H1 grammatica: zin in zinsdelen verdelen

Grammatica

Uitleg over zinsontleding (blz.28)
Doorloop deze LessonUp. Daarna kun je aan de slag met de opdrachten die in je planner staan.
Succes!

1 / 19

Slide 1: Tekstslide

NederlandsMiddelbare schoolmavoLeerjaar 2

In deze les zitten 19 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Grammatica

Uitleg over zinsontleding (blz.28)
Doorloop deze LessonUp. Daarna kun je aan de slag met de opdrachten die in je planner staan.
Succes!

Slide 1 - Tekstslide

Je kan de volgende zinsdelen benoemen: persoonsvorm, onderwerp, werkwoordelijk gezegde, lijdend voorwerp

Leerdoelen

Slide 2 - Tekstslide

Stap 4

Zin in zinsdelen verdelen: stappenplan

Zoek de pv

Stap 1

strepen zetten

Stap 2

het ow

Stap 3

het wg

Stap 4

het lv

Stap 5

het mw

Stap 6

Klik hier!

De persoonsvorm is altijd een werkwoord. Er zijn 3 manieren om de pv te vinden.
1. Vraagzin maken
2. Tijd veranderen
3. Getal veranderen

Klik hier!

Je hebt de pv nu gevonden. Hier kun je direct strepen omheen zetten. Alles vóór de pv is één zinsdeel. Daar hoef je dus geen strepen te plaatsen! Doe nu de zinsdeelproef: alles wat je vóór de pv kunt zetten en dus bij elkaar blijft, is één zinsdeel.

Klik hier!

Wie/wat + persoonsvorm?
Het onderwerp is degene of iets wat de handeling (de pv) uitvoert.
Bijv. De jongen aait de bruine hond. Wie voert de pv (aaien) uit? De jongen!

Klik hier!

Werkwoordelijk gezegde zijn álle werkwoorden in de zin. Alles wat je kan doen. De pv is een werkwoord dus altijd onderdeel van het wg!
Bijv. De jongen heeft de bruine hond geaaid. Pv = heeft. Wg = heeft geaaid.

Klik hier!

Wat/wie+wg+ow? Het lijdend voorwerp noem ik altijd het slachtoffertje in de zin. Het lv doet zelf namelijk niets! Kijk maar eens naar deze zin: Ik geef een bos bloemen aan jou. Wat/wie heb ik gekocht?
een bos bloemen. Die bos bloemen doen zelf niets, ze worden gegeven.

Klik hier!

In een zin met een lijdend voorwerp kán ook een meewerkend voorwerp staan. Het mw geeft aan voor wie iets bestemd is of aan wie iets verteld of gegeven wordt. We pakken weer de voorbeeldzin van het lv erbij: Ik geef een bos bloemen aan jou. Het lv was = een bos bloemen.
Aan wie+wg+ow+lv --> aan wie geef ik een bos bloemen? Aan jou! Dit is dus het meewerkend voorwerp.

Een mw kan beginnen met 'aan', maar dit hoeft niet! Als het niet met 'aan' begint, kun je het er meestal wel voor zetten. Als het wél met 'aan' begint, moet je het kunnen weglaten.

bwb

Stap 7

Klik hier!

De bijwoordelijke bepaling. De prullenbak! Want: als je de pv t/m mw hebt benoemd, is meestal alles een bwb! Een bwb geeft antwoord op vragen als: Waar? Waarheen? Waarom? Waardoor? Waarvandaan? Wanneer? Van wie? Hoe? Niet elke zin heeft een bwb! Een zin kan ook meerdere bwb's hebben.

Bijv. Op de kermis bezochten we een waarzegster.
pv = bezochten ow = we wg = bezochten lv = een waarzegster
bwb = Op de kermis

Slide 3 - Tekstslide

PV? Mijn broertjes en ik hebben die appels opgegeten.

Slide 4 - Open vraag

OW? Mijn broertjes en ik hebben die appels opgegeten.

Slide 5 - Open vraag

WG? Mijn broertjes en ik hebben die appels opgegeten.

Slide 6 - Open vraag

LV? Mijn broertjes en ik hebben die appels opgegeten.

Slide 7 - Open vraag

Pak je planner erbij en maak de opdrachten.
Wil je nog een voorbeelden zien? Klik dan verder!

Aan de slag!

Slide 8 - Tekstslide

Stap 1 zoek de pv: 3 manieren om de pv te vinden:

1. Vraagzin maken --> Wil de gemeente over twee weken de oude eik kappen?
2. In een andere tijd --> De gemeente wilde over twee weken de oude eik kappen.
3. Getal veranderen --> De gemeentes willen over twee weken de oude eik kappen.

Voorbeeld: De gemeente wil over twee weken de oude eik kappen.

Slide 9 - Tekstslide

Stap 2: Verdeel de zin in zinsdelen
1. Zet strepen om de pv.
De gemeente | wil | over twee weken de oude eik kappen.

Kijk nu welke woorden bij elkaar blijven staan als je woorden vóór de pv zet.