Klankkleur

• Muziek
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Instrumenten en Klankkleur

Deze les leer je wat klankkleur is. Je gaat oefenen met het herkennen van diverse instrumenten. Na deze les kan je de meest gebruikte instrumenten in een band benoemen en herkennen.

Wat denk jij, wat is klankleur?

Waarom?

Instrumenten herkennen en van elkaar kunnen onderscheiden

Gehoor trainen

Weten wat de meest gebruikte instrumenten zijn

Voor eigen band of favoriete nummer kunnen spelen

Klankkleur of timbre is de eigenschap van een klank waarmee verschillende muziekinstrumenten en stemmen zich onderscheiden. Hierdoor is het, met enige oefening, mogelijk het verschil te horen tussen een saxofoon en een trompet in een popband, of tussen een fluit en een viool in een orkest. 

Luister oefening

Welke instrumenten hoor jij?

Welke instrumenten heb je gehoord?

1. Synthesizer
2. Drumcomputer
3. Gitaar
4. Zang

Klankkleur beïnvloedt de sfeer van een nummer

In het vorige fragment werd de muziek vooral gemaakt door elektronische instrumenten, de synthesizer en drumcomputer. Zij geven het nummer een typisch "dance music" geluid.

De gebruikte instrumenten hebben een grote invloed op de sfeer van een muziekstuk. Luister maar eens naar de volgende cover van Pokerface. Welke instrumenten ken jij?

Accordeon

Trompet

Klarinet

Trombone

Tuba

Deze versie heeft een ander karakter. Hoe komt dat?

Rock band: drums, gitaar (clean, distorted), basgitaar, zang. Luistervraag: welk geluid hoort bij welk plaatje?

Basgitaar

Drums

Gitaar elektrisch "clean"

Gitaar elektrisch "overstuurd"

De standaard bezetting van een popband

-Drums

-Gitaar

-Bas

-Toetsen (piano, synthesizer)

-Zang

In het volgende voorbeeld laat Stromae horen welke verschillende geluiden er zitten in het nummer Papaoutai. Kun je horen in welke volgorde ze starten?

In welke volgorde heb je de instrumenten gehoord?

Akoestisch, elektrisch of digitaal?

Akoestisch:

-Drums, gitaar, viool, trompet 

-Klinken van zichzelf

Elektrisch:

-Elektrische gitaar of elektrische piano

-Versterker

Akoestisch:

-Drums, gitaar, viool, trompet

-Klinken van zichzelf

Elektrisch:

-Elektrische gitaar, elektrische piano, basgitaar

-Versterker

Digitaal:

-Via computer, muziekprogramma

Extra instrumenten

De "standaard" bezetting van een popband bestaat uit zang, gitaar, basgitaar, piano en drums. Naast deze instrumenten zijn er nog vele andere die je kunt horen in popmuziek. Veel gebruikte toevoegingen zijn blaasinstrumenten en strijkinstrumenten. Kan jij horen welke extra instrumenten er in het volgende nummer zitten?

Welke extra instrumenten heb je gehoord?

1. Blaasinstrumenten
2. Strijkinstrumenten

Extra instrumenten

Blaasinstrumenten:

-Funk en soul

-Ritmisch

Strijkinstrumenten:

-Extra 'laag', emotie benadrukken

-Groots en meeslepend

-Rustige liedjes

Herken jij alle instrumenten uit een popband?

In het laatste fragment zitten alle "standaard" instrumenten van een popband. Lukt het je om alle instrumenten te herkennen? Luister eerst het fragment in zijn geheel en probeer daarna de instrumenten los van elkaar te herkennen.

Wat is de standaardbezetting van een popband?

1. Zang, drums, basgitaar, saxofoon
2. Zang, drums, gitaar, strijkers
3. Zang, drums, basgitaar, gitaar, toetsen
4. Zang, gitaar, basgitaar, fluit

De standaard bezetting van een popband

Je hebt nu geleerd dat de "standaard" bezetting van een popband bestaat uit zang, gitaar, basgitaar, piano en drums.

Natuurlijk zijn er vele variaties. Soms zijn er minder instrumenten en soms extra instrumenten. Probeer de volgende keer als je je favoriete nummer aanzet eens te luisteren welke instrumenten je hoort!