Nederlandse Verlichters

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Belle van Zuylen &
Eise Eisinga

Wolkammer in Franeker

'Ik heb geen talent voor ondergeschiktheid'

opera gebaseerd op brief aan Voltaire

toehoorder bij colleges universiteit

Bouwde een planetarium op zolder

patriottisch, anti-stadhouder Willem V

Verlichting algemeen

Nederlandse Verlichting

feminisme

Vertrouwen in wetenschap en onderwijs

corresponderen met denkers uit de verlichting over politiek en wetenschap

persvrijheid 

God heeft het goede voor met de wereld

Onderwijs is heel belangrijk 

Met kennis de wereld verbeteren

Post-its

Lees par. 3

1: Hoe ontwikkelt het idee van het 'sociaal contract' zich vanaf Locke tot Rousseau?

2. Hoe spreekt er optimisme uit het gedachtegoed van de filosofen uit par. 3? Onderbouw met concrete voorbeelden

3. Welk idee zal veel weerstand hebben gekregen ? Leg uit.

1: ontwikkeling idee 'sociaal contract' (tweetallen)

Sociaal contract

Het idee ontwikkelt zich van een contract tussen vorst en onderdanen bij Locke naar een contract tussen onderdanen onderling (Rousseau). De uitvoering is bij Locke meer praktisch, gericht op regeren via een parlementaire monarchie waarbij de staat verantwoording aflegt aan het volk. Rousseau streeft naar een meer utopische directe democratie die minder haalbaar is.

2: optimisme onder verlichtingsdenkers (tweetallen)

Optimisme

• mbv ratio de wereld verbeteren 
• trias politica zou tot vrijheid leiden (Montesquieu)
• Locke: sociaal contract zou nieuwe oorlogen voorkomen
• Smith: Vrijheid om eigen belang na te streven zou tot welvaart voor iedereen leiden

Welk idee zal veel weerstand hebben gekregen?

Weerstand

Het idee van Rousseau dat privébezit gelijkheid in de weg zit en slavernij moet worden afgeschaft. (blz. 73) Niemand zou meer privébezit en/of slaven mogen hebben en niemand wilde dit opgeven.