NM 2021 5.4 Het Ruhrgebied 5.5 duitsland en nederland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

5.3 De verstedelijking van Duitsland

Welke stad is dit?

MÜnchen, je ziet op de achtergrond de Alpen.

Leerdoelen

• Je weet de kenmerken van de Duitse verstedelijking
• Je weet hoe de suburbanisatie in Berlijn verliep voor en na de Berlijnse Muur.
• Je kunt de gevolgen van de suburbanisatie in Berlijn beschrijven
• Je weet welke verschillen er zijn in herinrichting tussen de stad Berlijn en de  andere Oost-Duitse steden + waarom

Begrippen 

• Integratie
• Segregatie
• Sociale ongelijkheid

Stedelijke gebieden in Duitsland

Lijkt op Nederland:

- er zijn grote agglomeraties en stedelijke gebieden

- er is steeds minder landelijk gebied hierdoor

- elk stedelijk gebied heeft eigen specialiteit => net als de Randstad in Nederland.

Specialisatie stedelijke gebieden Duitsland

1. Ruhrgebied: industrie
2. Bremen en Hamburg: haven
3. Berlijn: parlement, hoofdstad
4. Frankfurt: financiele hoofdstad, groot vliegveld
5. Munchen: Hightech 

✔ Lijkt op de steden in de Randstad met hun specialisatie

4

2

3

1

5

Suburbanisatie Berlijn

• 1961-1987: Berlijnse Muur deelt de stad in 2 delen => suburbanisatie was niet mogelijk.
• 1990 Hereniging Duitsland
• Groot verschil tussen Oost en West-Berlijn. In Oost waren veel vervallen woonwijken => stadsvernieuwing zorgt voor verbetering.
• Na de hereniging pas suburbanisatie in Berlijn => jonge gezinnen vertrekken naar nieuwbouwwijken buiten de stad.

Berlijn: Gevolgen suburbanisatie

• Vertrekoverschot binnenstad en flatwijken ➡ mensen met laag inkomen en vaak migranten blijven achter. Ze integreren niet in de Duitse samenleving.
• Segregatie = apart wonen van groepen met dezelfde achtergrond en kenmerken.

• Door suburbanisatie + segregatie is de sociale ongelijkheid in Berlijn toegenomen:

- de ene groep heeft meer kans op werk, een goed inkomen en welvaart dan de andere groep. 

- integratie van migranten verloopt slecht door segregatie, ze leren vaak de taal niet en blijven zo in hun eigen kringetje. 

Steden in Oost-Duitsland -> na de val van de Muur

• herinrichting net als in Oost-Berlijn
• Flats afgebroken, nieuwe huizen op die plaats
• Minder huizen nodig omdat veel mensen weggaan uit die wijk 

5.4 Het Ruhrgebied

5.4 het Ruhrgebied

Leerdoelen

• Je weet hoe het Ruhrgebied is ontstaan.
• Je weet dat de inrichting van de steden in het Ruhrgebied slecht is, ook waarom.
• Je weet wat de bron van inkomsten is vroeger en nu.
• Je weet waarom het Ruhrgebied een krimpgebied is in Duitsland.
• Je kunt voorbeelden noemen over verbetering van de leefbaarheid
• Je kunt verschillen en overeenkomsten noemen tussen de Randstad en het Ruhrgebied.

Ruhrgebied vroeger

Ontstaan en groei Ruhrgebied

• vanaf 1870
• mijnbouw en industrie, vooral steenkool
• ligging langs rivier de Ruhr en Rijn gunstig
• Steden werden supersnel groot
• woonwijken groeiden aan elkaar vast tot 

een groot stedelijk gebied => zie kaart

Ruhrgebied

Steden in het Ruhrgebied

Bijvoorbeeld: Bottrop, Duisburg, Essen, Oberhausen 

=> bijnaam = de Kohlenpot

Hoe zien de steden eruit?

• woonwijken naast de fabriek/mijn
• slechte huizen
• geen centrum/winkels/scholen
• veel luchtvervuiling 
• bodemvervuiling

Waarom is het Ruhrgebied een krimpgebied? Wat doet de overheid hieraan?

• vanaf 1960 gaan steeds meer fabrieken en mijnen sluiten 

     Gevolg = grote werkloosheid -> veel mensen trekken weg.

     Leefbaarheid was slecht, veel leegstaande fabrieken.

• Oplossing = schoonmaken en herinrichten van deze industrieterreinen.
• Bijvoorbeeld: museum in oude fabriek, uitgaan, winkelcentrum

=> reikwijdte is groot, er komen veel mensen uit Nederland om hier te gaan winkelen. (CentrO in Oberhausen)

• woonwijken heringericht, lucht water en bodem minder vervuild.

Ruhrgebied 1960 - nu 

Verschillen en overeenkomsten Randstad en Ruhrgebied

• overeenkomsten:

- aantal inwoners

- infrastructuur: beide gebieden vaak slecht bereikbaar -> files

- leefbaarheid: achterstandswijken, luchtvervuiling enz.

- voorzieningen: grote voorzieningen, grote reikwijdte

• verschillen:

- In Ruhrgebied daalt aantal inwoners, in Randstad komen meer inwoners. Let op-> aantal inwoners in Ruhrgebied neemt laatse 3 jaar weer toe!

- in Ruhrgebied werken meer mensen in de industrie

Economie Ruhrgebied

Overeenkomsten:

Ruhrgebied (D) & Randstad (nl)

aantal inwoners, 

infrastructuur

woonkwaliteiten

voorzieningen

Verschillen

Bevolking in Ruhrgebied neemt af en veel mensen werken relatief in industrie

Geef eerst aan of dit bord in 1950 of in 2015 langs de snelweg in
Duitsland stond. Geef vervolgens een argument voor je keuze met
behulp van bron 32.

5.5 Bronnen

Duitsland en Nederland vergeleken

Vragen?

Nee? => Kijk dan nog eens naar de leerdoelen op dia 2, kun je nu antwoord geven op de gestelde doelen?

Tot de volgende keer!

2.4 het Ruhrgebied

Ruhrgebied vroeger

Overeenkomsten:

Ruhrgebied (D) & Randstad (nl)

aantal inwoners, 

infrastructuur

woonkwaliteiten

voorzieningen

Verschillen

Bevolking in Ruhrgebied neemt af en veel mensen werken relatief in industrie