Movies that Matter - Antigone (voorbereiding op film) - MBO

• Burgerschapsonderwijs
• Maatschappijleer
• +1
• MBO
• Middelbare school
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 4-6
• Studiejaar 1-4

Introductie

Welkom bij deze les bij de film Antigone (Sophie DeRapse, 2019). Tijdens deze les maken leerlingen kennis met filmeducatie en mensenrechten in de breedste zin. Film is een uitstekend middel om het besef van jongeren over maatschappelijke thema's te vergroten. Met deze les open je de ogen van leerlingen en studenten voor mensenrechtenthema's. In deze les bekijken leerlingen en/of studenten de film Antigone, een film over Antigone die als kind met haar broers en zus vanuit Algerije naar Canada vluchtte. Als Antigone’s broer wordt doodgeschoten door de politie en haar andere broer dreigt te worden gedeporteerd, smeedt ze een riskant plan om de familie te redden. Meelevend drama over opoffering, gerechtigheid en het leven van immigranten. Heb je vragen of opmerkingen over deze les? Neem dan gerust contact met ons op door te mailen naar [e-mail] of te bellen naar 020-2807612.

Instructies

Thema's

• Protestbewegingen
• Rol van social media hierin
• Recht op demonstratie

Opzet van de les

Deze les bestaat uit vijf delen:

1) Protestbewegingen

2) Hoe ontstaan protestbewegingen

3) Rol van social media

4) Gevaren van social media

5) Recht op demonstratie

Leerdoelen

In deze les leer je:

• om welke redenen protestbewegingen worden opgericht;
• een aantal voorbeelden van protestbewegingen benoemen;
• voor welke zaak jij zelf zou willen opkomen;
• hoe social media een rol kan spelen in de strijd tegen onrecht.

Werkwijze

• Per slide wordt beschreven wat de bedoeling is.
• De les kan geprint worden, inclusief de notities per slide (zie PDF in de bijlage). In deze notities vind je nog algemene, uitgebreide informatie die je helpt door deze les te navigeren.
• Het is bij deze les niet nodig om met 'devices in de klas' te werken. Je kunt dit uitzetten door het vinkje onderin het scherm van de lespresentatie te deactiveren.
• Op de slides zijn hotspotbuttons te vinden. Door deze aan te klikken verschijnt er (extra) informatie, een vraag of een instructie. Als docent kun je ervoor kiezen om de informatie onder de hotspotbutton met hoed samen met de leerlingen/studenten te lezen of zelf aan leerlingen/studenten te vertellen. De informatie is daarom ook opgenomen in de instructies bij de losse slides.

Veel plezier met de les!

Lijkt het je leuk een keer met je klas naar een film met verdiepingsprogramma toe te gaan? Naast de films en lessen op LessonUp organiseren we ook festival- en bioscoopvertoningen! Klik hier voor ons festival in maart en klik hier voor onze bioscoopvertoningen door het jaar heen.

Instructies

PDF_Antigone_LessonUp.pdf

Antigone

Sophie Deraspe, 2019

Les over 

protestbewegingen

Welkom bij deze les bij de film Antigone.

Introductie

Introductie

In dit deel van deze les wordt de film geïntroduceerd.

Hier zie je de filmposter van de film Antigone. Op de poster staat het hoofdpersonage uit de film. Hoe komt zij op jou over?

Vind jij het beeld op de poster een sterk beeld?

Bekijk met de leerlingen/studenten de filmposter van de film Antigone. Bespreek met hen de volgende vragen:

• Op de poster zie je hoofdpersonage Antigone. Hoe komt zij op jou over?
• Vind jij het beeld op de poster een sterk beeld?

Het beeld op de filmposter wordt in de film gebruikt door een protestbeweging. Die strijdt voor de vrijlating van de hoofdpersoon Antigone en voor meer menselijkheid in plaats van regels.

Welke protestbewegingen ken je?

Bekijk met de leerlingen/studenten de afbeelding. In de film wordt dit beeld van hoofdpersonage Antigone gebruikt door een protestbeweging. Deze protestbeweging streeft naar de vrijlating van Antigone en wil meer menselijkheid in plaats van regels.

