H9.1 Materiaaleigenschappen (Nova SK Havo5)

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Havo 5            H9.1 Materiaaleigenschappen

3 soorten stoffen

Metalen: de formule bestaat alleen uit metaalatomen

Moleculaire stoffen: de formule bestaat alleen uit niet-metaalatomen

Zouten: een combi van metaalatomen en niet-metaalatomen

Sleep de formules naar de juiste soort stof

Moleculaire stof

Zout

Metaal

N₂O₄

Fe₂O₃

O₂

Fe

Hoe heet de binding die hiernaast is aangegeven met de pijl?

Vanderwaalsbinding

Alle moleculen trekken elkaar aan met de vanderwaalsbinding.

We noemen dit ook wel de molecuulbinding.

Hoe groter de molecuulmassa (en contactoppervlak)

hoe sterker de vanderwaalsbinding.

Welke binding verbreek
je tijdens het koken van
een moleculaire stof?

1. atoombinding
2. vanderwaalsbinding
3. vanderwaalsbinding én atoombinding

Hoe groter de molecuulmassa hoe ___(1)___ de vanderwaalsbinding en hoe ___(2)____ het kookpunt

1. (1) sterker / (2) lager
2. (1) sterker / (2) hoger
3. (1) zwakker / (2) lager
4. (1) zwakker / (2) hoger

Waterstofbruggen

OH-groepen en NH-groepen kunnen waterstofbruggen (H-bruggen) vormen.

Alleen tussen OH-groepen en/of NH-groepen. 

Nooit bij CH-groepen!

Wat zijn de juiste waterstofbruggen?

1. A en B
2. A en C
3. B en C
4. Zowel in A, B als C

Gevolgen van waterstofbruggen

• H-bruggen sterker dan vanderwaalsbinding
• Aanwezig tussen de moleculen náást vanderwaalsbinding
• Zorgen voor oplosbaarheid in water: hydrofiele stoffen
• Geen H-bruggen mogelijk? Dan juist hydrofobe stoffen
• Hydrofiel mengt met hydrofiel
• Hydrofoob mengt met hydrofoob

Micro-Macro

Scheikunde probeert waarnemingen te verklaren met deeltjes.

Waarnemingen = macro-niveau

deeltjesmodel = micro-niveau

micro-niveau

=

deeltjesmodel

macro-niveau

=

waarnemingen

Macro-Meso-Micro

Micro-meso-macro: polymeren

Micro, meso of macro?

1. micro
2. meso
3. macro

Micro, meso of macro?

1. micro
2. meso
3. macro

Waaruit bestaat een metaalbinding?

1. Vrije ionen
2. Positieve ionen
3. Vrije elektronen
4. Vrije atomen

Metaalbinding: stroomgeleiding

-

-

-

-

De 'vrije elektronen' worden doorgegeven 

Metalen vervormen

De metaalatomen kunnen goed schuiven door vrije elektronen

Legeringen: verandering in het metaalrooster

Metaalrooster vervormt door grotere of kleinere atomen erbij.

De atomen kunnen niet zo gemakkelijk langs elkaar bewegen.

De legering wordt harder dan het zuivere metaal.

Zouten bestaan uit ionen

Combinatie van:

• positieve metaalionen
• negatieve niet-metaalionen

Vast zout: ionen om-en-om in een ionrooster met tussen de ionen  zeer sterke ionbinding

Zout is niet vervormbaar

Het patroon van het rooster verandert wanneer een zout gebogen wordt. Daarom is een zout niet buigbaar.

+ ionen naast +ionen

- ionen naast - ionen

dus afstoting tussen de ionen!

Stroomgeleiding van zouten

Kan alleen als je vrije ionen hebt:

(s) geen geleiding: ionen in rooster

(l) wel geleiding:
ionen bewegen langs elkaar

(aq) wel geleiding:
ionen bewegen vrij in het water

Oplossen van een zout in water:

Welke deeltjes zorgen in een metaal voor stroomgeleiding?
(antwoord bestaat uit twee woorden!)

Welke deeltjes zorgen in een opgelost zout voor stroomgeleiding?
(antwoord bestaat uit twee woorden!)