Wat doe jij met je energie? - Les 3

Energie?
Wat doe jij met je
1 / 38
volgende
Slide 1: Tekstslide
BurgerschapskundeBasisschoolGroep 6-8

In deze les zitten 38 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 90 min

Instructies

Voorbereiding:
  • Laat de leerlingen voor deze les restmaterialen voor het maken van een zonneboot meenemen; vooral plastic flessen met dop, kurken en andere lichte materialen zijn handig.​
  • Neem voor het geven van de les de slides en hun notities door. Zo kan je tijdens de les de juiste vragen stellen aan de leerlingen als je merkt dat ze het gesprek aan willen gaan.
  • Werk je zonder devices? Zorg dan voor papier, post-it's of wisbordjes waar de leerlingen hun antwoorden op kunnen geven.

Onderdelen in deze les

Energie?
Wat doe jij met je

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Les 3:
Wat is energie?
Les 1:
Les 2:
Les 1a: Wat is energie en hoe                        werkt het?
Les 1b: Waar komt energie 
              vandaan?
Les 2a: Waarom je energie
               sparen?
Les 2b: Hoe kan jij energie                             besparen?
Spaar je energie!
Les 3a: Bouw aan de toekomst
Les 3b: Test de toekomst
Je nieuwe energie

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

kijk je terug op de les 
leer je iets nieuws
Waar gaat jouw energie heen deze les?
laat je zien wat je al weet
mag je zelf aan de slag
valt er veel te bekijken
kan je klikken om te vergroten
kan je klikken op hotspots
kan je onderdelen verslepen
Zie je tijdens de les deze icoontjes, dan...

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Les 3a
Bouw aan de toekomst

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Na deze les...

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Welke energiebesparende acties heb jij gedaan?

Slide 6 - Open vraag

Deze slide haalt de kennis van de afgelopen twee lessen over energie terug.

We verbranden brandstoffen om energie op te wekken. Bij die verbranding komt CO2 vrij. Ook als wij ons eten verbranden, stoten wij CO2 uit. Hoe meer we verbranden, hoe meer CO2 we uitstoten.
Denk met de leerlingen terug aan de bootcamp. Tijdens het sporten hadden we veel energie nodig, we verbrandden veel en daarna was de concentratie CO2 in het lokaal hoger.

Vraag de leerlingen:
- Waarom vragen we naar deze kennis in een les over besparen?

Antwoord: De wereldwijde hoge CO2-uitstoot is medeverantwoordelijk voor de klimaatveranderingen waar we mee geconfronteerd worden. 
Door energie te besparen, beperken we de CO2-uitstoot en beperken we dus ook de gevolgen ervan op het klimaat.

toekomst
Waarom is het belangrijk dat we nu al nadenken over energie in de

Slide 7 - Woordweb

Voor de docent
Bespreek met de leerlingen de antwoorden.

- Wat verwachten de leerlingen van de toekomst?
- Hebben jouw acties nu een gevolg in de toekomst>

Met dit woordweb start je het eerste deel van deze les (tot en met slide 15). In dit eerste gedeelte komen leerdoel 1 en 2 aan de orde.

"Is er wel eens tegen jou gezegd dat je je 'energie moet sparen'? 
Waarschijnlijk was je druk en volop in beweging, maar vonden je ouders "
"In het Huis van de Toekomst (1980) kon je boodschappen bestellen met een computer! Je kon op afstand de verwarming inschakelen en lampen bedienen met je stem! Toen was dat luxe, nu klinkt dat normaal. We kijken altijd vooruit en bedenken nu wat we in de toekomst nodig hebben om fijn en gezond te kunnen leven."
"Hoe zal jouw energie neutrale leven eruit zien  in 2050?"

Slide 8 - Tekstslide

Voor de docent
Bespreek met de klas:
- Wie herkent dit verhaal?
- Hoe vinden de leerlingen het als hun ouders aangeven dat het tijd is om rustiger te doen?
- Is het alleen een irritante raad of zit er ook een kern van waarheid in?
- Wat zou er met je gebeuren als je alleen maar doorgaat en nooit oplaadt?