Bespreek met de leerlingen/studenten de volgende vraag:

• Welke protestbeweging ken je?

In deze les leer je:

• om welke redenen protestbewegingen worden opgericht;
• een aantal voorbeelden van protestbewegingen benoemen;
• voor welke zaak jij zelf zou willen opkomen;
• hoe social media een rol kan spelen in de strijd tegen onrecht.

Bespreek met de leerlingen/studenten de leerdoelen van deze les:

• om welke redenen protestbewegingen worden opgericht;
• een aantal voorbeelden van protestbewegingen benoemen;
• voor welke zaak jij zelf zou willen opkomen;
• hoe social media een rol kan spelen in de strijd tegen onrecht.

Deel 1: Protestbewegingen

Deel 1: Protestbewegingen.

In dit deel van deze les leren leerlingen/studenten over de drijfveren van verschillende protestbewegingen.

Welke redenen kun jij bedenken voor het oprichten van een protestbeweging?

Bespreek met de leerlingen de volgende vraag:

• Welke redenen kun jij bedenken voor het oprichten van een protestbeweging?

Op welke manier maakt deze protestbeweging hun standpunt duidelijk?

Waar strijdt deze protestbeweging voor of waar zetten zij zich tegen af?

Welke protestbeweging zie je op de afbeeldingen?

Op deze en de volgende slides staan afbeeldingen van verschillende protestbewegingen. Bekijk met de leerlingen/studenten de afbeeldingen en bespreek met hen om welke protestgroep het hier gaat. Op deze slide zie je de protestbeweging Kick Out Zwarte Piet (KOZP). 

Bespreek met de leerlingen/studenten de volgende vragen:

• Welke protestbeweging zie je op deze afbeeldingen?
• Waar strijdt deze protestbeweging voor of tegen?
  
• Op welke manier maakt deze protestbeweging hun standpunt duidelijk?

Antwoorden: Kick Out Zwarte Piet streeft naar de afschaffing van zwarte piet. De reden is dat de protestbeweging het uiterlijk en de rol van zwarte piet binnen het Sinterklaasfeest discriminerend en denigrerend acht. Zij protesteren door middel van demonstraties tijdens intochten van Sinterklaas.

Notitie voor de docent: Bij deze vragen gaat het er niet om of leerlingen/studenten het eens of oneens zijn met de standpunten van de protestbeweging. Dit kan gevoelig liggen. Om de veiligheid in de klas te waarborgen, is het raadzaam het gesprek te beperken tot de feiten over deze protestbewegingen en niet over te gaan op oordelen over de bewegingen.

Op welke manier maakt deze protestbeweging hun standpunt duidelijk?

Waar strijdt deze protestbeweging voor of waar zetten zij zich tegen af?

Welke protestbeweging zie je op de afbeeldingen?

Op deze en de volgende slides staan afbeeldingen van verschillende protestbewegingen. Bekijk met de leerlingen/studenten de afbeeldingen en bespreek met hen om welke protestgroep het hier gaat. Op deze slide zie je de boerenprotesten onder leiding van Farmers Defence Force.

Bespreek met de leerlingen/studenten de volgende vragen:

• Welke protestbeweging zie je op deze afbeeldingen?
• Waar strijdt deze protestbeweging voor of tegen?
  
• Op welke manier maakt deze protestbeweging hun standpunt duidelijk?

Antwoorden: Farmers Defence Force komt op voor de belangen van boeren en verzet zich tegen de continue veranderen van de wet- en regelgeving rondom het boerenbedrijf. Vanaf 2019 hielden ze verschillende acties waarbij met trekkers de snelwegen werden ontregeld en protesteerden ze op het Malieveld met trekkers.

Notitie voor de docent: Bij deze vragen gaat het er niet om of leerlingen/studenten het eens of oneens zijn met de standpunten van de protestbeweging. Dit kan gevoelig liggen. Om de veiligheid in de klas te waarborgen, is het raadzaam het gesprek te beperken tot de feiten over deze protestbewegingen en niet over te gaan op oordelen over de bewegingen.

