3.3 De Volksrepubliek wordt een wereldmacht (1949-2001)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5,6

Examenvraag (2024, TV2, vraag 17)

Gebruik bron 9.

De nationalistische partij brengt deze poster uit na een koerswijziging in 1927.

3p Verklaar het uitgeven van deze poster door:

- zonder bron aan te geven welke politieke koerswijziging de

nationalistische partij in 1927 bewerkstelligt, en

- uit te leggen welke boodschap de poster weergeeft over de

nationalistische partij, waarbij je je antwoord ondersteunt met een verwijzing naar de bron

Antwoord 

maximumscore 3. Voorbeeld van een juist antwoord is:

• In 1927 breken de nationalisten met de communisten / herstellen de nationalisten het centrale gezag. 1

• De poster geeft weer dat de partij Sun Yat-sen vereert als ideologisch leider / de ideeën van Sun Yat-sen nog altijd steunt/uitvoert, 1

• door (een van de volgende): 1

- af te beelden dat (de ideologie van) Sun Yat-sen de strijd tegen imperialisten/communisten/warlords wint / de vijanden plet.

- Sun Yat-sen als godheid/veel groter dan de vijanden af te beelden.

Opmerking

Alleen als in het antwoord op de tweede deelvraag een juiste boodschap

wordt weergegeven, wordt 1 scorepunt toegekend aan een daarbij

passende verwijzing naar de bron. 

Examenvraag (2023, TV2, vraag 20)

Gebruik bron 9.

Hiroshi Saito bekritiseert de situatie in China.

3p Geef hiervoor een verklaring door:

- zonder bron aan te geven welke politieke samenwerking in China op

dat moment plaatsvindt, en

- met een verwijzing naar de bron uit te leggen welk Japans beleid Saito

in China wil rechtvaardigen

Antwoord 

maximumscore 3

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• In 1937 werken de nationalisten en communisten samen (tegen Japan) 1

• Saito wil met deze toespraak rechtvaardigen dat Japan China is binnengevallen / Mantsjoerije in bezit heeft / een eigen regime heeft gevestigd, door te beweren dat China niet veilig is / dat hiermee de eenheid van China moet worden gewaarborgd 2

Opmerking

Als in het antwoord van de tweede deelvraag alleen de Japanse bezetting

wordt genoemd zonder rechtvaardiging van het Japanse beleid door Saito,

worden geen scorepunten toegekend

3.3 De Volksrepubliek wordt een wereldmacht (1949 - 2001)

Examenkatern bladzijdes 79 t/m 84

Ondertussen, in de USSR

1958-1962

Pragmatisch economisch beleid 1962-1965

• Vanaf 1962 breuk met Grote Sprong voorwaarts
• Herstel privébezit
• Verkleining communes
• Prestatiebeloning en handel toegestaan

Banden met Sovjet-Unie verbroken 

• Sovjet-Unie was het hier niet mee eens 
• Verbreekt de banden
• China haalt banden aan met niet-gebonden landen
• Non-Aligned Movement (NAM)

Culturele revolutie (1966-1969) 

De Culturele Revolutie

- Definitie

- Reden

- Plan

- Schuld

- 1 juni 1966

De culturele Revolutie

Nieuwe poging o.l.v. Mao om samenleving en economie ingrijpend te hervormen - geen kapitalisme meer, alleen communisme

De partij werd gezuiverd en rond de persoon van Mao werd een persoonscultus gecreëerd

Rode gardisten (de Rode Garde) namen het voortouw in een beweging die sterk anti-traditioneel, anti-intellectueel en xenofoob was. Het Rode Boekje!

De gehele samenleving wordt ontwricht. 

Gevolgen 

• Chaos
• Miljoenen doden

Nu maken 

Vraag 9 en 10 examenkatern, bladzijde 83 

Dood Mao Zedong 1976

Deng Xiaoping

- Neemt de macht over na de dood van Mao binnen de CCP van 1976 tot 1989. 

- Hij liet het strikte communisme los en leidde de Vier Moderniseringen. 

1. Landbouw
2. Wetenschap en technologie
3. Industrie
4. Defensie
   
   Open-deurpolitiek
   Daarnaast: invoering 1-kind-beleid 
   
   
   

Kritiek 

• Liberalisering voor de economie, maar niet voor de politiek 
• Commentaar? Dan werd je gevangen gezet of vermoord  

1989 demonstraties 
Plein van de Hemelse Vrede 

Partijleider op dit moment: Jaing Zemin

Jiang Zemin (1992-2004)

Nam in 1992 de macht over van Deng Xiaoping 

Onder Jian Zemin blijft de communistische partij gefocust op economische groei --> socialisme en kapitalisme 

In 2001 sluit China zich ook aan bij de Wereldhandelsorganisatie (WTO); een organisatie die als doel heeft om de internationale handel te verbeteren.

Hu Jintao (2004-2012)

Hu Jintao (2004-2013)

nos.nl

Modernisering

Opvolgers Jiang Zemin en Hu Jintao zetten koers Deng voort

Vanaf 2013 (Xi Jinping) groeiende staatscontrole op leven én economie

Relatie tussen de 

USA en China

Al tijdens de vroege jaren '70  kwamen er betere internationale betrekkingen tussen China en de Verenigde Staten.

De Volksrepubliek kreeg erkenning in de Verenigde Naties (1971) 

In 1972 bezocht president Nixon China en ontmoette daar Mao. 

In 1979 bezoekt Deng president Carter in Amerika.

Deze bezoeken maakten de weg vrij voor een intensievere handelsrelatie tussen deze twee landen.

Hong Kong & Macao

Hong Kong was nog altijd in handen van Engeland, Macao in handen van de Portugezen.

Zowel Hong Kong (1997) als Macao (1999)  worden overgedragen aan China, met de voorwaarde dat zij voor 50 jaar een 'aparte' status (SAR; Special Administrative Regions) zouden krijgen

Hong Kong en Macao mogen zich tijdens die 50 jaar in grote mate zelf besturen 

Examenvraag (2024, TV1, vraag 25)

Een geschiedenis:

In 1978 besloten boeren uit het Chinese dorp Xiaogang in de provincie Anhui om land dat gemeenschappelijk werd verbouwd op te delen en elk een eigen deel te bebouwen. De landbouwopbrengsten in Xiaogang stegen daarna spectaculair. In 1979 verdedigde de partijsecretaris van de provincie Anhui de boeren openlijk tegen maoïstische kritiek.

2p Geef aan:

- welke maoïstische kritiek kon worden gegeven op het initiatief van de

boeren uit Xiaogang, en

- welke koerswijziging, die kort daarvoor werd ingevoerd in China, door

de partijsecretaris van Anhui werd gesteund.

Antwoord 

maximumscore 2

Kern van een juist antwoord is:

• Maoïsten konden als kritiek geven dat de boeren met hun overeenkomst particuliere inkomsten nastreefden / kapitalistische invloeden nastreefden / braken met de herverdeling van land zoals die door Mao (na 1949) was ingevoerd. 1

• De partijsecretaris steunde de Vier Moderniseringen (in dit geval die

van de landbouw) van Deng Xiaoping. 1

Opmerking

Als bij de eerste deelvraag alleen wordt geantwoord dat dit initiatief ingaat

tegen het communisme, wordt geen scorepunt toegekend (omdat dit niet

ingaat op de inhoud van de maoïstische kritiek). 

Huiswerk 

Lezen paragraaf 3.3 De Volksrepubliek wordt een wereldmacht (1949 - 2001)

Examenkatern bladzijdes 79 t/m 84