Uiteenzetting, beschouwing, betoog

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3-6

Uiteenzetting, beschouwing, betoog

Het doel van een uiteenzetting?

Uiteenzetting

Een objectieve informerende tekst

feiten en uitleg

Doel: informeren

Hoofdgedachte: een constatering

Door de komst van internet is er veel meer informatie voor iedereen beschikbaar

Het doel van een beschouwing

beschouwing

• Zet de lezer over bepaalde kwestie aan het denken
  
• Onderwerp: probleem of kwestie
  
• Feiten en verschillende verklaringen/oorzaken, meningen, oplossingen, voor- en nadelen
  
• Doel: aan het denken zetten
  
• Hoofdgedachte 1: een open vraag: Welke voor- en nadelen zitten er aan het gebruik van een fatbike?
• Hoofdgedachte 2: uitspraak waarbij verschillende kanten worden benaderd: Er zitten veel voor- en nadelen aan het gebruik van een fatbike.

Het doel van een betoog

Betoog

• Tekst met standpunt en argumenten
  
• Feitelijke en waarderende argumenten
  
• Feiten en bronnen om waarderende argumenten te ondersteunen
  
• Doel:  overtuigen
  
• Hoofdgedachte: mening of standpunt van de schrijver
  
• Ik vind dat er meer LO op school moet komen
  

0

Het zal mij verbazen als dit jaar de carnavalsoptocht in Den Bosch doorgaat. [Er wordt namelijk een erg harde wind voorspeld.]

1. Standpunt
2. Argument

[Het Nederlands verloedert,] want jongeren gebruiken steeds meer Engelse woorden als spam, hacken, gamen, cool, relaxed en chill.

1. Argument
2. Standpunt

[Leerlingen op het vwo moeten in vijf in plaats van zes jaar hun opleiding kunnen afmaken.] Je kunt eerder aan een vervolgstudie beginnen en je zit je minder te vervelen.

1. Standpunt
2. Argument

Als je een tegenargument weerlegt, dan ontkracht je het gegeven tegenargument en zeg je dus dat het tegenargument niet klopt.

1. Waar
2. Niet waar

Argumentatiestructuren

Een argumentatiestructuur is een schema waarin je duidelijk maakt op welke manier argumenten met elkaar en met het standpunt samenhangen. 

• enkelvoudige argumentatie
• meervoudige argumentatie
• onderschikkende argumentatie

0

Argumentatiestructuren

Enkelvoudige argumentatie

Je kunt beter geen alcohol drinken

Het is slecht voor je gezondheid. 

Argumentatiestructuren

Meervoudige argumentatie

Je kunt beter geen alcohol drinken

Het is slecht voor je gezondheid. 

Het is gevaarlijk in het verkeer.

Argumentatiestructuren

Onderschikkende argumentatie

Het is slecht voor je gezondheid. 

Je kunt beter geen alcohol drinken

Het is slecht voor je lever. 

Argumentatiestructuren

Meervoudige en onderschikkende argumentatie

Je kunt beter geen alcohol drinken

Het is slecht voor je gezondheid. 

Het is gevaarlijk in het verkeer.

Het is slecht voor je lever.

Je kunt niet adequaat reageren. 

1. Oordeel

2. Oordeel + argument

3. Oordeel + argument +                     onderbouwing

Voorbeeld

1. Ik vind Wees onzichtbaar een weergaloos boek. 

2. 1 + Want de personages zijn door de schrijver heel goed uitgewerkt. 

3. 1 + 2 + Een voorbeeld hiervan is de vader van de hoofdpersoon. De schrijver beschrijft het uiterlijk van deze man tot in de kleinste details. Ook maakt de vader een duidelijke ontwikkeling door, die de schrijver stapsgewijs beschrijft. Eerst lijkt de vader een gevoelloos, asociaal persoon, maar later blijkt dat er een heel verhaal achter zijn gedrag zit. 

Overtuigingsladder

Wat ga je doen

Maak een overzicht van de verschillen tussen een beschouwing, een betoog en een uiteenzetting. Zorg ervoor dat de verschillen in een schema genoemd worden.