2.3 Criminaliteit en opsporing

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welk grondbeginsel legt Bassie hier uit?

1. Grondrechten
2. Ne bis in idem
3. Trias Politica
4. Legaliteitsbeginsel

2.3 Criminaliteit en opsporing

lesboek bladzijdes 40 t/m 43 

Leerdoelen 

• Je kan het verschil tussen een overtreding en een misdrijf uitleggen en herkennen
• Je weet wat een officier van justitie is en welke taken hij/zij heeft
• Je kan uitleggen aan welke regels politie en justitie zich moeten houden bij de opsporing van criminaliteit   

Strafrecht

Hoe gaat de overheid om met burgers die de wet overtreden?

Wie treedt namens de overheid op?

Overtreding 

• Minder ernstig strafbaar
  
• Vaak met een boete afgedaan
• Niet altijd Officier van Justitie bij betrokken
  
• Veroorzaken van overlast, door rood rijden, wildplassen, zwartrijden
  
• Lagere straffen
  
• Niet altijd een strafblad

Misdrijf 

• Ernstig strafbare feiten

Gevangenisstraf 

• Altijd Officier van Justitie bij betrokken
• Moord, doodslag, verkrachting, drughandel, rijden onder invloed, ontvoering, diefstal
• Hoge straffen
• Strafblad 

1. Overtreding
2. Misdrijf

1. Overtreding
2. Misdrijf

1. Overtreding
2. Misdrijf

1. Overtreding
2. Misdrijf

Het strafproces 

1. De opsporing

2. De aanhouding

3. Vervolging door het Openbaar Ministerie (OM)

4. De berechting door 1 of meerdere rechters

5. Eventueel hoger beroep en cassatie

6. De uitvoering van de opgelegde straf 

1. De opsporing 

Officier van Justitie

• Aanklager (namens het Openbaar Ministerie = OM)

• Leidt het opsporingsonderzoek

• Beslist of de verdachte naar de rechter gaat

• Eist in een strafzaak en bepaalde straf 

• Zorgt dat de straf wordt uitgevoerd

boetebase.om.nl

https://boetebase.om.nl/moordspel/#/

3. Vervolging door het OM

1. Seponeren

Niet verder
vervolgen 

2.Transactie 

Voorstel tot
straf 

Boete of 
taakstraf  

4. Vervolgen

Voor de rechter 

3. Strafbe-schikking 

een straf opleggen bij lichte delicten --> op de stoel van de rechter  

Je schuld staat vast 

2. Aanhouding

Rechten van verdachten

1. Verdacht = redelijk vermoeden
2. Recht om te weten waar je van verdacht wordt.
3. Recht op advocaat
4. Recht om te zwijgen
5. Beperkte tijd vast houden
6. Eerlijk proces > onafhankelijke en onpartijdige rechter
7. Onschuldig tot rechter de straf heeft uitgesproken.

Rechten van verdachten

8. Na de uitspraak van de rechter mag je in hoger beroep gaan

9. Misdrijven en overtredingen kunnen verjaren

10. Vrijgesproken = vrij (behalve als er nieuw bewijs aan het licht komt , zoals DNA en getuigen.  Bijvoorbeeld bij moordzaken) 

 Bevoegdheden van de politie

• Iemand staande houden > je hebt een identificatieplicht
• Een bekeuring geven.
• Fouilleren.
• arresteren of aanhouden.
• Verhoren.
• Vasthouden.

Bij een strafbaar feit maakt de politie altijd een proces-verbaal op. 

Dwangmiddelen - met toestemming

• Binnengaan van een woning
• Afluisteren
• Preventief fouilleren - veiligheidsrisicogebied
• Infiltratie
• Langer dan 9 uur vasthouden 

Huiswerk 

Lezen paragraaf 2.3 Criminaliteit en opsporing

lesboek bladzijdes 40 t/m 43

Maken in je digitale werkboek van paragraaf 2.3 vraag 1, 4, 5, 9, 10 en 14