H4 Spelling en gram. 2.0

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Huiswerk controleren:
Taim, Jasmijn, Pim

Spelling

Maak een zin met een onvoltooid deelwoord van een van de vier woorden.

Maak een zin met het voltooid deelwoord van een van de andere vier woorden.

Voltooid of onvoltooid deelwoord

Voltooid deelwoord: het is al gebeurd   -> De deur is geverfd.

Onvoltooid deelwoord: het is nog bezig -> Marie reist zeilend de wereld over

Voltooid deelwoord (vd)

Welke werkwoorden staan in een zin met een voltooid deelwoord?

hebben, zijn of worden

•  Hoort bij het gezegde.
•  Kan nooit het enige werkwoord in de zin zijn.
•  Begint meestal met ge-
•  Kan ook beginnen met be-, ver-, ont-, her-
  

Vd bij sterke werkwoorden

Het voltooid deelwoord van vrijwel alle sterke werkwoorden eindigt op -en.

                 Ik heb heerlijk geslapen.

                 De trein is weer te laat aangekomen.

Bij het voltooid deelwoord van sterke werkwoorden schrijf je wat je hoort.

Vd bij zwakke werkwoorden

Het voltooid deelwoord bij zwakke werkwoorden:

ge + ik-vorm + t: gefietst, gemaakt, gedanst
ge + ik-vorm + d: gebeld, gehoord, gekneusd

Hoe weet je nou of het een d of een t moet zijn?

Gebruik 't ex-fokschaap

Of, nog makkelijker:

Maak het woord langer!

Onvoltooid deelwoord (od)

Het onvoltooid deelwoord geeft aan dat een handeling nog niet voltooid is, het is nog bezig.

Je schrijft ALTIJD en d achter het hele werkwoord.

• Lachend loopt hij de school binnen

• Fietsend belde Eva naar huis.

Onvoltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

Het onvoltooid deelwoord wordt ook wel eens bijvoeglijk gebruikt. Dan komt er nog een -e achter. 

Opdracht!

Kun jij zelf een zin bedenken met het OD bijvoeglijk gebruikt. 

Wat is het juiste antwoord?

(huilen) .... liep Jos naar huis.

1. huilen
2. huilent
3. huilend
4. gehuild

De verdachte heeft ... (ontkennen) dat hij bij de inbraak betrokken was.

1. ontkent
2. ontkend
3. ontkennen

Bijwoordelijke bepaling

• Kan in een zin staan, hoeft niet. 
  
• Er kunnen meerdere BwB in een zin staan. 
  
• Vaak plaatsen of tijden, maar het kan van alles zijn.
• Geeft antwoord op de vraag: waar, wanneer, waarom, waarmee (of met wie), waardoor, hoe en hoeveel.
• Begint vaak met een vz, soms niet. 

Let op!

 Let op dat je wel eerst alle andere stappen doorloopt, als laatste mag je pas de bijwoordelijke bepalingen gaan benoemen!

Huiswerk

NN: Opdracht 3 en 4 

Gram: schakel 72