paragraaf 2.1 Rijn en Maas

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Hoofdstuk 2; Nederland rivierenland

Par. 1: Rijn en Maas

Het verval in de bovenloop is .... en in de benedenloop ....

1. klein, groot
2. groot, gemiddeld,
3. klein, gemiddeld
4. groot, klein

Wat is het verval van een rivier?

1. hoeveelheid water (m³/s)
2. stroomsnelheid (m/s)
3. hoogteverschil langs de rivier (m)
4. schommelingen in de afvoer

Hoogteverschil per km

Hoogteverschil tussen 2 punten

Neerleggen van stenen, grind, zand en klei

Weinig verval, lage stroomsnelheid

Verval

Verhang

Benedenloop

Sedimentatie

Bovenloop

Verhang

Gelijkmatig regiem

Piekafvoer

Waterscheiding

Stroomstelsel

Debiet op zijn hoogst

Gemengde rivier

Groot verval

Verval per km.

Bij-, zij- en hoofdrivier

Reliëf in het landschap

Lesdoelen

• je kunt de kenmerken van het stroomgebied van de Maas en de Rijn  beschrijven.
• Je weet uit welke onderdelen het stroomstelsel  en het stroomgebied bestaan.
• je weet wat een waterscheiding is.
• je kunt een waterscheiding op de kaart herkennen.
• Je kunt de riviermonding van een delta en een estuarium herkennen op een kaart.
• je weet hoe het verschil in vorm tussen beide mondingen ontstaat.

Stroomgebied,

stroomstelsel en water-scheiding.

Bekijk de afbeelding en
beantwoord de vraag.

1. A-B-C
2. A-C-B
3. B-A-C
4. C-A-B

Delta= ontstaat door afzetting rivierslib bij uitmonden in de zee.

Estuarium = zeearm waar eb en vloed afzetting van rivierslib voorkomen en dus geen delta ontstaat.

De bovenloop van de rijn heeft een:

1. Lage stroomsnelheid, weinig erosie
2. Hoge stroomsnelheid, weinig erosie
3. Hoge stroomsnelheid, veel erosie
4. Lage stroomsnelheid, veel erosie

Wat is de relatie tussen stroomgebied en debiet?

Hoe beantwoord je zo'n vraag? 

Stap 1: Noteer beide definities 

Stroomgebied: gebied dat al z'n water afvoert op 1 hoofdrivier. 

Debiet: De hoeveelheid water die wordt afgevoerd in m3/sec 

Relatie, antwoord:

Hoe groter het stroomgebied, hoe groter het debiet.

Rijn:

• grote rivier/groter debiet
•  (gemengde rivier)
• vertakt zich bij Lobith (NL)
• water verdeelt zich
• Pannerdens kanaal
• Waal, IJssel
• naar Noordzee of IJsselmeer
• 3 mnd per jaar te weinig water via de Rijn.
• stuwen nodig

Maas:

• kleine rivier/kleiner debiet
•  (regenrivier)
• Grensmaas (België en NL)
• grotendeels onbedijkt
• ondiep voor scheepvaart
• Julianakanaal

Rol stuw in rivier

• regelen waterpeil stroomopwaarts
• veiligstellen watertoevoer naar IJsselmeer.
• bevaarbaar houden rivier

rivier in woestijn; klein debiet, groot regiem

tropisch regenwoud; groot debiet, klein regiem

onregelmatig regiem; onstabiel klimaat