Borstvoeding anatomie, samenstelling en fysiologie

• Kraamzorg
• MBO
• Studiejaar 1,3

Borstvoeding 

Anatomie, melkproductie en samenstelling, goede start 

lesdoelen

1. je kan de veranderingen van de borst in de zwangerschap benoemen
2. je kan de anatomie van de borst benoemen
3. je hebt kennis over de hormonen
4. je kunt de verschillende stadia van de borstvoeding benoemen

Wat is jou mening
over borstvoeding
en flesvoeding?

Borstvoeding 

Groep 1: Voordelen borstvoeding

Groep 2: Nadelen borstvoeding

Groep 3: Voordelen flesvoeding

Groep 4: Nadelen van flesvoeding 

Wat zijn de voordelen van het geven van borstvoeding?

En de nadelen?

Je moet altijd zelf de baby voeden.​

Ook ’s nachts is het altijd aan jou om paraat te staan, tenzij je melk afkolft. 

Doordat de moedermelk licht verteerbaar is, duurt de verzadiging van de baby meestal iets minder lang dan bij kunstvoeding.​

Borstvoeding vraagt heel wat energie, 

Je weet nooit hoeveel je baby precies heeft gedronken.​

Je moet altijd in de buurt van je kind zijn. Ga je weer werken moet je kolven. ​

Als je kind eenmaal gewend is aan jouw tepel, dan wil hij misschien niet meer aan een flesje met afgekolfde melk drinken.​

Als het niet zo lekker loopt, kun je last krijgen van pijn of andere lichamelijke klachten: tepelkloven of een borstontsteking.

Jij en je kind kunnen spruw krijgen. 

Je moet opletten met wat je eet.

Stapje voor stapje afbouwen.

Wat zijn de voordelen van flesvoeding?

En de nadelen ?

Voordelen borstvoeding

• Moedermelk bevat alles wat de baby nodig heeft ( eiwitten, vetten , lactose, vitamines, ijzer, mineralen, water en enzymen ). ​
  
• Precies in de hoeveelheden die voor optimale groei en ontwikkeling. ​
  
• Verminderd kans op maag- darmstoornissen, luchtweginfecties en middenoorontsteking,
• Tot 5 x minder kans op Necrotiserende enterecolitis
• Kleiner risico op allergieën .​
  
• Ontwikkelen minder vaak diabetes, eczeem, astma en hart- vaatziekten .​
  
• Minder kans op jeugdkanker en overgewicht.​
  
• Gunstig effect op de ontwikkeling van de kaak en mond motoriek .​
  
•  Positieve invloed op de ontwikkeling van de hersenen. ​

Voordelen voor de moeder

Minder bloedverlies na de bevalling. ​

Altijd beschikbaar en op de juiste temperatuur .​

Gewicht verlies .​

Minderkans op zwangerschap.​

Beschermend effect tegen borstkanker, eierstokkanker en botontkalking.​

Prima troostmiddel voor de baby.​

Voordelen flesvoeding 

• Niet afhankelijk van beschikbaarheid moedermelk (werk, mogelijkheid tot kolven, etc.)
• Iedereen kan het kind voeden.
• Voordelen vooral praktisch van aard, echter wel heel relevant onze (westerse) samenleving. 

Nadelen flesvoeding 

• 1 soort voor iedereen
• Voedingstoffen minder makkelijk opgenomen
• Bereidingswijze foutgevoelig (hygiëne, temperatuur, dosering)
• Voedingswaarde afhankelijk van bereidingswijze
• Meer gevoeligheid voor allergieën 
• Duur
• Draagt niet bij aan immuniteit van het kind

Verandering borsten zwangerschap

1. gevoeligheid ( toename van bloedvolume/doorbloeding) 
2. toename in borstomvang ( toename van vocht/vet) 
3. grotere tepels en tepelhof die donkerder van kleur worden 
4. bobbeltjes op de tepelhof ( klieryjes van montgomery ) 
5. donkerkleurige aders over de borsten
6. Lekken van colostrum

Hormonen

Zwangerschapshormonen: oestrogeen en progesteron (o.i.v. progesteron neemt het klierweefsel toe)

Borstvoedingshormonen: prolactine en oxytocine

Door daling van oestrogeen en progesteron na de geboorte zet prolactine de melkklieren aan tot productie

Hormonen

Wat doet oxytocine

• Stijgt binnen een minuut na borststimulatie
• Blijft verhoogd tijdens de voeding
• Baarmoeder trekt samen
• Hogere huidtemperatuur baby
• Geeft loom/slaperig gevoel bij moeder
• Versterkt de band moeder en kind
• stress, angst en pijn kunnen toeschietreflex nadelig beïnvloeden

Wat doel prolactine?

• Afhankelijk van tepelstimulatie (hoe lang, hoe vaak, hoe sterk)
• Vermindert langzaam tijdens de lactatie, maar stijgt tijdens het voeden
• s'nachts het hoogst ( tussen 3 en 5 uur ) 
• Hoe meer voedingen, hoe hoger de prolactinespiegels
• Hoe leger de borst, hoe hoger de productie
• Roken vermindert de prolactine

Melkproductie

• Melkcellen kunnen alleen geactiveerd worden tijdens de eerste dagen na de geboorte
•  Ruime ( veel)  activering van de melkcellen is onmisbaar voor de productie op lange termijn

Wat zijn de belangrijkste redenen om te stoppen met borstvoeding?

Problemen rondom borstvoeding

• Tepelkloven ​
  
• Stuwing ​
  
• Dreigende borstontsteking ​
  
• Borstontsteking ​
  
• Te veel melk​
  
• Te weinig melk ​
  
• Lekkende borsten

Ja

Nee