Drain VTV

• Gezondheidskunde

Drains 

Eline, Lynn, Meike & Britt

Wat houd een drain in?

Drains worden gebruikt om bloed, overtollig weefsel en overtollig vocht af te voeren. Dit word geplaatst door een specialist. 

Kun je met een drain douchen denk je?

1. Ja, altijd
2. Ja, zolang de insteekopening goed afgeplakt is
3. Nee, dat kan niet omdat het roodheid vertoont
4. Nee, je kan alleen in bad

Het is normaal dat de insteekopening rondom de drain wat rood word, wanneer moet je wel contact opnemen met de arts?

1. Wanneer het rondom pijn gaat doen
2. Wanneer de roodheid toeneemt
3. Wanneer de roodheid toeneemt, het wondgebied hard, warm & pijnlijk aanvoelt
4. Als je koorts krijgt

Wanneer word een drain geplaats?

• Een drain word preventief geplaats, bijvoorbeeld bij een operatiegebied om infectie en zwelling te voorkomen.
• Een drain word geplaatst als de natuurlijke afvoer belemmerd is, bijvoorbeeld bij een galwegobstructie door galstenen.  

Hoe word het bevestigd?

Drains worden vaak gefixeerd met een hechting in de huid om verschuiving (dislocatie) te voorkomen. 

Weten jullie een drain te benoemen? En eventueel waarvoor hij bedoelt is?

Soorten

•  Er zijn twee verschillende soorten drains:
  

             Open & Gesloten

• En twee vormen van drainage:
  

             Passief & Actief 

Heb jij ooit een drain in het echt gezien? Zo ja, welke?

Open drain met passieve drainage

• Deze zijn bedoelt om de wond open te houden, zodat het wondvocht gedraineerd kan worden. Hiermee probeer je infecties te voorkomen en genezing te versnellen.
• Een open drain kan uitmonden in een gaas of in een zogenaamd biotrol-zakje. 
• Een open drain heeft nooit een vorm van actieve drainage. 

Gesloten drain met passieve drainage

• Ook deze zijn bedoelt om de wond open te houden. 
• Vaak word er gekozen voor een gesloten systeem, wanneer er naar verwachting veel wondvocht zal aflopen of wanneer het vocht geobserveerd moet worden. 
• Het opvang systeem dient dan lager te hangen dan het wondgebied, zodat het wondvocht word geheveld. 

Op welke afbeelding is de drain vacuüm?

1. De Linker afbeelding
2. De rechter afbeelding
3. Beide afbeeldingen
4. Geen van beide

Gesloten drain met actieve drainage

Gesloten drains kunnen in tegenstelling tot open drains wel een vorm van actieve drainage hebben. Hoe kan dit?

Middels perslucht wordt dan een vacuüm gecreëerd in het opvangsysteem. Hierdoor word het wondvocht actief uit het wondgebied gezogen. 

Actieve drainage wordt gebruikt om te zorgen dat er zoveel mogelijk wondvocht wordt afgevoerd. 

Voordelen met passief

Open en gesloten drains met passieve drainage kunnen gemakkelijk gespoeld worden. Dit mag alleen op indicatie van een specialist. 

Spoelen van de drain

• Bij actieve drainage systemen kan de wond ook gespoeld worden, maar hierbij mag het vacuüm niet verloren gaan.
  
• Vaak dient het systeem dan vervangen te worden.
  
• Het spoelen van een drain is afhankelijk van het drainsysteem: -De indicatie voor de drain -De locatie van de drain -En de zorginstelling

De meest gebruikte drains

• Wonddrain
• Galdrain
• Thoraxdrain/Pleuradrains 

Verzorgen van een wonddrain

Moet het plaatsen van een wonddrain op voorschriften van een arts?

1. Ja
2. Nee

Indicaties 

• Op voorschrift van een arts.
• Bij verzadigd afdekband en het verwisselen van het opvangsysteem.

Noem een mogelijke complicatie bij een wonddrain

Mogelijke complicaties

• Dislocatie van de drain
• De drain loopt niet af
• De drain-insteek is geïnfecteerd
• Het drainsysteem trekt (bij actieve drainage) niet meer vacuüm 

Aandachtspunten

• Minimaal 1x per 24 uur moet de drain-insteek verzorgd worden.
• Controleer iedere dienst of de doorgankelijkheid van de drain, de hoeveelheid en de consistentie van het aflopende drainvocht. 
• Wanneer dit niet zo is: Controleer of er geen knik in de slang van de drain zit en of alle klemmen open staan. Wanneer de oorzaak in de slang of opvangzak zit, vervang dan het opvangsysteem. 

Aandachtspunten

• Voorkom spanning op de drain, omdat het vaak gehecht is.
• Controleer de drain bij actieve drainage op aanwezigheid van een vacuüm in het opvangsysteem. 
• Wees alert op allergie voor chloorhexidine alcohol 70%.
• waarschuw de specialist bij dislocatie van de drain. 
• Hang de drain en het opvangsysteem altijd lager dan het gebied waarin de drain ligt.

Verwijderen van passieve en actieve drains

Indicaties - Mogelijke complicaties

Indicatie:

• Op voorschriften van een arts

Mogelijke complicaties:

• Vasovagale (flauwval reactie) reactie door angst of pijn
• De drain zit vast in het wondgebied
• De insteekopening toont ontstekingsverschijnselen

Aandachtpunten

• Het verwijderen van een passieve of actieve wonddrain dient altijd in opdracht van de specialist te gebeuren.
• het verwijderen van een wonddrain kan pijnlijk zijn voor de client, wees hierop bedacht. 
• De drain dient in de meeste gevallen pas verwijderd te worden, wanneer deze een productie heeft minder dan 25 ml per 24 uur. 

Waarvoor zou een thoraxdrain gebruikt worden denken jullie?

1. Om lucht en vocht af te voeren
2. Om lucht af te voeren in de longen
3. Om alleen vocht af te voeren
4. Om lucht en vocht af te voeren bij de pleurabladen

Een thoraxdrainage 

Een thoraxdrainage is een holle slang die door een arts word ingebracht in de thoraxholte om lucht en vocht af te voeren. 

Wanneer word het ingebracht?

• Open pneumatorax: Door een trauma of operatie is er dan een open verbinding tussen de buitenlucht en de pleuraholte. Hierdoor komt er lucht tussen de pleurabladen en zal de long klappen. 

• Gesloten pneumatorax: De thoraxwand is dan intact, maar er zit een scheur in een van de pleurabladen. Dit kan spontaan gebeuren of als gevolg van een trauma. Er komt lucht tussen de pleurabladen en de long klapt in. 

Wanneer word het ingebracht?

• Hemothorax: Door een operatie of trauma bevind zich dan bloed tussen de pleurabladen.
  

• Pleura-effusie: Er ontstaat een abnormale hoeveelheid vocht tussen de pleurabladen door ondervoeding, nierziekten, hartfalen, pneumonie (longontsteking) of een maligniteit (kwaadaardige afwijking). 

Actieve drainage 

Hierbij is het drainagesysteem aangesloten op een zuigapparaat/vacuümpomp. Er word actief aan de drain gezogen, hiervoor geeft de arts opdracht. De zuigkracht word door de arts bepaald en word aangegeven in cm H2O (waterdruk). Meestal is deze zuigkracht tussen 15 en 20 cm H2O. Het kan zijn dat er in het beginstadium actief gezogen word, gevolgd door een periode van passieve drainage. 

Passieve drainage 

Hierbij is er een open verbinding met de buitenlucht en werkt de drainage met behulp van de zwaartekracht. Er word dus niet actief gezogen. Door de open verbinding met de buitenlucht word overdruk in de thorax afgevoerd. Om te voorkomen dat er bloed, vocht of lucht terugstroomt naar de client, word er gewerkt met een waterslot. Bij een waterslot staat het einde van de waterslotbuis onder de waterspiegel in de drain pot. Het opvangsysteem moet dus altijd lager hangen of staan dan de client, omdat anders het waterslot niet werkt. 

Wat zijn de gebruikte materialen bij een thoraxdrainage?

