H5 B2 & 3 (3GL)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 3

5.2 Kraakbeen/beenweefsel

5.3 Beenverbindingen

5.4 Spieren

Planning

Leerdoelen

Uitleg

Aan de slag

Afsluiting

Leerdoelen

Aan het einde van de les…

Kun je uitleggen wat de kenmerken zijn van kraakbeenweefsel

Kun je uitleggen wat de kenmerken zijn van beenweefsel

Kun je uitleggen hoe het skelet in de loop van de jaren veranderd

kun je uitleggen wat de kenmerken zijn van de 4 verschillende beenverbindingen

ken je de bouw van het gewricht en de verschillende functies van de onderdelen

ken je de verschillende type gewrichten

Botten

Botten geven stevigheid aan het lichaam. 

Bestaan uit:

Lijmstof: stof die bij botten voor de buigzaamheid zorgt.

Kalk: stof die bij botten voor stevigheid zorgt.

Botten

Baby’s zijn flexibel, dit komt door kraakbeen.

Kraakbeen: weefsel dat stevig is en goed buigzaam.

Bevat veel lijmstof en weinig kalk.

Botten

Hoe ouder je wordt, hoe minder kraakbeen je hebt. Je botten kunnen hierdoor sneller breken.

Volwassenen hebben kraakbeen in:

Oorschelp

Neus

Tussen de ribben en borstbeen

Tussen de wervels van de wervelkolom

Beenverbindingen

Botten kunnen op vier manieren verbonden zijn:

Vergroeid: geen beweging

Met een naad: geen beweging

Met kraakbeen: wel beweging

Met een gewricht: wel beweging

Gewricht

Gewrichten: een verbinding tussen twee botten, die beweging tussen botten mogelijk maakt.

Gewrichtskogel: onderdeel van een gewricht dat draait in de gewrichtskom.

Gewrichtskom: onderdeel van een

gewricht waarin de gewrichtskogel draait.

Gewrichtssmeer: stroperige vloeistof

waardoor botten soepel kunnen bewegen.

Gewricht

Gewrichtssmeer: stroperige vloeistof

waardoor botten soepel kunnen bewegen.

Gewrichtskapsel: zorgt ervoor dat de twee botten van een gewricht aan elkaar vast zitten.

Kapselbanden: band die helpt om botten op hun plaats te houden.

Gewricht

Kogelgewricht: gewricht waarbij de gewrichtskogel van het ene bot draait in de gewrichtskom van het andere bot. Bv. Schouder.

Gewricht

Scharniergewricht: gewricht waarbij het ene bot als een scharnier ten opzichte van het andere bot beweegt. Bv. Vingerkootjes.

Spieren

Spierstelsel: alle skeletspieren in het lichaam.

Gewricht

Rolgewricht: het ene bot draait om het andere bot. Bv. Ellepijp en spaakbeen

Spieren

Spierschede: stevig bindweefsel om de spier.

Spierbundels: bundel van spiervezels.

Spiervezels: samensmelting van spiercellen.

Pezen

Pezen: hiermee zitten de spieren aan de botten vast.

Aanhechtingsplaats: de plaats waar een pees aan een bot vastzit.

Spieren

Antagonistisch paar: spieren die een tegengestelde werking hebben.

Arm bewegen: armstrekspier (tricep) en armbuigspier (bicep) nodig.

 

Opdrachten blz 18 & 24                      Zorg dat je 14 bloemen maakt

2 bloemen: 5.2: 1,2 

5.3: 1,2,3

5.4: 1,2,3

Botten: geven stevigheid aan het lichaam. Bestaan uit lijmstof en kalk.

Lijmstof: stof die bij botten voor de buigzaamheid zorgt.

Kalk: stof die bij botten voor stevigheid zorgt.

Kraakbeen: weefsel dat stevig is en goed buigzaam. Bevat veel lijmstof en weinig kalk. Baby’s zijn hierdoor flexibel. Hoe ouder je wordt, hoe minder kraakbeen je hebt. Je botten kunnen hierdoor sneller breken.

Botverbindingen: op welke manier botten aan elkaar zitten.

Vergroeid: geen beweging

Met een naad: geen beweging

Met kraakbeen: wel beweging

Met een gewricht: wel beweging

Gewrichten: een verbinding tussen twee botten, die beweging tussen botten mogelijk maakt.

Gewrichtskogel: onderdeel van een gewricht dat draait in de gewrichtskom.

Gewrichtskom: onderdeel van een gewricht waarin de gewrichtskogel draait.

Gewrichtssmeer: stroperige vloeistof waardoor botten soepel kunnen bewegen.

Gewrichtskapsel: zorgt ervoor dat de twee botten van een gewricht aan elkaar vast zitten.

Kapselbanden: band die helpt om botten op hun plaats te houden.

Kogelgewricht: gewricht waarbij de gewrichtskogel van het ene bot draait in de gewrichtskom van het andere bot. Bv. Schouder.

Scharniergewricht: gewricht waarbij het ene bot als een scharnier ten opzichte van het andere bot beweegt. Bv. Vingerkootjes.

Rolgewricht: het ene bot draait om het andere bot. Bv. Ellepijp en spaakbeen.

14 bloemen

Opdrachten blz 18 & 24                      Zorg dat je 14 bloemen maakt

2 bloemen: 5.2: 1,2 

5.3: 1,2,3

5.4: 1,2,3

Gewrichten: een verbinding tussen twee botten, die beweging tussen botten mogelijk maakt.

Gewrichtskogel: onderdeel van een gewricht dat draait in de gewrichtskom.

Gewrichtskom: onderdeel van een gewricht waarin de gewrichtskogel draait.

Gewrichtssmeer: stroperige vloeistof waardoor botten soepel kunnen bewegen.

Gewrichtskapsel: zorgt ervoor dat de twee botten van een gewricht aan elkaar vast zitten.

Kapselbanden: band die helpt om botten op hun plaats te houden.

Kogelgewricht: gewricht waarbij de gewrichtskogel van het ene bot draait in de gewrichtskom van het andere bot. Bv. Schouder.

Scharniergewricht: gewricht waarbij het ene bot als een scharnier ten opzichte van het andere bot beweegt. Bv. Vingerkootjes.

Rolgewricht: het ene bot draait om het andere bot. Bv. Ellepijp en spaakbeen.

14 bloemen

Opdrachten blz 18 & 24                      Zorg dat je 14 bloemen maakt

2 bloemen: 5.2: 1,2 

5.3: 1,2,3

5.4: 1,2,3

Spierstelsel: alle skeletspieren in het lichaam.

Spierschede: stevig bindweefsel om de spier.

Spierbundels: bundel van spiervezels.

Spiervezels: samensmelting van spiercellen.

Pezen: hiermee zitten de spieren aan de botten vast.

Aanhechtingsplaats: de plaats waar een pees aan een bot vastzit.

Antagonistisch paar: spieren die een tegengestelde werking hebben.

Arm bewegen: armstrekspier (tricep) en armbuigspier (bicep) nodig.

Buigen: armstrekspier is ontspannen (lang en dun), armbuigspier is samengetrokken (kort en dik).

Strekken: armstrekspier is samengetrokken, armbuigspier is ontspannen.

14 bloemen

Afsluiting