Indonesie 2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

       Indonesië 

2

2 De tijd van de kolonisatie

1800 - 1940

De tijd van het cultuurstelsel 

en Max Havelaar

Wat gaan we vandaag leren?

Aan het einde van de les kan je ....

1 uitleggen wat het cultuurstelsel was.

2 uitleggen wie Diponegoro was.

3 uitleggen wie Max Havelaar was.

Indonesië

In de vorige les hebben we gezien dat de V.O.C. grote stukken van Indonesië  veroverde en de specerijen naar Nederland haalde haalde. Deze handel was eigenlijk geen eerlijke handel want de bevolking werd als slaaf behandeld.

Op het eiland Java komen de mensen regelmatig in opstand onder leiding van de Javaanse prins Diponegoro.

00:19

De Gouverneur-generaal is de hoogste bestuurlijke functie in de kolonie. Waarom wordt Johannes van den Bosch door de koning in deze functie benoemd?

00:42

In 1830 voerde Johannes van den Bosch het cultuurstelsel in op Java. Waarom alleen op Java?

00:54

Frankrijk wist kruidnagel-planten naar haar eigen koloniën te smokkelen. Wat was daar het gevolg van?

01:28

De Javaanse boeren moesten huur betalen voor het gebruik van de grond. Hoe werd deze 'huur' betaald?

02:11

Welk bedrijf zorgde nu voor het vervoer van de koloniale producten?

1. De Indische Handelsmaatschappij
2. De V.O.C.
3. De W.I.C.
4. De Nederlandse Handelsmaatschappij

De gevangenneming van Diponegoro

De gevangenneming van Diponegoro. 1

Na bijna vijf jaar oorlog kwam prins Diponegoro in de ochtend van zondag 28 maart  1830 naar het kantoor in Malangan voor een ontmoeting met de Nederlandse generaal Hendrik de Kock. Beide mannen woonden al een paar maanden in dezelfde stad. Ze hadden afgesproken om na afloop van de islamitische vastenmaand met het vredesoverleg te beginnen. De Kock had zijn erewoord gegeven dat er niets zou gebeuren met de prins en zijn gevolg. De Javaanse prins kwam met ongeveer honderd, met messen gewapende, mannen. Demonstratief kwam hij onder de bescherming van de witte vlag, niet om zich over te geven maar om te onderhandelen over vrede op Java. Diponegoro ging met een paar zonen en raadgevers naar binnen.

De gevangenneming van Diponegoro 2

 In de tuin voor het huis hielden Nederlandse officieren de andere Javanen ’op een vriendschappelijke wijze’ aan de praat. In de kazerne zaten alle beschikbare troepen gevechtsklaar, wat niet opviel omdat ’s zondags vaak parades werden gehouden. De paarden stonden al klaar voor de wagen om Diponegoro gevangen te nemen. Tijdens het gesprek omcirkelden de soldaten van De Kock het huis. Met overmacht en bij verrassing arresteerden zij de prins en zijn familie. De andere soldaten ontwapenden de Javanen waarmee zij net nog op in de tuin stonden te praten. De Kock vond dat hij zijn erewoord niet hoefde te houden ten opzichte van de heidense vijand. In 1855 stierf Diponegoro in ballingschap in Makassar.

Koning Willem III

J.P.Coen

Johannes van den Bosch

Max Havelaar

In 1860 verscheen het boek Max Havelaar geschreven door Eduard Douwes Dekker. Het was best een gevaarlijk boek omdat hij beschreef dat het Nederlandse bestuur van de kolonie corrupt was. Hij gebruikte liever een schuilnaam: Multatuli.

01:35

Wat wilde Multatuli met zijn boek Max Havelaar?

1. Hij wilde een einde maken aan het koloniaal bewind
2. Hij wilde dat de Nederlanders het land zorgvuldig zouden besturen
3. Hij wilde dat de bevolking zou worden beschermd
4. Hij wilde eerlijke handel mogelijk maken

02:45

Hoe probeerde Multatuli sympathie te krijgen voor zijn hoofdpersoon Max Havelaar?

03:57

Multatuli zag ook dat er een gevaar in zijn boek zat. Welk gevaar zag hij en wat heeft hij daar aan gedaan?

04:52

Het boek heeft veel invloed gehad. Kan je twee voorbeelden noemen waaruit dit blijkt?

Lesdoelen: Kan je de volgend e vragen beantwoorden?

1 Kan je uitleggen wat het cultuurstelsel was?

2 Wie was Diponegoro?

3 Wie was Max Havelaar?