5.3 Lezen samenvatting

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

5.3 Lezen

Welkom!

Neem voor je: the usual. 

Leerdoelen 5.3

Je oefent met het herkennen van tekststructuren. 

Leg uit aan je buur. 

Pak je telefoon en open jouw gestuurde mail.

Kies één van jouw gekozen artikelen en vertel je buur waar het over gaat. Leg ook uit welke tekststructuur jouw tekst heeft en waarom je dat denkt. 

Buur: ben jij het hiermee eens?

HW

We bekijken een paar van jullie teksten. 

3 tekststructuren

inleiding	bepaald verschijnsel
middenstuk	kenmerken/voorbeelden
slot	samenvatting

inleiding	onderwerp, vraag of stelling
middenstuk	voor- en nadelen
slot	afweging

inleiding	probleem (+gevolgen)
middenstuk	gevolgen (waardoor is het een probleem? wat merk je ervan?)
	oorzaken
	oplossingen
slot	de beste oplossing

probleem- oplossing

voor- nadelen

verklarings-

3 tekststructuren

inleiding	bepaald verschijnsel
middenstuk	kenmerken/voorbeelden
slot	samenvatting

inleiding	onderwerp, vraag of stelling
middenstuk	voor- en nadelen
slot	afweging

inleiding	probleem (+gevolgen)
middenstuk	gevolgen (waardoor is het een probleem? wat merk je ervan?)
	oorzaken
	oplossingen
slot	de beste oplossing

probleem- oplossing

voor- nadelen

verklarings-

Aan de slag!

Lees: de theorie op p. 93 en maak opdracht. 3. 

Lees: de theorie op p. 96 en maak opdracht 11, 12 en 13. 

=HW

Welkom V2g

1. herhalen teststof (Lezen 1.3 tm 5.3) (LessonUp)

2. SO bespreken

Tekstverbanden

(oefenen)

Tekstverbanden

TEKSTVERBANDEN

Zorgen ervoor dat

woorden, zinnen en alinea's

met elkaar samenhangen.

SIGNAALWOORDEN

Aan een

signaalwoord

zie je met

welk tekstverband

je te maken hebt.

Tekstverbanden brugklas

- chronologisch verband

- opsommend verband

- tegenstellend verband

- toelichtend verband

- redengevend verband

- concluderend verband

Tekstverbanden 2e klas 

- vergelijkend verband

- samenvattend verband

- oorzaak/gevolg

- middel/doel

- voorwaardelijk verband

Zij moet eerst haar zere oor aan de dokter laten zien, daarna mag ze een pijnstiller innemen.

1. Chronologisch
2. Opsommend
3. Tegenstellend
4. Toelichtend

Mevrouw Verschoor geniet van goede muziek, verder is zij een filmliefhebber.

1. Tegenstellend
2. Opsomming
3. Chronologisch
4. Toelichtend

Mijn etui zit bomvol met schoolspullen: pennen, potloden, stiften, een geo-driehoek, gummen en een passer.

1. Opsomming
2. Tegenstellend
3. Chronologisch
4. Toelichtend

De jongens in mijn klas leggen de lat niet al te hoog. Neem bijvoorbeeld Lex. Hij gaat altijd voor een 5,5.

1. chronologisch verband
2. tegenstellend verband
3. opsommend verband
4. toelichtend verband

VOORWAARDELIJK VERBAND

Een voorwaardelijk verband geeft aan

onder welke voorwaarden iets gebeurt.

Signaalwoorden:

als (dan) - indien - tenzij - mits - wanneer -

onder de volgende voorwaarden - in het geval dat -

mocht ... dan - op voorwaarde dat

VOORBEELD

voorwaardelijk verband

Als ik vandaag mijn kamer opruim,

(dan) mag ik morgen mee naar de Efteling.

Om mee te mogen naar de Efteling, moet ik mijn kamer opruimen.

Voorwaarde = kamer opruimen

REDENGEVEND VERBAND

Een redengevend verband geeft aan

waarom iemand iets doet of vindt.

Signaalwoorden:

want - omdat - daarom - dus - de reden hiervoor is - het argument is

VOORBEELD

redengevend verband

Voor het proefwerk van biologie had ik een slecht cijfer,

want ik heb er niet goed voor geleerd.

De reden van het slechte cijfer is

dat ik niet geleerd heb voor het proefwerk.

Het oorzakelijk verband

Let op! Lijkt veel op redengevend, maar hier gaat het om een oorzaak waar je geen invloed op hebt. 

Signaalwoorden: doordat, dankzij, als gevolg van, dat komt door

Voorbeeld: 

Doordat het warm is, begin ik te zweten. 

Omdat het klimaat snel verandert, heb ik besloten niet meer op vliegvakantie te gaan.

1. oorzakelijk verband
2. redengevend verband
3. voorwaardelijk verband

Als jij alles voor mij inpakt,
koop ik iets lekkers voor onderweg.

1. oorzakelijk verband
2. redengevend verband
3. voorwaardelijk verband

Dankzij de corona-crisis zijn veel mensen maanden niet naar de kapper geweest.

1. oorzakelijk verband
2. redengevend verband
3. voorwaardelijk verband

3 tekststructuren

inleiding	bepaald verschijnsel
middenstuk	kenmerken/voorbeelden
slot	samenvatting

inleiding	onderwerp, vraag of stelling
middenstuk	voor- en nadelen
slot	afweging

inleiding	probleem (+gevolgen)
middenstuk	gevolgen (waardoor is het een probleem? wat merk je ervan?)
	oorzaken
	oplossingen
slot	de beste oplossing

probleem- oplossing

voor- nadelen

verklarings-

Naast de tekstverbanden...

• Tekstdoel - tekstsoort - tekstvorm
  
• Titel
  
• Onderwerp en deelonderwerp
  
• Kernzin
• Hoofdgedachte
  
• Functie van inleiding en slot
  
• Verwijswoorden
• 2 soorten samenvattingen
  
• Tekststructuren: verklaring-, voor en nadelen-, oplossingsstructuur
  

Leren

Maak hiervan een samenvatting en vraag je steeds af: hoe?
LEER JE SAMENVATTING!

BVB:
-je kan het onderwerp en deelonderwerpen benoemen;
* onderwerp = waar de tekst over gaat in 1 woord(engroep). Hoe: bekijk de tekst en vraag jezelf af: wat zou Meneer Mandje zeggen over deze tekst?

* deelonderwerp = een subonderwerp. Hoe: bepaal eerst het onderwerp, welke stukjes tekst horen bij elkaar en gaan over een stukje van het (MM) onderwerp? Hoe zou MM ze noemen?