Aan het eind van de 3e eeuw vallen vreemde volken het Romeinse Rijk vanuit het oosten aan.
De Romeinen noemen ze barbaren. Dit komt van het Griekse woord barbaros.
Zo klinkt de taal van de barbaren namelijk volgens hen: 'bar, bar, bar, bar'.
1 / 15
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4
In deze les zitten 15 slides, met interactieve quiz en tekstslides.
Lesduur is: 80 min
Onderdelen in deze les
Barbaren!
Aan het eind van de 3e eeuw vallen vreemde volken het Romeinse Rijk vanuit het oosten aan.
De Romeinen noemen ze barbaren. Dit komt van het Griekse woord barbaros.
Zo klinkt de taal van de barbaren namelijk volgens hen: 'bar, bar, bar, bar'.
Slide 1 - Tekstslide
Het Rijk in de problemen
Het gaat niet goed met het Romeinse Rijk: de keizers zijn vooral bezig met ruzies en feesten.
De Amerikaanse schilder Thomas Cole maakte tussen 1833-1836 een serie schilderijen over een niet-bestaand rijk, dat erg lijkt op het Romeinse Rijk (maar het niet is!).
Dit schilderij is het derde deel van de serie heet Consummation (verorbering), en laat zien dat er vooral heel veel gefeest wordt.
Slide 2 - Tekstslide
Het Rijk wordt gesplitst - 395
Het Rijk wordt in 395 twee stukken gedeeld.
Het oostelijk deel wordt het Oost-Romeinse Rijk. De hoofdstad is Constantinopel. In het West-Romeinse Rijk blijft Rome (voorlopig) de hoofdstad.
Beide rijken hebben een eigen keizer.
Slide 3 - Tekstslide
In het West-Romeinse Rijk, met de hoofdstad Rome (later: Milaan en Ravenna), spraken de meeste mensen Latijn.
In het Oost-Romeinse Rijk, met de hoofdstad Constantinopel, spraken de meeste mensen Grieks. (1453)
Slide 4 - Tekstslide
Machtsstrijd
Elke troonopvolging gaat gepaard met ruzies, moord en verraad.
Legeraanvoerders willen keizer worden en laten soldaten terugkomen naar Rome
Hierdoor blijven de grenzen onbewaakt achter.
Niet alleen een machtsstrijd maakte een einde aan het West-Romeinse Rijk, er was ook aantal slechte keizers die er een potje van maakte. Zoals Honorius (384 - 423). Hij werd algemeen beschouwd als een van de slechtste keizers die het Romeinse Rijk heeft gekend. Toen hij keizer werd was er nog niet veel gevaar. Toen hij stierf was het West-Romeinse rijk al niet meer te redden.
Slide 5 - Tekstslide
De Hunnen
De Hunnen zijn een stam uit Azië.
Ze zijn gevreesd omdat ze erg wreed zouden zijn.
Over hun leider Atilla wordt gezegd dat hij geen genade voor lafheid kent...
Slide 6 - Tekstslide
Grote Volksverhuizing
3e eeuw - 5e eeuw
... Europese stammen slaan op de vlucht en kunnen, nu de grenzen niet meer zijn bewaakt, het Romeinse Rijk binnentrekken.
En door deze volken, gaan andere volken ook weer op de vlucht.
In heel Europa trekken volken rond.
Slide 7 - Tekstslide
Christenen in het Romeinse Rijk
Het Christendom verspreidt zich snel in het Romeinse Rijk.
De goede wegen en de aantrekkingskracht van het geloof
zorgen ervoor dat veel mensen christen worden.
De Grote Volksverhuizing tussen de 3e en 5e eeuw.
De Hunnen waren een stam uit Azië. Ze waren gevreesd omdat ze erg wreed zouden zijn. Europese stammen slaan op de vlucht en kunnen, nu de grenzen niet meer zijn bewaakt, het Romeinse Rijk binnentrekken.
De Vandalen kwamen helemaal tot aan Rome. Ze plunderden de stad een paar keer en roofden zelfs het goud van de tempeldaken. Het begrip vandalisme komt inderdaad van de plunderende Vandalen.
De Angelen en Saksen steken de Noordzee over en komen terecht in Engeland.
Veel namen van stammen kom je tegenwoordig nog steeds tegen in namen van landen en streken: Franci (Frankrijk), Alemanni (Duitsland, in het Frans: Allemange), Bavarii (Beieren), enz.
Slide 8 - Tekstslide
Het West-Romeinse Rijk valt
476
Volken vallen het Rijk binnen en plunderen de rijkdommen.
Romeinse aanvoerders hebben steeds minder te zeggen,
en in 476 wordt zelfs een niet-Romein, keizer.
Historici zien dit als het einde van het West-Romeinse Rijk.
Slide 9 - Tekstslide
Romulus Augustulus
De 'kleine Augustus' is de laatste keizer van het West-Romeinse Rijk. Hij is 10 jaar als hij keizer wordt, maar na een jaar wordt hij afgezet door de Germaan Odoaker.
Slide 10 - Tekstslide
Donkere middeleeuwen
Slide 11 - Tekstslide
En het Oost-Romeinse Rijk?
Het Oost-Romeinse Rijk blijft nog bijna 1000 jaar langer bestaan: pas in 1453 wordt Constantinopel ingenomen door de Turken.
Dat komt vooral doordat het goed beschermd ligt tussen woestijnen en bergen.
Bovendien geeft de Oost-Romeinse keizer vijanden geld om met rust gelaten te worden.
Tegenwoordig is de Hagia Sophia (Aya Sophia) één van de grootste moskeeën ter wereld. In de tijd van het Oost-Romeinse Rijk was dit de grootste christelijke kerk ter wereld.
Slide 12 - Tekstslide
Van oudheid naar middeleeuwen
Bestudeer de volgende kaarten en de teksten op blz. 32 en 46 uit je tekstboek.
In hoeverre is het West-Romeinse rijk verloren gegaan? Zijn de middeleeuwen wel zo duister?
Geef antwoord op de hoofdvraag vanuit drie niveaus: wereld - Europees - Nederland én vanuit vier invalshoeken: politiek - economisch - cultureel - sociaal
Slide 13 - Tekstslide
In hoeverre is het West-Romeinse rijk verloren gegaan? Zijn de middeleeuwen wel zo duister? Geef antwoord op de hoofdvraag vanuit drie niveaus: wereld - Europees - Nederland én vanuit vier invalshoeken: politiek - economisch - cultureel - sociaal