BOODSCHAP:  Je hebt het dus nodig om je energie te verdelen. Je hebt ook rust momenten nodig, momenten om je weer op te laden. Je doet dan rustiger aan en zorgt dat je op de juiste momenten je energie weer volop kunt inzetten.
3

Slide 9 - Video

Deze slide heeft geen instructies

00:33

Wat voor eten denk je dat er in 2050 in de schappen ligt?

Slide 10 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

01:08

Waarom hebben we nu nog geen muren van zonnepanelen?

Slide 11 - Open vraag

Voor de docent

Redenen kunnen zijn:
- Ontwikkeling: Het idee is natuurlijk prima, maar zijn de huidige zonnepanelen al goed genoeg om er mee te bouwen? Waar maken we de muren van? Hoe kwetsbaar is het materiaal en wat als er een muur kapot gaat? Waarschijnlijk moeten deze muren nog doorontwikkeld worden voor ze echt gebruikt kunnen gaan worden.
- Materiaal: Van welk materiaal gaan we deze muren maken? Is dat materiaal wel duurzaam? En wat doen we met al die oude muren? Vragen die nog niet zo makkelijk te beantwoorden zijn en bestudeerd moeten worden.
- Geld: Het maken van een huis met zonnepanelen-muren is dus nog helemaal nieuw. Niet veel bedrijven kunnen dat. Het wordt dan heel duur om zo'n huis te bouwen. En wat dacht je van al die oude muren die vervangen moeten worden...

Het kost dus onderzoek, tijd, geld en materiaal om zo'n nieuw product groots te gaan inzetten. Kijk maar eens naar de overstap van gas. We zijn daar al jaren mee bezig! 
Als het makkelijk zou zijn, zouden we allang allemaal een warmtepomp in huis hebben.
02:27

In 2050 leen je je kleren! Wat vind je daarvan?

Slide 12 - Poll

Deze slide heeft geen instructies

In 1980 werden uitvindingen gedaan om het mensen makkelijker te maken.  De computer kon steeds meer van ons overnemen en dat leverde meer vrije tijd op (werd gedacht).
De uitvindingen van nu draaien veel meer om duurzaamheid. We willen de aarde leefbaar houden! 
Klik op de hotspots om te ontdekken hoe we dat doen in de toekomst.

Slide 13 - Tekstslide

Voor de docent
Loop de vier verschillende energie besparende veranderingen door.

- Wat merken de leerlingen hier nu al van?
- Denken ze dat we er in 2050 echt heel anders blij lopen of zal de wereld er nog hetzelfde uitzien?
- Wat vinden ze van deze veranderingen?

Beantwoord samen met de klas de vragen onderaan de toekomstige veranderingen. Hoe denken de leerlingen hierover. Het gaat niet om een goed of fout antwoord, maar om de leerlingen na te laten denken over de consequenties. 


Heeft iedereen een boot in de toekomst?
"Samen met NewTech Park gaan we een boot van de toekomst maken. Een solarboot, die zal varen op 
zonne- en windenergie!
Laat je nu eerst maar eens inspireren door de boten van de Solar Challenge."

Slide 14 - Tekstslide

Voor de docent
Samen met de energieadviseur gaan de leerlingen de school door om te onderzoeken wat de school nog kan doen om energie te besparen.

De kinderen gaan in teams aan de slag met eenvoudige vragenlijsten (scans) om de kwaliteit van het binnenmilieu vast te stellen. Ze onderzoeken waar de school energie kan besparen. 
Ieder team richt zich op één onderdeel en stelt vast wat goed is (TOP) en wat beter kan (TIP) TIP). 
De leerlingen gebruiken hierbij verschillende meters, zoals een CO2-meter, een warmtebeeldcamera en een energiemeter. De cijfers worden in een tabel gezet. 

TIP; Volg de tips die uit de onderzoeken komen vanaf dat moment op en bekijk na 5 weken of er inderdaad bespaard is.

Slide 15 - Video

Deze slide heeft geen instructies


Welke boot sprak jou het meest aan?

