Paragraaf 13.5/13.6 Diepzee

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Welkom

In deze les heb je nodig:

• Je chromebook
• Een pen

Vorige les en huiswerk

• Maken opdrachten 13.4
• Lezen paragraaf 13.5 (vwo) of 13.6 (havo)
• Praktische opdracht inleveren!

Lesplanning

- Startvragen 13.5/13.6

- Uitleg 13.5/13.6

- Werken aan 13.5/13.6

- Vragen over 13.4

Na deze les kun je:

• Alle begrippen van 13.5/13.6 uitleggen.
• Uitleggen hoe dieren in de donkere diepzee kunnen leven.
  
• Uitleggen hoe walvissen zo diep kunnen duiken.
• Uitleggen hoe potvissen zonder inspanning kunnen duiken en weer omhoog gaan. 

Vraag 1: Wat is bioluminescentie

A. Dat diepzeevissen een rekbare maag hebben. 

B. Het verschijnsel waarbij dieren licht uitzenden

C. Het orgaan dat ervoor zorgt dat walvissen diep kunnen duiken

Vraag 2: Waarom hebben diepzeevissen een grote bek en een rekbare maag?

Vraag 3: Wat is het wondernet van een potvis?

A. Een netwerk van luchtbellen in de potvis.

B. Een net dat potvissen gebruiken om hun prooi te vangen.

C. Een netwerk van bloedvaten dat heel veel bloed kan bevatten.

Vraag 4: Wat is de functie van het wondernet van de Potvis?

Vraag 5: Wat is spermaceti/walschot

A. Sperma van een potvis

B. Eicellen van een potvis

C. Een stof in het hoofd van de potvis

D. Een vetachtige stof waar je in kan bakken. 

Vraag 6: Wat is de functie van spermaceti/walschot

Vraag 1: Wat is bioluminescentie

A. Dat diepzeevissen een rekbare maag hebben. 

B. Het verschijnsel waarbij dieren licht uitzenden

C. Het orgaan dat ervoor zorgt dat walvissen diep kunnen duiken

Vraag 2: Waarom hebben diepzeevissen een grote bek en een rekbare maag?

Omdat er zo diep in de zee weinig voedsel is. Door de grote bek en rekbare maag kunnen diepzeevissen alle prooien pakken die ze tegenkomen. Ook al zijn die veel groter dan zijzelf. 

Vraag 3: Wat is het wondernet van een potvis?

A. Een netwerk van luchtbellen in de potvis.

B. Een net dat potvissen gebruiken om hun prooi te vangen.

C. Een netwerk van bloedvaten dat heel veel bloed kan bevatten.

Vraag 4: Wat is de functie van het wondernet van de Potvis?

Doordat het wondernet vol loopt met bloed worden de holle ruimtes die ontstaan doordat de longen kleiner worden opgevuld. Dit zorgt ervoor dat de borstkas niet in elkaar klapt als de potvis diep onder water is.

Vraag 5: Wat is spermaceti/walschot

A. Sperma van een potvis

B. Eicellen van een potvis

C. Een stof in het hoofd van de potvis

D. Een vetachtige stof waar je in kan bakken. 

Vraag 6: Wat is de functie van spermaceti/walschot

Dit zorgt ervoor dat de potvis zinkt of opstijgt in het water.

Als de spermaceti afkoelt wordt het een vaste stof waardoor de dichtheid van potvis toeneemt en de potvis zinkt.

Als de spermaceti opwarmt wordt het een vloeibare stof waardoor de dichtheid van de potvis kleine wordt en de potvis naar boven komt. 

Hoe overleven dieren de donkere diepzee?

Bioluminescentie: dieren zenden licht uit. Zelf of door bacteriën

- Prooien lokken

- Communiceren

- Predatoren afschrikken

Kans op prooien klein

Kans op voorplanting is klein

Hoe kan een walvis zo diep duiken?

Onder water grote druk

- Lucht wordt samengeperst: longen worden kleiner

- Wondernet vult holle ruimte op

Zakken en drijven

spermaceti/walschot: vetachtige stof met smelt- en stoltraject.

+37 graden: vloeibaar

- 30 graden: vast

Afkoelen:

- alleen bloed uit de huid (koud) door wondernet

- water opsnuiven in rechter neusgat. 

Opwarmen:

- warm bloed door wondernet

Aan het werk

• Opdrachten 13.5/6: alle opdrachten
• Klaar?: Samenhang

• Vragen over 13.4??

HUISWERK

• Opdrachten 13.5/6: alle opdrachten