Borstvoeding les 1

• Kraamzorg
• MBO
• Studiejaar 1,3

Borstvoeding les 1

Anatomie, melkproductie en samenstelling

lesdoelen

1. je kan de veranderingen van de borst in de zwangerschap benoemen
2. je kan de anatomie van de borst benoemen
3. je hebt kennis over de hormonen
4. je kunt de verschillende stadia van de borstvoeding benoemen

Verandering borsten in zwangerschap

• Toename van hormonen, progesteron, prolactine en oestrogeen
• Toename van vocht en vet in de borsten
• Toename van bloedvolume en doorbloeding

Verandering borsten zwangerschap

1. gevoeligheid
2. toename in borstomvang
3. groetere tepels die donkerder van kleur zijn
4. bobbeltjes in de tepelhof
5. donkerkleurige aders over de borsten
6. Lekken van colostrum

Hormonen

Zwangerschapshormonen: oestrogeen en progesteron (o.i.v. progesteron neemt het klierweefsel toe)

Borstvoedingshormonen: prolactine en oxytocine

Door daling van oestrogeen en progesteron na de geboorte zet prolactine de melkklieren aan tot productie

Hormonen

Wat doet oxytocine

• Stijgt binnen een minuut na borststimulatie
• Blijft verhoogd tijdens de voeding
• Baarmoeder trekt samen
• Hogere huidtemperatuur baby
• Geeft loom/slaperig gevoel bij moeder
• Versterkt de band moeder en kind
• stress, angst en pijn kunnen toeschietreflex nadelig beïnvloeden

Wat doel prolactine?

• Afhankelijk van tepelstimulatie (hoe lang, hoe vaak, hoe sterk)
• Vermindert langzaam tijdens de lactatie, maar stijgt tijdens het voeden
• Hoe meer voedingen, hoe hoger de prolactinespiegels
• Hoe leger de borst, hoe hoger de productie
• Roken vermindert de prolactine

Prolactine

Oxytocine

Door prikkeling tepel schiet de melk toe

Zorgt voor een tijdelijk loom gevoel

Baarmoeder trekt zich samen

Door veel aanleggen wordt veel melk aangemaakt

Als ik aan mijn baby denk begint de melk te lopen

Nodig om de iets vettere achtermelk te geven

Melkproductie

• Melkcellen kunnen alleen geactiveerd worden tijdens de eerste dagen na de geboorte
•  Ruimte activering van de melkcellen is onmisbaar voor de productie op lange termijn

Fasen van de melkproductie

Lactogenese 1: halverwege tot eind van de zwangerschap - melkcellen gaan melk (colostrum) produceren (colostrum bevat veel antistoffen)

Lactogenese 2: dag 2 t/m 8 postpartum - melkproductie (overgangsmelk)

Lactogenese 3: tepelstimulatie en afname van melk zorgen voor melkproductie (rijpe moedermelk)