Slide 16 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

 "Wil je weten hoe zonnepanelen werken? 
Kijk naar dit filmpje!" 
Maak het ontwerp voor je solar-raceboot 
Zet daarvoor de volgende stappen.
1
Maak een
groepje van 
3 tot 4 pers
2
Bedenk met elkaar:
- Hoe blijft de boot drijven?
- Hoe blijft de boot stabiel?
- Hoe laten jullie de boot 
   rechtdoor varen?
- Hoe laten jullie de boot zo 
   snel mogelijk gaan?
3
Teken nu het
ontwerp van jullie boot.
Houd je aan de drie regels die hieronder staan:
De boot mag niet groter zijn dan een A4 papier​

De boot mag max 5 cm onder water komen​
De motor, de zonnecel en de propeller moeten droog blijven

Slide 17 - Tekstslide

Voor de docent
De leerlingen gaan stapsgewijs hun eigen solarboot maken van restmateriaal, een propeller, een zonnecel en een motortje.

Laat deze slide open staan terwijl de leerlingen de stappen volgen om hun ontwerp voor hun solarboot maken.

TIP: Om de leerlingen te doen begrijpen wat er nu precies gebeurt in een zonnecel, is de link naar het filmpje in het tekstballonnetje geplaatst. De hele aflevering duurt ruim 14 minuten. 
Wil je niet de hele aflevering kijken, beperk je dan tot de onderstaande fragmenten:
0-5:41 min - De werking van een zonnepaneel​
7:27-10:38 min - Toepassing zonne-energie bij auto en fietspad



Plaats hier een foto van jullie schets

Slide 18 - Open vraag


Voor de docent
Bespreek met de klas de resultaten.

- Wat hebben boten nodig om te kunnen drijven? 
Drijfvlak, maar niet te stomp, ze moeten vooruit kunnen zonder al te veel wrijving.
- Hoe zorg je ervoor dat je boot stabiel is?
Maak de boot evenwichtig, dus niet al het gewicht aan 1 kant en zet de onderdelen goed vast. Schuivende onderdelen laten de boot schommelen.
- Hoe laat je de boot rechtdoor varen?
Zorg voor een kiel onder je boot. Dat is een soort balk aan de onderkant van je boot. 
- Hoe zorg je dat je boot zo snel mogelijk gaat?
Houd voldoende ruimte over voor de propeller en zorg dat deze vrij kan draaien. Maak je boot niet te zwaar en maak de voorkant spits, zodat de boot goed door het water kan glijden.


van solarboten
Bekijk hier een paar voorbeelden

Slide 19 - Tekstslide

Voor de docent
De leerlingen gaan stapsgewijs hun eigen solarboot maken van restmateriaal, een proppellor, een zonnecel en een motortje.

Laat deze slide open staan terwijl de leerlingen de stappen volgen om hun ontwerp voor hun solarboot maken.

TIP: Om de leerlingen te doen begrijpen wat er nu precies gebeurt in een zonnecel, is de link naar het filmpje in het tekstballonnetje geplaatst. De hele aflevering duurt ruim 14 minuten. 
Wil je niet de hele aflevering kijken, beperk je dan tot de onderstaande fragmenten:
0-5:41 min - De werking van een zonnepaneel​
7:27-10:38 min - Toepassing zonne-energie bij auto en fietspad


Maak jullie solar-raceboot!
Zet daarvoor de volgende stappen.
1
2
- Begin met de romp van de     boot. Zorg voor een
   stabiele romp.
- Bedenk met elkaar hoe
   jullie de propeller en de         zonnecel op de boot be-       vestigen.
3
Leg alle materialen klaar die jullie hebben verzameld. 
Denk aan de drie regels voor de boot:
De boot mag niet groter zijn dan een A4 papier​

De boot mag max 5 cm onder water komen​
De motor, de zonnecel en de propeller moeten droog blijven
Maak er een mooie boot van!

Slide 20 - Tekstslide

Voor de docent
De leerlingen gaan stapsgewijs hun eigen solarboot maken van restmateriaal, een propeller, een zonnecel en een motortje.

Laat deze slide open staan terwijl de leerlingen de stappen volgen om hun ontwerp voor hun solarboot maken.

TIP: Om de leerlingen te doen begrijpen wat er nu precies gebeurt in een zonnecel, is de link naar het filmpje in het tekstballonnetje geplaatst. De hele aflevering duurt ruim 14 minuten. 
Wil je niet de hele aflevering kijken, beperk je dan tot de onderstaande fragmenten:
0-5:41 min - De werking van een zonnepaneel​
7:27-10:38 min - Toepassing zonne-energie bij auto en fietspad



Wat lijkt jou leuk aan leven in 2050?

