Mond en Neus......proeven en ruiken

• Biologie
• Basisschool
• Groep 8

Zintuigen

Zintuigen

Je lichaam krijgt verschillende prikkels binnen. Een zintuig neemt deze prikkels waar. Geluid is bijvoorbeeld een prikkel die hoort bij het zintuig horen. 

De huid

In de huid liggen twee zintuigen waarmee je kan voelen. Tastzintuigen liggen bovenaan in

 de lederheid, hiermee kan je kleine 

aanrakingen voelen. De drukzintuigen 

liggen dieper in de lederhuid. Hiermee 

kan je druk voelen, bijvoorbeeld iemand 

die duwt. 

Koude- en warmtezintuig

In de huid liggen ook de koudezintuigen en warmtezintuigen. Deze zintuigen reageren op iets kouds of warms.

De andere zintuigen

          Gehoorzintuig                                                             Horen

      Evenwichtsorgaan                                                      Evenwicht

         Gezichtzintuig                                                                Zien

            Reukzintuig                                                                Ruiken

          Smaakzintuig                                                              Proeven

Koppel het zintuig aan de bijbehorende waarneming

Gezicht-

zintuig

Koude-

zintuigen

Tast-

zintuigen

Smaak-

zintuig

Voelen

Zien

Kou

Proeven

Pijnpunten nemen pijn waar. Dit zijn losse uiteinden van zenuwen. 

Het practicum

In het practicum gaan we onderzoeken of iets warm en koud tegelijk kan zijn. 

Voor dit practium heb je drie bekers nodig. Één beker met warm water, één beker met koud water en één beker met lauw water (voor de helft koud en voor de helft warm). 

Jullie hebben nu kort de tijd om de bekers te vullen en klaar te zetten. 

Zometeen doe je één wijsvinger in het koude water, de andere wijsvinger doe je in het warme water. Dit doe je voor één minuut. Ik hou de tijd bij. Hierna doe je beide wijsvingers in het lauwe water. 

Wat zijn de verschillen tussen de wijsvingers?

Conclusie: kan iets warm en koud tegelijk zijn?

Reukzintuigen

Het reukzintuig bevindt zich in de neusholte. De neusholte is bedekt met neusslijmvlies. Geurdeeltjes komen je neus binnen en komen bij het neusslijmvlies. De geurdeeltjes worden opgevangen door de reukharen. De reukharen zijn het uiteinde van de zintuigcellen. Deze zintuigcellen vormen impulsen die via zenuwen naar je hersenen gaan. 

Smaakzintuigen

Op je tong liggen kleine bultjes, dit zijn smaakpapillen. De smaakpapillen vormen het smaakzintuig. 

Aan de zijkant van de smaakpapillen liggen groepjes smaakzintuigen, dit zijn de smaakknopjes. Er zijn vijf smaakknopjes die allemaal gevoelig zijn voor een andere smaak: zoet, zout, zuur, bitter of umami (hartig). 

Zonder het reukzintuig is dat het enige wat je proeft. Denk maar een verkoudheid. 

Practicum proeven

Als je per ongeluk een beetje zeewater drinkt tijdens het zwemmen, is dat heel vies. Maar een beetje zout in je eten vinden veel mensen juist lekker. Dan smaakt zout helemaal niet zo zout. In het volgende proefje kun je zelf ontdekken wanneer iets zout proeft.

Benodigdheden: 

- 2 glazen warm water 

- Zout 

- Theelepel

Doe in één glas één theelepel zout. In het andere glas doe je drie theelepels zout. Roer dit goed door. 

Spoel je mond met het water met het minste zout en spuug het uit. Hoe smaakte het water?

Doe nu hetzelfde als het glas met meer zout.
Proeft dit hetzelfde?

Nu spoel je je mond weer met het glas met het minste zout.
Hoe smaakt het water nu?

De tweede keer dat je het water uit het eerste glas proefde, heb je veel zouter water in je mond gehad. Dan proef je het zout in het water niet zo goed meer. Je tong went aan de hoeveelheid zout uit het tweede glas. Dus het water uit het eerste glas lijkt niet zo zout meer.

Je neusholte is bedekt met....

1. Smaakknopjes
2. Neusslijmvlies

De reukharen zijn het het uiteinde van de ......

1. Zintuigcellen
2. Neusslijmvlies

Geurdeeltjes worden opgevangen door de .....

1. Reukharen
2. Zenuwen

Welke vijf smaakknopjes zijn er?

1. Bitter, scherp, zoet, zuur en zout
2. Zuur, zout, zoet, bitter en umami

Kan je andere smaken proeven als je verkouden bent?

1. Nee
2. Ja