H 2.3 en M 1.2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Verdeling tijd.

• Elk deel heeft een half uur.
• Wo start Havo, Vr start Mavo.
• Als ik uitleg aan één deel van de klas werkt de andere groep zelfstandig. Je overlegt dus ook niet! 
• Mavo start nu met H1.2 vraag 6 tm 12 en H1.3 vraag 1 tm 6.

Wat gaan we doen?

• Uitleg 2.2 en 2.3
• Nakijken  2.2
• Werken.

Lesdoel

• Je kunt beschrijven hoe de samenleving in de Gouden Eeuw eruitzag. 
• Je kunt met behulp van voorbeelden uitleggen wat kenmerkend was voor de cultuur van de Republiek. 
• Je kunt uitleggen dat er in de 17e eeuw een wetenschappelijke revolutie was. 
• Je kunt uitleggen hoe de republiek werd bestuurd en wat daar bijzonder aan was.

De samenleving in de Gouden Eeuw.

Gouden Eeuw = De wevarende 17e eeuw.

• Zeer kleine groep rijken. Deze groep verdiende geld in de handel en inversteerde ook in droogleggingen (polders). Ze lieten mooie huizen bouwen, en lieten schilderijen maken. Een deel had ook nog de politieke macht.

• Grote groep ambachtslieden, met een eigen zaak. Een deel verdiende goed en kon ook schilderijen laten maken. Die hingen ze dan in hun zaak op.

Migrant

De samenleving in de Gouden Eeuw.

• Grote groep mensen die loonarbeiders werden genoemd. Ze moesten voor een baas werken. Zoals sjouwers, zeelieden, timmerlieden. Hun loon was laag

• Grote groep armen en zieken. Ze waren afhankelijk van de hulp van andere (vaak rijke) inwoners van de stad.

• Er kwamen veel migranten uit het buitenland. Sommigen waren gevlucht, anderen waren opzoek naar werk.

De Republiek

Elk ander Europees land

Kunst

• Bloeiperiode van kunst door de groeiende welvaart.
• Rijke handelaren lieten hun huizen versieren.
• Ook ambachtslieden lieten schilderijen maken.
• De onderwerpen veranderden. Weinig religieus, veel hedendaagse afbeeldingen en portretten. 

Verdraagzaamheid

• Calvinisten hadden voordelen in de Republiek.
• De Staat betaalde bijvoorbeeld de nieuwe bijbel vertaling. 
• Andere geloven (katholieken en Joden) mochten alleen binnenshuis.
• In de praktijk maakte niemand hier een probleem van.
• In de Republiek was dus verdraagzaamheid.

Wetenschap

• Er kwam een wetenschappelijke revolutie in de Republiek.
• Antoni van Leeuwenhoek - microscoop.
• Christiaan Huygens - Slingeruurwerk.
• Spinoza - God is overal in de natuur. Maar de Bijbel is bedacht.

Bestuurin de Republiek

• Regenten hebben de macht.  Bestuurders in de Gouden Eeuw kwamen uit rijke families. Ze zorgden ervoor dat de bestuursfuncties ook binnen de regenten families bleven.
• Er was geen centraal bestuur. De Gewesten konden de meeste zaken zelf beslissen. Alleen bij buitenlandse politiek, bestuur van de koloniën en oorlog besloot de Staten Generaal.

Nakijken.

• Paragraaf 2.2 .
• Eén persoon leest de vraag voor.
• Heb je iets anders? Steek je vinger op en zeg het, soms is meer dan één antwoord goed.
•  Zorg ervoor dat je de juiste antwoorden overneemt.

Aan het werk.

Werk zelfstandig!

• Maak 2.2 af en 2.3 vraag 1 tm 6.

Wat gaan we doen?

• Uitleg 1.2
• Nakijken 1.2

Lesdoelen:

• Je kunt de werk- en leefomstandigheden van arbeiders beschrijven.

• Je kunt de werk- en leefomstandigheden van de gegoede burgerij en de

middenklasse beschrijven.

• Je kunt een belangrijk economisch idee en een belangrijk politiek idee noemen

van liberalen in de 19e eeuw.

Werken en wonen.

• Laag loon.
• Lange werkdagen.
• Onveilig werk.
• Het hele gezin moest werken.
•  Kleine huizen.
• Geen waterleiding of riolering.

Werken en wonen.

Gegoede burgerij:

• Rijk
• Buiten de stad.
• Fabriekseigenaren, advocaten of bankiers.

Middenklasse:

• Iets meer geld dan arbeiders.
• Winkeliers of onderwijzers.
• Kinderen konden onderwijs volgen.

Vrouwen werkten niet!

Liberalen.

1. De Liberalen waren de mensen met macht en zei maakten de wetten.

2. Weinig regels en veel vrijheid. De overheid hoort niet veel regels te maken.

3. Grondrechten voor alle burgers zoals vrijheid van godsdienst en meningsuiting. Geen algemeen kiesrecht! Alleen rijke mannen zijn slim genoeg om te stemmen.

Thorbecke

Nakijken.

• Paragraaf 1.2 .
• Eén persoon leest de vraag voor.
• Heb je iets anders? Steek je vinger op en zeg het, soms is meer dan één antwoord goed.
•  Zorg ervoor dat je de juiste antwoorden overneemt.