Slide 21 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Waarom gaat jullie solarboot de race winnen?

Slide 22 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Les 3b
Test je toekomst

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Na deze les...

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Leg eens uit waarom we in de toekomst vooral
hernieuwbare energiebronnen zullen gebruiken.

Slide 25 - Open vraag

Voor de docent
Verwijs terug naar de vorige les en het bezoek van de energieadviseur.

- Hebben jullie een EBP (Energie Besparend Plan) gemaakt met de klas? En heeft iedereen zich eraan gehouden? Wat zijn de gevolgen van de nieuwe maatregelen? Kost het veel moeite? Levert het de school wat op?
- Welke maatregel viel je het zwaarst?
- Hoe is het om je aan de regels te houden als iedereen zich er aan houdt?
- Hoe voelt het om op deze manier energie te besparen?

Welke boot is een solarboot?
A
B
C
D

Slide 26 - Quizvraag

Voor de docent
Bespreek de verschillende boten m,et de leerlingen:
A. Kayak: wordt door middel van menselijke energie in beweging gezet
B. Motoboot: wordt door fossiele brandstoffen in beweging gezet
C. Catamaran: wordt door wind in beweging gezet
D. Solarboot: wordt door zonne-energie in beweging gezet
"Een solarboot haalt zijn energie uit de zon. Om zo min mogelijk energie te hoeven verbruiken, moeten de boten slim gebouwd worden.
Bekijk het volgende filmpje maar eens, daar wordt het in uitgelegd!"

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1

Slide 28 - Video

Deze slide heeft geen instructies

01:15

Wat gebeurt er als Diederik aan de bovenkant
van het blaadje blaast?
A
Het blaadje waait weg
B
Het blaadje gaat omhoog
C
Het blaadje gaat naar beneden
D
Diederik waait weg

Slide 29 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

"Samen met de techlab instructeur van Technodiscovery maken jullie je solarboot klaar voor de race!
Daarvoor heb je nog wél wat stappen te zetten!
Ga maar snel aan de slag!"
Welkom Techlab instructeur!

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De
Hoe werkt jouw solarboot?
Zet de onderdelen op de juiste plek.
schijnt op de
. Die zet het licht om in stroom.
De stroom gaat naar de
en die laat de
draaien en
daardoor gaat jullie boot vooruit!

Slide 31 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Klaar voor de race!?
  • Boot aan de startlijn...
  • 'Zonlicht' aan...

Slide 32 - Tekstslide

Voor de docent
Klik op het groene licht om aan te geven dat de race begint.

Hoe ging de race?

Slide 33 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Wat zou je nu aan willen passen aan jullie solarboot?

Slide 34 - Open vraag

Voor de docent
- Laat de leerlingen in het groepje overleggen hoe ze hun boot zouden willen aanpassen. Ze vullen samen een antwoord in.
Je hebt veel geleerd over 
ENERGIE
Wat is energie?
Waar komt energie vandaan?
Waarom moet je energie besparen?
(Klik op de tekstwolkjes om alle onderwerpen nog eens voorbij te zien komen.)

Hoe kan je energie besparen?
Hoe gaan we wereldwijd, in Nederland en in Apeldoorn om met energie?
Hoe gaan we in de toekomst om met energie?
Hoe zouden de huizen van de toekomst energie inzetten? 
Hoe kunnen we de energie van de zon omzetten in beweging
Hoe kan jijzelf bewust omgaan met je energie?

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Eerst DACHT ik ...
ENERGIE

Slide 36 - Open vraag

Voor de docent
Nodig de leerlingen uit op te schrijven hoe ze eerst tegen energie aankeken.

Dachten ze dat het vanzelfsprekend was?
Kosteloos? Onuitputtelijk? En wat dachten ze over de gevolgen van al ons energieverbruik?

Sta gerust langer bij deze slide stil als de leerlingen veel te zeggen hebben.

ENERGIE
Nu DENK ik ...

Slide 37 - Open vraag

Voor de docent
Laat de leerlingen opschrijven wat ze na deze lessenreeks denken over energie.

Energie
Dank je wel! Voor al jouw
tijdens deze lessen!

Slide 38 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies