H8: Verzorgingsstaat - 8.1 Hoe is de verzorgingsstaat ontstaan?

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 3

Voor welke twee groepen waren de eerste twee sociale weten uit de negentiende eeuw (1854 en 1874) vooral gunstig?

Leg uit hoe het kwam dat kinderen in de negentiende eeuw al op jonge leeftijd op het land en in fabrieken gingen werken.

Het Kinderwetje toont aan dat Nederland toen WEL/GEEN verzorgingsstaat was, omdat ...

Sommige mensen vinden het niet rechtvaardig dat alle ouders kinderbijslag krijgen. Welk argument zullen ze daarvoor gebruiken?

8.2 Hoe ziet de verzorgingsstaat eruit?

In een verzorgingsstaat zijn de taken van de overheid:

1. zorgen voor sociale zekerheid.
2. zorgen voor welzijnsvoorzieningen.
3. verkleinen verschillen tussen arm en rijk.
4. zorgen voor werkgelegenheid.

• Belangrijkste onderdeel van verzorgingsstaat is het stelsel van sociale zekerheid. (Iedereen heeft recht op minimuminkomen om van te leven).
• Er zijn sociale verzekeringen en sociale voorzieningen.

8.2 Hoe ziet de verzorgingsstaat eruit?

Sociale verzekeringen zijn verplichte verzekeringen:

• Werknemersverzekeringen 

Je krijgt een uitkering bij 

werkloosheid (WW)

ziekte (WULBS) 

arbeidsongeschiktheid (WIA)

8.2 Hoe ziet de verzorgingsstaat eruit?

Sociale verzekeringen zijn verplichte verzekeringen:

• Volksverzekeringen       (uitkeringen)

1. Als je 67 jaar wordt. (algemene ouderdomswet = AOW)
2. Als je ouders of partner overlijden (Algemene nabestaandewet = Anw)
3. Als je kinderen onder de 18 jaar hebt (Algemene Kinderbijslagswet =AKW)
4. Als je langdurige zorg nodig hebt ( Wet langdurige zorg = Wlz)
   

8.2 Hoe ziet de verzorgingsstaat eruit?

Sociale verzekeringen zijn verplichte verzekeringen:

• Zorgverzekeringswet

1. Je bent verzekerd tegen alle gewone ziektekosten.
2. Een deel van de kosten betaal je wel zelf: het eigen risico.

 

8.2 Hoe ziet de verzorgingsstaat eruit?

• Sociale voorzieningen zijn geen verzekeringen.     

Ze worden betaald uit de belastinginkomsten.

• Belangrijkste sociale voorziening: Participatiewet.

1. Via deze wet wordt bijstand geregeld, het vangnet onder het stelsel van de sociale zekerheid. 
2. Voor de mensen die geen andere inkomsten hebben.

 Sociaal bestaansminimum: het bedrag dat je volgens overheid minimaal nodig hebt om van te leven.

Waaruit bestaat de sociale verzekeringen?

1. zorgverzekering
2. Werknemersverzekeringen en volksverzekeringen
3. Sociale voorzieningen en sociale verzekeringen
4. Verzorgingsstaat

De Algemene Ouderdomswet (AOW) en de Kinderbijslagwet (AKW) zijn voorbeelden van:

1. werknemersverzekeringen
2. volksverzekeringen
3. sociale voorzieningen
4. bijzondere bijstand

Wat is waar over bijstand?

1. is een werknemersverzekering
2. is een volksverzekering
3. is een sociale voorziening

8.3 Problemen van de verzorgingsstaat

Eind jaren negentig bleek dat de verzorgingsstaat te duur werd.

Dat kwam doordat:

• (Te) veel mensen een uitkering kregen.
• (Te) veel mensen afhankelijk van een uitkering werden.
• Er misbruik van de uitkeringen werd gemaakt.

8.3 Problemen van de verzorgingsstaat

De overheid nam een aantal maatregelen om de kosten van de sociale zekerheid te verlagen: 

• Verlagen van de uitkeringen(bezuinigingen).
• Meer controle op misbruik.
• Zorgen voor meer werkgelegenheid.

8.3 Problemen van de verzorgingsstaat

Wat vindt de politiek van de verzorgingsstaat?

Liberalen: burgers hebben eigen verantwoordelijkheid.

Sociaal-democraten: overheid moet kwetsbare mensen in de samenleving beschermen.

Christen-democraten: sociale partners en mensen onderling moeten afspraken maken. Overheid moet aanvullende rol spelen.

Werken aan PO