Brugklas tekstverbanden H4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Theorie.

Schrijf in jouw schrift.

Een tekst bestaat uit verschillende alinea's. Die vormen samen weer een geheel, ze staan dus niet zomaar bij elkaar. Dat alles bij elkaar hoort, wordt gevormd door verbanden. Deze verbanden breien de alinea's aan elkaar. Hiervoor heb je verbindingswoorden nodig: ook wel signaalwoorden genoemd.

Chronologisch verband

(volgorde van tijd)

voordat, nadat, eerst,

daarna, vroeger, toen, later etc.

Deze signaalwoorden geven een tijdsvolgorde aan

chronologisch - voorbeeld

Als je met de Thalys van Amsterdam naar Parijs reist, maak je drie tussenstops: eerst in Rotterdam, dan in Antwerpen en vervolgens in Brussel.

chronologisch - voorbeeld

Als je met de Thalys van Amsterdam naar Parijs reist, maak je drie tussenstops: eerst in Rotterdam, dan in Antwerpen en vervolgens in Brussel.

Opsommend verband

ook, verder, bovendien, en, maar ook, ten eerste, als laatste etc.

Deze signaalwoorden geven een opsomming aan.

opsomming- voorbeeld

Mijn vrije tijd gebruik ik voor leuke dingen. In de eerste plaats sport ik graag. Verder houd ik van televisiekijken. Ook vind ik het heerlijk een spannend boek te lezen.

opsomming- voorbeeld

Mijn vrije tijd gebruik ik voor leuke dingen. In de eerste plaats sport ik graag. Verder houd ik van televisiekijken. Ook vind ik het heerlijk een spannend boek te lezen.

Je kan er "punten" van maken

In haar vrije tijd doet zij:

- sport

- televisiekijken

- boeken lezen

tegenstellend verband

maar, daarentegen, echter, integendeel, enerzijds-anderzijds etc.

Er worden tegenstellende zaken genoemd in een tegenstellend verband.

tegenstelling - voorbeeld

Op internet zijn veel bedriegers actief. Maar de politie doet er veel te weinig aan om ze op te sporen.

tegenstelling - voorbeeld

Op internet zijn veel bedriegers actief. Maar de politie doet er veel te weinig aan om ze op te sporen.

toelichtend

bijvoorbeeld, zo, als, denk aan, neem nou

In een toelichtend verband wordt extra informatie gegeven bij een onderwerp, vaak in de vorm van een voorbeeld.

toelichtend - voorbeeld

Adriana kookt graag buitenlandse gerechten, zoals couscous

toelichtend - voorbeeld

Adriana kookt graag buitenlandse gerechten, zoals couscous

Even oefenen..

Welk verband herken je in de volgende zin?

Hoewel Marit niet had geleerd voor het examen, haalde ze toch een voldoende.

1. Tegenstelling
2. Chronologisch
3. Opsomming
4. Toelichting

Welk verband herken je in de volgende zin?

Mijn broertje wil graag een ijsje, een appeltaart, een glad drinken en een pizza.

1. Tegenstelling
2. Toelichting
3. Opsomming
4. Chronologie

Welk verband herken je in de volgende zin?

Eerst ga je naar de kapper en vervolgens ga je nieuwe schoenen kopen.

1. Tijdsvolgorde
2. Tegenstelling
3. Toelichting
4. Opsomming