Op welke manier maakt deze protestbeweging hun standpunt duidelijk?

Waar strijdt deze protestbeweging voor of waar zetten zij zich tegen af?

Welke protestbeweging zie je op de afbeeldingen?

Op deze en de volgende slides staan afbeeldingen van verschillende protestbewegingen. Bekijk met de leerlingen/studenten de afbeeldingen en bespreek met hen om welke protestgroep het hier gaat. Op deze slide zie je de protestbeweging Black Lives Matter.

Bespreek met de leerlingen/studenten de volgende vragen:

• Welke protestbeweging zie je op deze afbeeldingen?
• Waar strijdt deze protestbeweging voor of tegen?
  
• Op welke manier maakt deze protestbeweging hun standpunt duidelijk?

Antwoorden: Black Lives Matter komt op voor de levens van zwarte mensen. De protestbeweging werd opgericht als reactie op het politiegeweld tegen zwarte mensen. De beweging maakte een opmars toen bekend werd dat George Floyd door een agent werd gedood zonder legitieme reden. Black Lives Matter organiseert betogingen en protestacties en roept politici op om zich uit te spreken tegen politiegeweld en etnisch profileren en op te komen voor de rechten van zwarte mensen binnen het Amerikaanse juridische systeem.

Notitie voor de docent: Bij deze vragen gaat het er niet om of leerlingen/studenten het eens of oneens zijn met de standpunten van de protestbeweging. Dit kan gevoelig liggen. Om de veiligheid in de klas te waarborgen, is het raadzaam het gesprek te beperken tot de feiten over deze protestbewegingen en niet over te gaan op oordelen over de bewegingen.

Voor welke zaak zou jij wel een protestbeweging willen oprichten?

Wat zou het belangrijkste standpunt zijn van jouw protestbeweging?

Op welke manier zou jij je standpunt kenbaar willen maken?

De leerlingen/studenten hebben een aantal voorbeelden van protestbewegingen gezien. Nu gaan de leerlingen zelf nadenken over waar zij een protestbeweging voor op zouden willen richten. Dit kan gaan om grotere maatschappelijke kwesties, maar kan ook om kleinere zaken gaan, bijvoorbeeld in de buurt of de school. Bespreek met de leerlingen de volgende vragen:

• Voor welke zaak zou jij wel een protestbeweging willen oprichten?
• Wat zou het belangrijkste standpunt zijn van jouw protestbeweging?
• Op welke manier zou jij je standpunt kenbaar willen maken?

Notitie voor de docent:
Afhankelijk van de tijd kunnen de leerlingen/studenten voor deze opdracht in groepjes verdeeld worden. Laat de groepjes samen bedenken voor welke zaak zij willen opkomen en op welke wijze zij dit willen doen. Laat elk groepje dit vastleggen in een document.

Deel 2. Hoe ontstaan protestbewegingen?

Deel 2: Hoe ontstaan protestbewegingen?

In dit deel van deze les leren de leerlingen/studenten hoe protestbewegingen ontstaan.

Bekijk met de leerlingen/studenten dit nieuwsitem van het NOS Jeugdjournaal. Het nieuwsitem gaat over klimaatspijbelaars. Deze protestbeweging streeft naar een milieuvriendelijke omgang met onze aarde. De beweging startte doordat de Zweedse Greta Thunberg in september 2018 besloot elke schooldag te staken met een protestbord bij het Zweedse Parlement. Overal ter wereld zetten andere jongeren in hun land ook zulke protestacties op.

Hoe is de beweging rondom de Schoolstakingen voor het klimaat ontstaan?

Van welke andere protestbewegingen weet je hoe ze zijn ontstaan?

Bespreek met de leerlingen naar aanleiding van het fragment van NOS Jeugdjournaal de volgende vragen:

• Hoe is de beweging rondom de Schoolstakingen voor het klimaat ontstaan?
• Van welke andere protestbewegingen weet je hoe ze zijn ontstaan?

