3.5 Het immuunsysteem

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

programma week 5.2

1. Terugblik - huiswerk
2. uitleg bs 3.5 het immuunsysteem
3. Zelfstandig werken
   
4. Afsluiting

Huiswerk was: afmaken en leren bs 3.4

Bij een nierbekkenontsteking is de wand van een nierbekken ontstoken. Dit kan worden veroorzaakt door bacteriën die via de urinewegen van buiten het lichaam zijn gekomen.
Door welke delen zijn deze bacteriën achtereenvolgens gekomen?

1. nierbekken – urineblaas – urinebuis - urineleider
2. urinebuis – urineblaas – urineleider – nierbekken.
3. urinebuis – urineleider – urineblaas – nierbekken.
4. urineleider – urinebuis – urineblaas – nierbekken.

Nierschors

Niermerg

Nierbekken

Nierader

Nierslagader

H3 De bloedsomloop

3.5 Het immuunsysteem 

Doelstellingen

3.5.8 Je kunt beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties.

3.5.9 Je kunt beschrijven op welke manieren immuniteit kan ontstaan.

3.5.10 Je kunt omschrijven wat er aan de hand is bij een allergie.

Ziekteverwekkers, zoals bacteriën en virussen, komen niet zo gemakkelijk je lichaam binnen. Lukt het ze toch, dan maken witte bloedcellen de ziekteverwekkers onschadelijk.

Lichaamsvreemde stoffen

Stoffen die niet in je lichaam thuishoren, noem je lichaamsvreemde stoffen. Van lichaamsvreemde stoffen kun je ziek worden.

 Drie manieren om ziekteverwekkers buiten te houden:
je huid, je slijmvliezen en het zoutzuur in je maag.

Bacteriën, schimmels en virussen

Sommige bacteriën en schimmels zijn goed, maar soms zijn ze slecht (>ziekteverwekkers) en veroorzaken ze een infectie 

    

E. coli  (bacterie)        Candida schimmel                Coronavirus    -    Griepvirus                                      

Antigenen

Het immuunsysteem herkent virussen en andere ziekteverwekkers aan antigenen. 

Een antigeen is een eiwit op de buitenkant van een cel of van een virus. 

Lichaamsvreemde antigenen activeren het immuunsysteem.

Antistoffen

Bepaalde witte bloedcellen maken 

ziekteverwekkers onschadelijk door ze in te sluiten. 

 Een ander type witte bloedcel reageert op ziekteverwekkers door antistoffen te maken. 

Antistoffen zijn eiwitten die een ziekteverwekker onschadelijk maken.

0

Antigenen en antistoffen

Cellen kunnen herkend worden door antigenen. 

Wanneer je witte bloedcellen de lichaamsvreemde

 stoffen  gaat eten, leert het de antigenen kennen. 

Zo maken ze voor dat antigen een antistof.

Een antistof is specifiek voor één antigen. > sleutel en slot

Je eigen lichaam

Ook onze cellen hebben antigenen in het celmembraan, zo herkent je lichaam welke cellen van jou zijn en welke cellen lichaamsvreemd zijn.

Dit kan helaas ook fout gaan. Hoe heten de ziektes waar je lichaam je eigen cellen kapot maakt?

Allergie

Ook een allergie is een foutje in je immuunsysteem. Je immuunsysteem reageert dan heftig op bepaalde stoffen die eigenlijk niet gevaarlijk zijn (allergische reactie).

                                                                                                                       Anafylactische shock

Natuurlijke Immuniteit

Vaak word je maar één keer ziek van een ziekteverwekker. Je witte bloedcellen kunnen onthouden welke 

antistoffen ze moeten maken, je wordt

zo immuun (kunt niet meer ziek worden).

Vaccinaties  - kunstmatige immuniteit

Een injectie dat bestaat het uit delen van een virus of bacterie of een verzwakte versie. Je lichaam wordt er niet of nauwelijks ziek door, maar je witte bloedcellen leren ze zo wel herkennen en onthouden!

Maar waarom heb je toch steeds een verkoudheid of een griepje?

Sommige virussen veranderen bijna nooit, sommige virussen veranderen helaas heel snel. 

wat	Bekijk de filmpjes op BVJ, daarna vragen maken
Hoe	Gebruik je laptop en oortjes om de filmpjes te bekijken. Lees daarna de tekst. Pas daarna ga je de vragen maken
Hulp	1) boek 2) medeleerling 3) docent
Tijd	20 minuten
Klaar	Opdrachten af? Huiswerk: leren en afmaken bs 3.5

afsluiting

Eén type antistof kan zich aan verschillende typen ziekteverwekkers hechten.

1. waar
2. niet waar

Wat is een antigen?

1. Een eiwit dat het lichaam gebruikt voor bescherming tegen ziekteverwekkers
2. een lichaamsvreemd molecuul dat een afweereactie oproept
3. Een binnengedrongen bacterie of virus
4. een lichaamscel die wordt aangevallen door een binnegedrongen micro-organisme

Wat is hier de antistof?

1. Geel
2. Oranje
3. Blauw

Wat is natuurlijke immuniteit?

1. je bent gevaccineerd en hebt daardoor antistoffen tegen de ziekte.
2. Je bent ziek geweest en hebt daardoor antistoffen tegen de ziekte.
3. je bent immuun door een vaccinatie
4. je bent immuun zonder ziek geweest te zijn.