§1.4 De Contra-Reformatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

§1.4 De Contra-Reformatie

Herinnering

Pak je schrift

Wat hebben we vorige les besproken?

Wie, Wat, Waarom, Wanneer

Lesdoelen

Je kan uitleggen:

• Wat kenmerken van katholieken en protestanten zijn
• Wat de Contra-Reformatie is
• Wat gevolgen van de Reformatie zijn (x4)

Filmpje

Bedevaart naar Rome

Filmpje

Aflatenhandel

Filmpje

95 stellingen

Lutheranisme

Luther wordt vervolgd door de paus, maar krijgt ook aanhangers

Voor- en tegenstanders krijgen grote ruzie (oorlog)

Uiteindelijk zo erg dat de kerk in tweeën scheurt 

Zo ontstonden de katholieke kerk en protestante kerk

Mensen bleven trouw aan de kerk (katholieken) en werden trouw aan Luther (protestanten). Welk kenmerk hoort bij wie? (blz. 22)

Katholiek

Protestant

Een aflaat kan je redden

Alleen de Bijbel is waarheid

Met goede werken red je jezelf niet

Alle sacramenten zijn heilig

De paus is de leider van de kerk

Iedereen moet zelf de Bijbel lezen

Uitspraken van de kerk zijn waarheid

Heiligen zijn onzin

Geestelijken houden zich aan celibaat

Een kerk moet sober zijn

De Contra-Reformatie

De katholieke kerk besteedde eerst geen aandacht aan kritiek

Maar de protestanten kregen veel aanhangers

Rond 1550 kwamen de katholieken met een "tegenaanval"

De Contra-Reformatie

Contra = tegen

De Contra-Reformatie

Verandering

Sommige dingen waren ook echt fout. Zo werden het kopen van kerkelijke banen en aflaten verboden. Maar er waren geen grote veranderingen.

Ketters ompraten

Vooral monniken gingen proberen ketters te overtuigen van het katholieke geloof. Ze gingen met mensen in gesprek en legden het katholieke geloof uit.

Inquisitie

Wie niet luisteren wil, moet voelen. De kerk richtte rechtbanken op (Inquisities). Zij straften ketters die zich niet aan de katholieke ideeën hielden. Bekentenissen werden vaak gedwongen (martelen) en straffen waren dodelijk.

Het verbranden van de voeten tot er geen vlees meer over is.

Iemand dwingen (te veel) water te drinken. Deze persoon zou kunnen verdrinken.

Iemand ophangen aan zijn armen achter zijn rug. Hierdoor schieten je schouders uit de kom en kan je moeilijk ademen.

De voorzitter van de inquisitie (op de stoel) met zijn hulpje (staand).

De secretaris die alle bekentenissen opschrijft. 

De toezichthouder van de stad die kijkt of alles gaat zoals het hoort.

De beulen (mensen die martelen).

We zijn in een donkere kelder onder de grond. Waarom is dat denk je?

De beulen hebben maskers op. Waarom was dat denk je?

Waarom was een bekentenis van iemand die gemarteld werd vaak niet betrouwbaar?

Filmpje

Heksenvervolgingen

Hoofdklem: Het hoofd van de veroordeelde werd in de klem geplaatst. Nadien draaide de beul aan de schroef en werd er steeds meer en meer druk uitgeoefend op de schedel van het slachtoffer. Eerst sloegen de tanden stuk op de kaken en nadien sprongen de ogen uit de oogkassen. Als een slachtoffer levend vrijgelaten werd, liep deze vaak permanente schade op aan kaken, hersens of ogen.

Peer: Een peervormige ijzeren bal werd in de mond van het slachtoffer gestoken. Deze was verbonden met een ijzeren stang, waar aan gedraaid kon worden. Als dit gebeurde opende de peer zich in drie of vier delen. Hierdoor werd de mondholte tot het uiterste opengerekt en de kaakt verbrijzeld, waardoor het slachtoffer nooit meer duidelijk kon spreken.

Tongtang: Met een speciale tang werd de tong van het slachtoffer in een snelle beweging uitgerukt, waarna de persoon nooit meer kan praten of liegen.

Rektafel: Deze tafel was niet dodelijk, maar was een van de pijnlijkste martelmethoden. Het slachtoffer moest op een tafel gaan liggen en werd aan handen en voeten vastgemaakt. Met een rad werden armen en benen langzaam uit elkaar getrokken.

Duimschroef: Te vergelijken met een kleine bankschroef die gebruikt werd om vingers en tenen te breken. Soortgelijk apparaat werd ook voor medische doeleinden gebruikt. Namelijk het rechtzetten van vingers bij gewonde soldaten.

Waterdruppel: Dit was een pijnlijke, langdradige straf. De veroordeelde werd met het hoofd onder een tube geplaatst waar continu een druppel koud water uit kwam. Na een tijd word je hier helemaal gek van. (werd vooral laat in de middeleeuwen gebruikt)

Filmpje

De druppeldood

Gevolgen van de Reformatie

Scheiding

De protestanten blijven bestaan. Uiteindelijk splits de christelijke kerk in de katholieke en protestante kerk.

🗲

Ruzie

Het verschil in godsdiensten leidt tot onverdraagzaamheid: katholieken en protestanten kunnen elkaar niet uitstaan! Dit bleef tot ver in de 20ste eeuw zo

Godsdienstoorlogen

Het verschil in godsdiensten leidt tot ruzie en uiteindelijk oologen. In 1555 wordt een oplossing gevonden: Cuius regio, eius religio (wiens gebied, diens geloof). Het geloof van de vorst werd het geloof van dat gebied

⚔

Eén geloof

Om alle problemen weg te nemen belsuiten vorsten dat in hun land maar één godsdienst toegestaan is. Hierdoor vluchten veel mensen naar andere landen

✟

Resumé

Pak je schrift

Schrijf voor jezelf op (of bedenk 4 vragen over) wat we deze les besproken hebben

Wie, Wat, Waarom, Wanneer

Huiswerk

Schrijf op in je agenda

Maken opdracht 6, 9 & 10.4

Week van 27 september rep §1.1, 1.2 & 1.4