Deel 3: De rol van social media

Deel 3: De rol van social media.

In dit deel wordt de rol van social media bij protestbewegingen besproken.

Wat weet je al over de protestbeweging Black Lives Matter en de hashtag #BlackLivesMatter?

Welke andere hashtags of voorbeelden van social media-gebruik binnen protestbewegingen ken je?

Social media en burgerprotest zijn sterk met elkaar verbonden. Door social media kunnen mensen zich wereldwijd verbonden voelen met een issue en tot actie overgaan.

Dit zag je bijvoorbeeld bij de klimaatprotesten van scholieren. Deze scholieren raakten geïnspireerd door elkaar en begonnen overal ter wereld dezelfde acties om te pleitten voor hun zaak: tegen klimaatverandering.

Een andere beweging die door het gebruik van social media veel steun kreeg, is Black Lives Matter.

Bespreek met de leerlingen/studenten dat social media en burgerprotesten vaak met elkaar verbonden zijn. Veel bewegingen krijgen steun via social media en groeien uit tot wereldwijde protesten.

Bespreek met de leerlingen/studenten de volgende vragen:

• Wat weet je al over protestbeweging Black Lives Matter en de hashtag #BlackLivesMatter?
• Welke andere hashtags of voorbeelden van social media-gebruik binnen protestbewegingen ken je?

Bekijk met de leerlingen/studenten het fragment uit een nieuwsitem van NOS over Black Lives Matter. In het fragment komt de rol van social media binnen deze protestbeweging aan bod.

Het fragment duurt 2:18 minuten.

Notitie voor de docent: Op sommige devices start het fragment niet automatisch. Door nogmaals op de startknop te klikken zal het fragment starten.

Welke rol speelde social media bij de protestbeweging Black Lives Matter?

Bespreek met de leerlingen/studenten naar aanleiding van het fragment van NOS over Black Lives Matter de volgende vragen:

• Welke rol speelde social media bij de protestbeweging Black Lives Matter?

Antwoord: De beweging begon met een brief op Facebook, waarin werd gesteld dat zwarte levens ertoe doen (Black Lives Matter). Veel mensen betuigen steun aan de beweging met de hashtag #BlackLivesMatter. Videobeelden van de arrestatie die uiteindelijk leidde tot de dood van George Floyd werden veelvuldig op social media gedeeld en lieten zien hoe ernstig de zaak was.

Op social media zijn beelden erg belangrijk. Protestbewegingen zetten met zulke beelden en hashtags hun standpunten kracht bij. 

In de film Antigone wordt een beeld van het gezicht van Antigone gebruikt als kenmerk voor de protestbeweging. Ook Black Lives Matter gebruikt een logo en hashtag (#BlackLivesMatter) voor hun beweging.

Eerder in deze les heb je bedacht waar jij een protestbeweging voor zou willen oprichten. Welk beeld of hashtag zou je gebruiken om jouw beweging zichtbaar of herkenbaar te maken?

Bespreek met de leerlingen/studenten het belang van beelden en hashtags binnen protestbewegingen. Gebruik hiervoor eventueel de informatie onder de hotspotbutton. Bespreek vervolgens met de leerlingen/studenten de volgende vraag:

• Eerder in deze les heb je bedacht waar jij een protestbeweging voor zou willen oprichten. Welk beeld of hashtag zou je gebruiken om jouw beweging zichtbaar of herkenbaar te maken?

Deel 4: De gevaren van social media en protestbewegingen

Deel 3: De rol van social media.

In dit deel wordt de rol van social media bij protestbewegingen besproken.

Bekijk met de leerlingen/studenten het fragment uit een nieuwsitem van NOS over Black Lives Matter. In het fragment komt de rol van social media binnen deze protestbeweging aan bod.

Het fragment duurt 3 minuten.

Notitie voor de docent: Op sommige devices start het fragment niet automatisch. Door nogmaals op de startknop te klikken zal het fragment starten.

Noem twee gevaren die het gevolg kunnen zijn van een protestbeweging.

