M3 Markt en overheid §3.1 De rol van de overheid

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

M3 H3 De overheid

Afspraken volgen online les

• De Meet link staat in Classroom
• Ik voeg de presentaties toe aan Classroom (lesmateriaal)
• Je volgt de les aan een tafel of bureau, met je camera aan
• Je hebt de microfoon uit (tot je gevraagd wordt te reageren)
• Je stelt vragen via de chat

Programma

LessonUp § 3.1 De rol van de overheid

Afsluiting: wat heb je geleerd? 

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat positieve en negatieve externe effecten zijn
• Je kunt uitleggen wat de rol van de overheid is wanneer er externe effecten optreden

Wat het marktevenwicht is in verschillende marktvormen.

We hebben gezien hoe de prijs op een markt tot stand komt.

Hoeveel producten er dan gekocht en verkocht worden.

Waar waren we?
Waar ging module 3 tot nu toe over?

Bij de prijs die in de markt ontstaat, is de vraag naar het product precies gelijk aan het aanbod van een product.

Gevraagde hoeveelheid  = Aangeboden hoeveelheid (snijpunt Qv = Qa)

Vrijemarktwerking

De prijs ontstaat door vraag en aanbod

Bij welke marktvorm zal iedere individuele aanbieder zich houden aan de evenwichtsprijs (marktprijs)?

1. volkomen concurrentie
2. oligopolie (duopolie)
3. monopolie
4. monopolistische concurrentie

Bedenk redenen wanneer de overheid zal ingrijpen in een vrijemarkt?

Ingrijpen van de overheid

• Overheid grijpt soms in => geen vrijemarktwerking meer.
• Dan vindt de overheid de prijs die door vraag en aanbod ontstaat, te laag of te hoog.
  
  
• Prijs te laag => er wordt meer van gemaakt dan gewenst.
• Prijs te hoog => er wordt minder van gemaakt dan gewenst.

Voorbeelden van producten?
prijs te laag / wordt te veel gekocht

Wat kan de overheid doen als een product te veel gekocht wordt?

Voorbeelden van producten?
prijs te hoog / moet gestimuleerd worden

Wat kan de overheid doen als een product te weinig gekocht wordt?

Externe effecten - Milieuvervuiling

• (Maatschappelijke) effecten van productie die niet zijn meegenomen in de verkoopprijs van een product.
• Negatieve externe effecten: niet alle (maatschappelijke) kosten zijn in de kostenfunctie meegenomen, denk aan milieuvervuiling. 
• Het product is nu eigenlijk 'te aantrekklijk'. Niet alle daadwerkelijke kosten zitten in de prijs.

waardoor is de evenwichtsprijs gestegen?

Externe effecten - Vraag

• (Maatschappelijke) effecten van productie die niet zijn meegenomen in de prijs van een product.
• Positieve externe effecten: niet alle (maatschappelijke) opbrengsten zijn in de betalingsbereidheid meegenomen, denk aan verspreidingseffect vaccinaties
  
  
• Het product is nu eigenlijk 'niet aantrekkelijk genoeg'. 

• Markt prijs dit 'positieve effect' niet in.  
   
• Daardoor ligt het markteventwicht laag en is het product 'goedkoop'

Marktfalen - overheidsingrijpen

• Als de vrijemarktwerking resulteert in over/ondergewaardeerde prijzen, noemen we dat 'marktfalen' 
• De overheid kan dan ingrijpen door bijvoorbeeld minimumprijzen (melkprijs) in te stellen of subsidies te verstrekken (kinderopvang/fiets woon/werkverkeer)

Verwerkingsopdracht:
Maatregelen externe effecten

• Je werkt in tweetallen
• Open de opdracht in classroom en kies een casus die je aanspreekt
• Doe op internet onderzoek naar overheidsmaatregelen met betrekking tot externe effecten voor bepaalde bedrijven
• Eindproduct: Maak een samenvatting van de gevonden informatie en zet deze in de gedeelde padlet (classroom)

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat positieve en negatieve externe effecten zijn
• Je kunt uitleggen wat de rol van de overheid is wanneer er externe effecten optreden

Opdracht

Maak de opgaven 6 t/m 11

Huiswerk

Bestudeer § 3.1 

Maak de opgaven 1 t/m 11