WEBB - Levensloop t/m 5.13 deel II

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

4 VWO ECONOMIE  ||  2024-2025

Programma

- Herhaling H5

- Uitleg

- Aan de slag!

Het inkomen van Marco stijgt in 2020 met 2,6% t.o.v. het basisjaar. De prijzen stijgen in 2020 met 1,8% t.o.v. het basisjaar.

Bereken het indexcijfer van het reëel inkomen.

1. 100,8
2. 99,2
3. 86,8
4. 130,2

Wat gebeurt er met de koopkracht als het nominaal inkomen met een lager percentage stijgt dan dat de prijzen stijgen?

1. De koopkracht daalt
2. De koopkracht blijft gelijk
3. De koopkracht stijgt

cpi = consumentenprijsindexcijfer

Het cpi is een samengesteld gewogen indexcijfer! 

gewogen, omdat de ene artikelgroep zwaarder meetelt dan de andere artikelgroep

samengesteld, omdat het cpi is samengesteld uit verschillende artikelgroepen

CPI

Als we koopkrachtverandering willen berekenen moeten we met de prijsveranderingen van alle producten rekening houden. 

We gebruiken hiervoor de consumentenprijsindex (CPI) → dit is de maatstaf voor inflatie. Het CPI geeft aan hoeveel procent de kosten van levensonderhoud in een jaar hoger zijn dan in het basisjaar.

Samengesteld gewogen indexcijfer

Omdat het CBS aan iedere artikelgroep een ander gewicht geeft, is het cpi een samengesteld gewogen indexcijfer.

• Samengesteld omdat het cpi is samengesteld uit verschillende artikelgroepen.
  
• Gewogen omdat iedere artikelgroep een andere weging heeft en daarom verschillend meetelt in de berekening van het cpi.

Cpi berekenen

Formule berekening CPI

Bij een CPI van 98,1, is er dan sprake van inflatie of deflatie?

1. Deflatie
2. Inflatie

CPI 2016 = 106,7
CPI 2017 = 109,2
Wat is de inflatie in 2017 t.o.v. 2016?

Bereken het CPI in twee decimalen nauwkeurig.

Schrijf berekening op!!

Bereken de consumentenprijsindex (CPI)

1. 110,1
2. 92,9
3. 102,0
4. 127,9

Wat is het CPI?

Wat is het CPI?

1. 101,7
2. 1,7%
3. 101,46
4. 1,46%

1. In 2016 is het CPI 103
2. In 2016 is het CPI 105
3. In 2016 is het CPI 104

Bekijk de samenstelling van de CPI.
Aan welk artikelgroep wordt het
minste uitgegeven?

Bekijk de samenstelling van de CPI.
Welk artikelgroep is het
meest in prijs gestegen?

artikelgroep	wegingsfactor	prijsindex	prijsindex x wegingsfactor
voeding	15	105
wonen	25	103
kleding	5	96
ontspanning	10	101
diversen	45	100
totaal	100

1575

2575

480

1010

4500

106,4

101,4

Antwoord CPI berekening

(15x105 + 25x103 + 5x96 + 10x101 + 45x100) / 100 = 101,4.

De prijzen zijn 1,4% gestegen t.o.v. het basisjaar.

Betekent dit dat de inflatie 1,4% was? Het antwoord is waarschijnlijk nee. De inflatie bereken je t.o.v. een jaar eerder, dus het antwoord is alleen ja als het basisjaar vorig jaar was.

Aan de slag!

Maken t/m 5.15

Heffing op kapitaalinkomen

bij paragraaf 5.4

Verdeel de inkomens in arbeids- en kapitaalinkomens:

arbeidsinkomen

kapitaalinkomen

loon

dividend

rente op obligaties

rente op een spaarrekening

winst van een zzp'er

huur 

pacht

aandelen

Als je aandelen bezit, ontvang je dividend waarover je inkomstenbelasting betaalt in box 2 of 3:

 5%>  'aanmerkelijk belang' --> box 2

 <5%  'sparen en beleggen'  -->  box 3 

Alle andere kapitaalinkomens (rente!) vallen ook in box 3.

In welke box worden de inkomens belast?

box 1

box 3

box 2

loon

dividend

rente op obligaties

rente op een spaarrekening

winst van een zzp'er

dividend van >5% van de aandelen van een bedrijf

pacht

stroomgrootheid

voorraadgrootheid

je meet deze grootheid op een bepaald moment

je meet deze grootheid over een bepaalde periode

vermogen is een ...

inkomen uit vermogen is een ...

box 3: Inkomen uit sparen en beleggen 
'vermogensrendementsheffing'

rendement op vermogen = inkomen uit vermogen 

De hoogte van het vermogen stelt de belastingdienst vast met een peildatum, = 1 januari.

Het rendement op het vermogen stelt de belastingdienst vast met een standaardberekening van het fictief rendement over het afgelopen jaar.

Bekijk tabel 5.3

Blz. 75

Sihem heeft op 1 januari 2020 een vermogen van €63.000. Aan het eind van het jaar is dit gestegen tot €68.000. De belastingdienst heeft haar fictieve rendement vastgesteld op €684. In werkelijkheid was haar rendement €900. De vermogensrendementsheffing is 30%. Hoeveel belasting betaalt Sihem in box 3 voor het jaar 2020?

1. (68.000 - 63.000) x 0,3 = €1.500
2. 63.000 x 0,3 = €18.900
3. 684 x 0,3 = €205,20
4. 900 x 0,3 = €270

Hoe wordt het fictief rendement berekend?

schijf	vermogen 1 jan.	spaardeel (rendement 0,1%)	beleggingsdeel (rendement 5%)	gemiddeld fictief rendement
0	0 - 30.000	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
1	30.001 - 100.000	67%	33%	0,67 x 0,1% + 0,33 x 5% = 1,717%
2	100.000 - 1.000.000	21%	79%	0,21 x 0,1% + 0,79 x 5% = 3,971%
3	meer dan 1.000.000	0%	100%	5%

Het tarief in box 3 is 30%, dus je betaalt 30% van het totale fictieve rendement in schijf 1, 2 en 3.

Sophia heeft op 1 januari een vermogen van €125.000. Bereken haar vermogensrendementsheffing (tarief is 30%) met behulp van de tabel.

schijf	vermogen 1 jan.	spaardeel (rendement 0,1%)	beleggingsdeel (rendement 5%)	gemiddeld fictief rendement
0	0 - 30.000	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
1	30.001 - 100.000	67%	33%	0,67 x 0,1% + 0,33 x 5% = 1,717%
2	100.000 - 1.000.000	21%	79%	0,21 x 0,1% + 0,79 x 5% = 3,971%
3	meer dan 1.000.000	0%	100%	5%

Antwoord opgave Sophia

In schijf 0 valt 30.000 (daarover betaalt Sophia niets).

In schijf 1 valt: 100.000 - 30.000 = €70.000.
Het fictief rendement in schijf 1 is: 70.000 x 0,01717 = €1.201,90.

In schijf 2 valt: 125.000 - 100.000 = €25.000.

Het fictief rendement in schijf 2 is: 25.000 x 0,03971 = €992,75.

De VRH is: 0,3 x (1.201,90 + 992,75) = €658,40.

Aan de slag!

Maken t/m 5.19