Welke rol speelt social media bij deze gevaren?

Hoe zou jij met de door jou bedachte protestbeweging ervoor kunnen zorgen dat de protesten respectvol naar anderen blijven?

Bespreek naar aanleiding van het fragment van NOS met de leerlingen/studenten de volgende vragen:

• Noem twee gevaren die het gevolg kunnen zijn van een protestbeweging.
• Welke rol spelen social media bij deze gevaren?
• Hoe zou jij met de door jou bedachte protestbeweging ervoor kunnen zorgen dat de protesten respectvol naar anderen blijven?

Mogelijke antwoorden:

Gevaren kunnen zijn: 1) Het standpunt van de beweging zorgt vaak voor een tegengeluid van mensen die zich aangesproken voelen. Dit kan ook leiden tot polarisatie. 2) Mensen met minder goede intenties gebruiken dit om te gaan rellen/geweld te gebruiken. 

Social media kan soms ook mensen aantrekken tot een beweging die in principe niet opstaan voor de standpunten van de beweging, maar misbruik maken van de situatie en uit zijn op relschoppen en criminele activiteiten.
Wanneer onder naam van een protestbewegingen rellen of gewelddadigheden ontstaan, kan de protestbeweging, zoals Black Lives Matter ook doet, zich hierover uitspreken en dit gedrag afkeuren. Al voordat dit gebeurt kan een protestbeweging ook oproepen tot vreedzaam protest, een open gesprek aangaan met tegenstanders van hun standpunten en in deze dialoog luisteren naar de mening van anderen.

Deel 5: Recht op demonstratie.

Deel 5: Recht op demonstratie.

De leerlingen/studenten hebben nu bekeken welke protestbewegingen er zijn, welke rol social media speelt binnen protestbewegingen en welke mogelijke gevaren er op de loer liggen bij protestbewegingen. In dit deel komt het recht op demonstratie aan bod.

Waarom is het volgens jou belangrijk dat iedereen het recht heeft om vreedzaam te demonstreren?

In de Nederlandse grondwet is het recht op vreedzaam protest vastgelegd. De vrijheid om te mogen demonsteren valt onder het recht op vrijheid van meningsuiting en het recht op vereniging en vergadering.

Bespreek met de leerlingen/studenten dat in de Nederlandse grondwet is vastgelegd dat iedereen recht heeft om te demonstreren. Bespreek vervolgens met de leerlingen/studenten de volgende vragen:

• Waarom is het volgens jou belangrijk dat iedereen het recht heeft om vreedzaam te demonstreren?

Wil jij met je leerlingen/studenten meer weten over de vrijheid van demonstratie? Bekijk dan deze pagina over demonstratievrijheid van Amnesty International of deze pagina over wat wel en niet mag tijdens een demonstratie van het College voor de Rechten van de Mens.

Bedankt voor het volgen van deze les.

Je bent nu goed voorbereid om 

de film Antigone te kijken.

Schrijf in twee zinnen op wat je in deze les geleerd hebt over protestbewegingen.

Reflecteer met de leerlingen op wat zij deze les hebben geleerd door hen de opdracht te geven:

• Schrijf in twee zinnen op wat je in deze les geleerd hebt over protestbewegingen.

De leerlingen/studenten zijn nu voorbereid om de film Antigone te kijken.

Antigone

Met je klas naar ons festival?

Vonden jullie het leuk en leerzaam om deze les te volgen? We organiseren een festival in Den Haag en Amsterdam met verschillende films en verdiepingsprogramma's, klik hier voor meer informatie!

Wil je jouw klas nog eens trakteren op zo’n inspirerende les, maar dan met een andere film/of ander thema? Movies that Matter Educatie heeft een groot filmaanbod met lesmateriaal. Bekijk het aanbod hier.

Of lijkt het je leuk een keer met je klas naar een film met verdiepingsprogramma toe te gaan? Naast de films en lessen op LessonUp organiseren we ook festival- en bioscoopvertoningen! Klik hier voor ons festival in maart en klik hier voor onze bioscoopvertoningen door het jaar heen.