Het Zenuwstelsel

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Het Zenuwstelsel

Leerdoel

Je kunt belangrijke onderdelen van het zenuwstelsel benoemen en hun functies uitleggen.

Het zenuwstelsel bestaat uit het centrale en perifere zenuwstelsel 

Het zenuwstelsel bestaat uit twee delen:

Centrale zenuwstelsel (CZS): Bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg. Het coördineert en verwerkt informatie.

Perifere zenuwstelsel (PZS): Bestaat uit zenuwen buiten het CZS die signalen doorgeven tussen het lichaam en het CZS.

Functie zenuwstelsel

Het zenuwstelsel is een netwerk van cellen dat informatie uitwisselt tussen de hersenen en het lichaam. Het maakt zintuiglijke waarneming, beweging en denken mogelijk, en regelt automatisch processen zoals ademhaling, hartslag en darmbewegingen.

Het zenuwstelsel zorgt voor de communicatie tussen de hersenen en andere delen van het lichaam. Het regelt vrijwillige acties zoals bewegen en zintuiglijke waarnemingen, evenals onwillekeurige processen zoals ademhaling, hartslag en spijsvertering.

Zenuwen

Een zenuw is een verzameling van zenuwcellen. Het zijn de 'elektrische kabels' die de signalen tussen je hersenen en de rest van je lichaam transporteren. 

Stel je voor: je raakt een hete pan aan. Onmiddellijk trek je je hand terug, maar hoe weet je hersenen nu zo snel dat je vinger pijn doet?

Wanneer je een hete pan aanraakt, registreren zintuigcellen de hitte en sturen een elektrische prikkel via zenuwen naar het ruggenmerg. Boodschapperstoffen zorgen ervoor dat de prikkel tussen zenuwcellen wordt doorgegeven. Je hersenen ontvangen het pijnsignaal en sturen direct een reactie terug via motorische zenuwcellen om je hand terug te trekken.

De Hersenen

De hersenen sturen alles wat je doet zoals denken, voelen en bewegen. Ze verwerken zintuiglijke informatie en sturen reacties naar het lichaam. Hersenen bestaan uit miljarden zenuwcellen. Bij oudere mensen of mensen die veel alcohol drinken kunnen hersencellen beschadigd raken of minder goed werken.

De hersenen kun je onderverdelen in:

Grote hersenen: hierin zitten groepen cellen met speciale functies, zoals praten, horen, ruiken, zien, voelen en denken.

Kleine hersenen: spelen een belangrijke rol bij de samenwerking van spieren.

Hersenstam: dit is het onderste deel van de hersenen. Hierin worden onder andere de ademhaling, temperatuur en bloeddruk geregeld

Het ruggenmerg

Het ruggenmerg vormt samen met de hersenen het centrale zenuwstelsel (CZS). Het zorgt voor de communicatie tussen de hersenen en de rest van het lichaam door signalen te sturen, wat belangrijk is voor beweging, gevoel en reflexen.

Perifere Zenuwstelsel Willekeurig - en onwillekeurig zenuwstelsel

Het perifere zenuwstelsel bestaat uit het willekeurige en onwillekeurige zenuwstelsel. Het willekeurige zenuwstelsel kun je bewust aansturen, zoals het pakken van een kopje. Het onwillekeurige zenuwstelsel regelt automatisch functies zoals spijsvertering en temperatuur, zonder dat je er invloed op hebt.

Wat is het verschil tussen het willekeurige en onwillekeurige zenuwstelsel?

1. Willekeurig is bewust, onwillekeurig automatisch.
2. Willekeurig stuurt organen, onwillekeurig spieren.
3. Beide werken automatisch.
4. Beide kun je bewust sturen.

Reflex

Een reflex is een snelle, onbewuste reactie van het lichaam op een prikkel, geregeld via het ruggenmerg. Je hoeft er niet over na te denken, en het helpt je om snel te reageren en jezelf te beschermen, zoals bij het wegduiken voor een bal.

Wat is het belangrijkste verschil tussen het centrale zenuwstelsel (CZS) en het perifere zenuwstelsel (PZS)?

1. Het CZS bestaat uit zenuwen, het PZS uit hersenen.
2. Het CZS coördineert, het PZS geeft signalen door.
3. Het PZS bestaat uit ruggenmerg en hersenen, het CZS uit zenuwen.
4. Het CZS werkt automatisch, het PZS kun je bewust aansturen.

Wat is een functie van de hersenen?

1. Alleen het verwerken van zintuiglijke informatie.
2. Denken, voelen, bewegen, en reacties naar het lichaam sturen.
3. Alleen het sturen van reacties naar het lichaam.
4. Het regelen van de ademhaling en hartslag.

Opdracht

• Lees de theorie in It's Learning
• Maak de opdrachten behorende bij de theorie

Wat vond je van de les?