij gezonde mensen: tussen 96% en 100%

Cheyne-stokesademhaling

Komt voor in stervensfase

Kenmerkend: periodes van apneu, waarna ademhaling langzaam op gang komt, toeneemt en weer afneemt tot volgende apneu

Gaspen

Gaspen (agonaal ademhalingspatroon) = naar adem happen

Soms gorgelend/zagend geluid

Als circulatie is gestopt 

Als circulatie niet op gang komt (bij pasgeborene)

Zijn er nog vragen?

Wat houden longziekten in? 

COPD 

Astma 

Astma bronciale 

longemfyseem 

chronische bronchitis 

Quizzzz

1. Het ademhalingsstelsel bestaat uit de luchtpijp en de longen

1. juist
2. onjuist

2. De ademhaling wordt geregeld door de longen

1. juist
2. onjuist

De ademhaling wordt geregeld vanuit het ademcentrum in de hersenstam. Dit reageert op een te laag O2 gehalte in het bloed. 

Als een astma patiënt benauwd is, is er een tekort aan zuurstof in de lucht

1. Waar
2. Niet waar

De benauwdheid wordt veroorzaakt door een ontoereikende capaciteit van de longen om zuurstof uit de lucht te halen. 

4. De bovenste luchtwegen bestaan uit de neus, luchtpijp en longen

1. juist
2. onjuist

de bovenste luchtwegen bestaan uit de neus, de keel en het strottenhoofd

5. Hoesten en niezen is nergens goed voor

1. juist
2. onjuist

Door te hoesten en te niezen maak je de luchtwegen schoon, zodat de lucht er beter langs kans. 

6. Wat is waar over het strotteklepje?
Het voorkomt dat:

1. Het voorkomt dat er er voedsel in de luchtpijp komt
2. Het voorkomt dat er er teveel lucht in de keel terecht komt
3. Het heeft geen effect op het verslikken
4. er valse lucht wordt aangezogen

De functie van het strottenklepje is het afsluiten van het strottenhoofd. Hierdoor komt er geen eten en drinken in de onderste luchtwegen.

7. De hulpademhalingsspieren zitten tussen de schouderbladen

1. juist
2. onjuist

De hulpademhalingsspieren zitten in de hals, de schouder en in de nek. Deze helpen het middenrif om de longen te laten ontplooien en de rug te strekken. 

8. Een Cheyne-stokesademhaling is hetzelfde als apneu

1. juist
2. onjuist

Een Cheyne-stokesademhaling komt voor in de stervensfase.

Er is een moment van apneu, gevolgd door opkomende ademhaling, afnemende ademhaling en de volgende apneu.

9. Gaspen is naar adem happen, vaak met een zagend/gorgelend geluid

1. juist
2. onjuist

10. Door de neus ademen is beter dan door de mond ademen

1. juist
2. onjuist

Wat is waar over COPD?

1. De oppervlakte van de longen is verkleind
2. Er is onvoldoende capaciteit voor inademing
3. Een deel van de longen doet niet aan de ademhaling
4. De elasticiteit van de longblaasjes is onvoldoende

Als iemand langdurig kortademig is, is het belangrijk voldoende vocht toe te dienen?

1. Dat heeft er niets met elkaar te maken.
2. Dat is wel waar, want door verdamping is er veel verlies
3. Dat hangt van de buitentemperatuur af
4. Drinken is sowieso altijd belangrijk.

Astma bronchiale is een gevolg van het roken

1. Dat is waar
2. Dat is niet waar, kan wel door langdurig hoesten
3. Dat is niet waar. Kan door allerlei oorzaken
4. Dat is waar, maar is ook erfelijk

Wat is waar over emfyseem?

1. Het is een vorm van COPD
2. de elasticiteit van de longblaasjes is aangetast
3. Emfyseem is hetzelfde als kortademigheid
4. Emfyseem is uitsluitend gevolg van kanker

Waarom wordt een Covid patient op de IC op de buik verzorgd?

1. Op deze manier ligt de patiënt meer comfortabel
2. Dit is beter bij een onbewuste patient
3. Dit vergroot de ruimte voor ontplooiing van de longen
4. Dit is de keuze van de patient zelf