Les 2 van spelling algemeen lASSo3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Nederlands 26-03

- stillezen
- Uitleg paragraaf 2

- Zelfstandig werken

Hoe voel je je als ik zeg dat we het gaan hebben over trema, apostrof, accenten en cedille?

😒🙁😐🙂😃

Doel van de les

Ik weet wat een trema, apostrof, cedille en accenten zijn en kan deze op de juiste manier toepassen bij woorden. 

Trema -> "

Het trema gebruik je:

- om te voorkomen dat twee klinkers in één woord samen worden uitgesproken: beïnvloeden, Indiër, reeën, variëren

-->  er is dus geen trema nodig in: beantwoord, deodorant, ontdooiing;

- in sommige leenwoorden: fröbelen, kür, patiënt.

Let op: in samenstellingen gebruik je geen trema, maar een koppelteken: auto-eigenaar, bio-economie, maffia-achtig.

Trema of geen trema?

1. geinstalleerd
2. geïnstalleerd

Trema of geen trema?

1. gekopïeerd
2. gekopieerd

Trema of geen trema?

1. ingredienten
2. ingrediënten

Trema of geen trema?

1. verfraaiïng
2. verfraaiing

Trema of geen trema?

1. zeeëgel
2. zee-egel

Apostrof -> '

De apostrof gebruik je:

- Om uitspraakproblemen te voorkomen als je een -s schrijft achter woorden die eindigen op de enkele klinkers a, i, o, u en y: buggy’s, Emma’s boek, ski’s;

--> er is dus geen apostrof nodig in: Lines tas, loverboys, niveaus;

- Als weglatingsteken: Hans’ gitaar, ’s-Hertogenbosch, ’s morgens;

- in afleidingen en meervouden van afkortingen: cc’en, sms’je, wc’s;

- in verkleinwoorden op -y voorafgegaan door een medeklinker: pony’tje (maar: spraytje).

Apostrof of niet?

1. pony'tje
2. ponytje
3. ponietje

Apostrof of niet?

1. cdtje
2. cd'tje

apostrof of niet?

1. autootje
2. auto'tje

apostrof of niet?

1. opas glas
2. opa's glas

apostrof of niet?

1. s-Hertogenbosch
2. 's-Hertogenbosch
3. s'-Hertogenbosch

apostrof of niet?

1. displaytje
2. display'tje

Accenten -> é, è en ê

Er zijn drie accenten; ze komen bijna alleen voor op de letter e:

1. accent aigu: café, passé;

2. accent grave: caissière, fin de siècle;

3. accent circonflexe: gemêleerd, moment suprême.

Veel minder vaak komen ze voor op andere letters:

– twee à drie schepjes, maître

Het accent aigu wordt ook gebruikt om een woord(deel) te benadrukken. Het staat dan op alle klinkers van de lettergreep, behalve als het om drie opeenvolgende klinkers gaat: dan krijgen alleen de eerste twee klinkers een klemtoonteken (móói, ééuw).

– Sander heeft geen twéé fietsen, maar drie! 

Waar is de accent aigu gebruikt?

1. café
2. crèche
3. enquête

Waar is de accent grave gebruikt?

1. decolleté
2. crèche
3. enquête

Waar is de accent circonflexe gebruikt?

1. décolleté
2. crèche
3. enquête

Accent aigu of accent grave?
sate

1. accent aigu: saté
2. accent grave: satè
3. Beide: sàté
4. Geen van allen

Accent aigu, accent grave accent circonflexe?
creme

1. accent aigu: créme
2. accent grave: crème
3. accent circonflexe: crême
4. Geen van allen: creme

Cedille -> ç 

De cedille onderaan de c (ç) zorgt ervoor dat een c als s klinkt, wanneer die voor een a, o of u staat: Curaçao, François, reçu.

Normaal klinkt de c in die gevallen als k (cacao, clubrecord, cursus). 

Wanneer gebruik je een cedille?(ç)

1. altijd als de c als s moet worden uitgesproken
2. altijd voor een a, o of u
3. als de c als s moet worden uitgesproken voor een e
4. als de c als s moet worden uitgesproken voor een a, o of u

Waar zijn de cedilles goed gebruikt?

1. curaçao, Française, cacao
2. curaçao, Française, caçao
3. curacao, Francaise, cacao
4. curaçao, Française, caçao

Schrijf de woorden goed:
creme fraiche knieen
reunie tvs
ampere opas

Aan de slag

Voor woensdag af: 

HAVO Herhaling leerjaar 2 opdr. 3,4,5 + Paragraaf 2 opdr. 1 t/m 3
VWO Herhaling leerjaar 2 opdr. 2,3,4 + Paragraaf 2 opdr. 1 en 3

Hoe voel je je als ik zeg dat we het gaan hebben over trema, apostrof, accenten en cedille?

😒🙁😐🙂😃