Materiaal

• Een drain
• Opvangmateriaal 
• Afloopslang 

(Dit is de verbinding tussen de drain en het opvangmateriaal)

Opvangmateriaal 

Er zijn meerdere soorten opvangmateriaal beschikbaar. Vaak wordt gebruikgemaakt van een disposable systeem, soms wordt nog gewerkt met zakken, flessen of potten. Alle drainagesystemen hebben een aantal dingen met elkaar gemeen. 

• Er is een opvangmogelijkheid 
• Luchtlekkage vanuit de pleuraholte is mogelijk en zichtbaar
• Er kan geen lucht terug stromen naar de pleuraholte 

Verzorgen van de thoraxdrain

Een thoraxdrain moet dagelijks worden verzorgd. verzorg de insteekopening één keer per 24 uur met splitgazen als er lekkage van vocht optreed. Als de insteekopening droog is, is het voldoende om deze één keer per week te verzorgen. Gebruik echter een transparante huidfolie, zodat je de insteekopening goed kunt observeren. 

Belangrijk tijdens de verzorging 

Je verzorgt de thoraxdrain dagelijks om complicaties tijdig te kunnen signaleren en te voorkomen. Je observeert:

• De hoeveelheid, kleur en helderheid van het vocht. De maximale hoeveelheid af te voeren pleuravocht is 1,5 liter per 24 uur. Als je meer af laat lopen, kan de cliënt in shock raken. Overleg dan met de arts. 
• Zijn er stolsols in de afvoerslang zichtbaar? Neem contact met de arts. 
• Is er rond de drainsteek sprake van luchtlekkage? Je kunt dit verminderen door rondom de drainsteek steriele vaseline aan te brengen. 

Indicaties:

• In opdracht van de arts. 
• zichtbaar vervuilde insteekplaats.
• loslaten van de fixatiepleister.  

Contra-Indicaties:

• Geen

Mogelijk complicaties

• Dislocatie van de drain door tractie op de drain of loslaten van de hechting.
• luchtlekkage rondom de insteekopening.
• Ontsteking van de insteekopening

Waarom zou je bij een thoraxdrain een pijnscore moeten invullen en goed observeren?

Pijnscore

Een thoraxdrain is pijnlijk. Het is daarom belangrijk om regelmatig een pijnscore af te nemen en te zorgen voor goede pijnstilling. Als er goede pijnstilling is ademt de cliënt over het algemeen een stuk beter. Dit is er voor het voorkomen van een longontsteking. Adviseer de cliënt om regelmatig goed door te zuchten en het hoesten niet op te houden. Ook zo voorkom je een longontsteking. Om het vocht of de lucht zo goed mogelijk af te voeren, is het goed om de cliënt die bedrust houdt een halfzittende houding aan te laten nemen. 

Verwijderen van de thoraxdrain

De thoraxdrain word verwijderd als blijkt dat de long weer goed ontplooid is of wanneer erg geen vocht meer tussen de pleurabladen zit. De drain wordt door een arts verwijderd. De verpleegkundige assisteert bij deze handeling 

Pleuradrainage 

Bij pleuradrainage wordt een pleuradrain ingebracht om een teveel aan vocht tussen de longvliezen af te voeren. Deze drain wordt regelmatig gebruikt in de palliatieve fase, als er frequent vocht tussen de longvliezen komt. 

Door deze drain kan de behandeling makkelijk in de thuissituatie plaatsvinden en hoeft de cliënt niet met regelmaat naar het ziekenhuis. 

Wat is een pleuradrain

De pleuradrain is vaak een getunnelde drain, die ook wel een IPC genoemd word (Indwelling Pleural Catheter). Een IPC Rocket-pleuradrain heeft een klep, zodat vocht wel naar buiten kan, maar lucht niet naar binnen. 

De IPC drain word vastgehecht in de huid. Er zit een soort sponsje (cuff) aan de drain dat vastgroeit in de huid. Na het vastgroeien kan de hechting verwijderd worden. De insteekopening word vastgeplakt met een transparante huidfolie. De insteekopening word bij deze drain 1x per week verzorgd. Daarnaast word de insteekopening dagelijks geïnspecteerd op ontstekingsverschijnselen, wondvocht en pus.