Basisstof 2: Stengels en wortels

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Thema 9: Planten

Basisstof 2: Stengels en wortels

Wat gaan we doen?

• Herhaling
• Leerdoelen doornemen
• Uitleg
• Werken
• Afsluiting

Welke stoffen horen bij de pijlen?

1. Doordat de cellen water afstaan, de stevigheid neemt af
2. Doordat de cellen water afstaan, de stevigheid neemt toe
3. Doordat de cellen water opnemen, de stevigheid neemt af
4. Doordat de cellen water opnemen, de stevigheid neemt toe

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• In afbeeldingen vaatbundels, houtvaten en bastvaten benoemen;
• De functie van deze onderdelen beschrijven;
• Beschrijven hoe planten stevigheid verkrijgen;
• Beschrijven hoe opname en transport van water en mineralen bij planten plaatsvinden.

Transport door vaten

Stengels geven stevigheid en dragen bladeren en bloemen.

Het transport in stengels vindt plaats via vaatbundels:

• Houtvaten vervoeren water en mineralen van de wortels naar de bladeren.
• Bastvaten vervoeren water en energierijke stoffen van de bladeren 

Transport door vaten

• Houtvaten bestaan uit houtcellen, deze cellen bevatten veel cellulose en houtstof. Deze stoffen geven de houtvaten stevigheid.
• Bastvaten bestaan uit levende cellen met daartussen openingen waar stoffen doorheen kunnen.

Stevigheid

Planten krijgen stevigheid door:

• Vocht in de vacuolen (kruidachtige planten)
• Cellulose en houtstof in de celwanden van houtcellen (houtachtige planten)

Wortels

Wortels hebben verschillende functies:

• Plant vastzetten in de bodem
• Water en mineralen opnemen (met wortelharen)
• Reservestoffen opslaan

Wortels

Water wordt door twee oorzaken naar boven getransporteerd

• Aanzuiging van de bladeren 
• Water verdampt uit de bladeren, dit wordt aangevuld vanuit de houtvaten in de nerven, stengels en wortels.
• Worteldruk
• De wortels 'persen' het water in de houtvaten omhoog.

Aan het werk!

Wat: Basisstof 2 van thema 1  volgens de planner

Hoe: Fluisteren met je buur/groepje

Tijd: 15 minuten

Hulp: Kijk in je boek, vraag je buur of steek je vinger op

Klaar: Nakijken en verbeteren (elo)

Uitkomst: Basisstof 1 en 2 van thema 1 zijn af

Wat is de functie van wortelharen?

1. Kiemplantje in de grond vastzetten
2. Reservestoffen opslaan
3. Water en mineralen opnemen