Week 2.1 - College H32.1 t/m 32.3

• Biologie
• HBO
• Studiejaar 1

College 1. Algemene fysiologie

H32.1 t/m 32.3

Planning

• Leerdoelen H32.1 t/m 32.3
• Theorie lastige thema's - aan de hand van de leerdoelen

Lesdoel

Bekend raken met de algemene fysiologie van mens en dier & overzicht krijgen in de verschillende stelsels en de diversiteit van het (dierlijk) lichaam. 

Leerdoelen H32.1 t/m 32.3

De student kan...

1. Het verschil tussen anatomie en fysiologie van mens en dier noemen.

2. De relatie tussen vorm en functie benoemen bij mens en dier.

3. Elf verschillende orgaanstelsels benoemen en toelichten uit welke organen deze stelsels bestaan.

4. De vier basisweefsels benoemen en toelichten uit welke type cellen deze weefsels bestaan en waar dit gevonden wordt in het lichaam van mens en dier (m.n. zoogdieren / gewervelden).

Leerdoelen H40 - vervolg

De student kan..

5. Het verschil en overeenkomsten in communicatie van het endocrien- en zenuwstelsel geven.

6. Het verschil tussen een regulator en conformer benoemen, met een voorbeeld.

7. Het verschil tussen een ectotherm en endotherm organisme benoemen (thermoregulatie), met een voorbeeld.

8. Het tegenstroomprincipe uitleggen, aan de hand van een voorbeeld.

Leerdoelen H40 - vervolg

De student kan..

9. Het principe van homeostase benoemen, met een passend voorbeeld van mens en dier.

10. Minimaal vier manieren van thermoregulatie noemen.

Lastige thema's

Aan de hand van de leerdoelen H32.1 t/m 32.3

Algemene fysiologie

Hoe zijn dieren gebouwd en hoe is vorm & functie verweven?

Leerdoel 1

De student kan...

het verschil tussen anatomie en fysiologie van mens en dier noemen.

Benoem het verschil in de anatomie en fysiologie van mens/dier. Geef conrete voorbeelden.

Leerdoel 2

De student kan...

de relatie tussen vorm en functie benoemen bij mens en dier.

Benoem de relatie tussen vorm en functie bij mens en dier. Geef concrete voorbeelden.

Uitwisseling oppervlakten

Geef aan: wat zie je hier en wat is de relatie vorm/functie?

Leerdoel 3

De student kan...

elf verschillende orgaanstelsels benoemen en toelichten uit welke organen deze stelsels bestaan.

Benoem zo veel mogelijk orgaanstelsels (11 totaal) en licht toe uit welke organen deze stelsels bestaan (erachter).

Elf orgaanstelsels 

Verteringsstelsel

Bloedvatenstelsel

Ademhalingsstelsel

Immuun- en lymfatisch systeem

Uitscheidingsstelsel

Endocrien (hormonale) stelsel

Voortplantingsstelsel

Zenuwstelsel

Intergumentair stelsel (huid)

Beenderstelsel

Spierstelsel

Welke organen horen hierbij?

Verteringsstelsel

Bloedvatenstelsel

Ademhalingsstelsel

Uitscheidingsstelsel

Immuun- en lymfatisch stelsel

Endocrien stelsel

Voortplantingsstelsel

Zenuwstelsel

Intergumentair stelsel

Beenderstelsel

Spierstelsel

Slokdarm

Hart

Ogen

Milt

Alvleesklier

Bloed

Teelballen

Ellepijp

Gluteus Maximus

Zweetklieren

Beenmerg

Nieren

Haren

Alvleesklier

Trachea

Thymus

Hypofyse

Leerdoel 4

De student kan...

De vier basisweefsels benoemen en toelichten uit welke type cellen deze weefsels bestaan en waar dit gevonden wordt in het lichaam van mens en dier (m.n. zoogdieren / gewervelden).

Benoem de vier basisweefsels en licht toe uit welke type cellen deze weefsels bestaan.

Vier basisweefsels

• Epitheelweefsel
• Bindweefsel
• Spierweefsel
• Zenuwweefsel 

Epitheelweefsel

Binnen- en buitenzijde lichaam

Barrièrefunctie

Dicht opeen gepakt

Kubus/ zuilvormig/ plaveisel/

pseudogestratificeerd zuilvormig/

gestratificeerd plaveisel epitheel

Waar komt dit voor bij een mens?

Bindweefsel

Houdt weefsels en organen

op de juiste plek

Met fibroblasten (synthese 

extracellulaire matrix) en 

osteoblasten (in botten)

Ook vetcellen / bloedcellen /

kraakbeencellen.

Waar komt dit voor bij een mens?

Spierweefsel

Skeletspier-, glad spier- 

en hartspierweefsel

Bestaande uit spiervezels

Met actine en myosine 

voor contracties

Waar komt dit voor bij een mens?

Zenuwweefsel

Bestaat uit neuronen 

en gliacellen (hulp)

Waar komt dit voor bij een mens?

Check: Bij welk type basisweefsel hoort dit?

1. Epitheelweefsel
2. Bindweefsel
3. Spierweefsel
4. Zenuwweefsel

Leerdoel 5

De student kan...

het verschil en overeenkomsten in communicatie van het endocrien- en zenuwstelsel geven.

Geef het verschil en overeenkomsten in communicatie van het endocrien- en zenuwstelsel.

Endocrien vs. zenuw

Endocrien systeem

Posterieur = achter

Anterieur = voor

Endocrien vs. neuroendocrien

Mechanismen van dieren

Hoe kunnen dieren interne milieus behouden?

Leerdoel 6

De student kan...

het verschil tussen een regulator en conformer benoemen, met een voorbeeld.

Wat is het verschil tussen een regulator en conformer? Geef een voorbeeld.

Regulator vs. conformer

Niet alleen temperatuur, maar ook andere interne condities! (zoals osmose/vocht/stoffen/hormonen etc.)

Leerdoel 7

De student kan...

het verschil tussen een ectotherm en endotherm organisme benoemen (thermoregulatie), met een voorbeeld.

Wat is het verschil tussen een ectotherm en endotherm organisme? (thermoregulatie). Geef een voorbeeld.

Ectotherm vs. endotherm

Dit is thermoregulatie.

Ectotherm: interne 

temperatuur met externe

condities mee.

Endotherm: interne temp

gereguleerd, los van externe

condities.

Leerdoel 8

De student kan...

het tegenstroomprincipe uitleggen, aan de hand van een voorbeeld.

Tegenstroomprincipe

Adaptie van thermoregulatie

Leg aan elkaar uit hoe dit principe werkt.

De grote vraag is dan wel...

Hoe doen regulators dit?

Leerdoel 9

De student kan...

het principe van homeostase benoemen, met een passend voorbeeld van mens en dier.

Geef het principe van homeostase, met een passend voorbeeld van mens en dier.

Wat is homeostase?

Verloop homeostase

Afwijking in normwaarde --> stimulus door sensor --> respons

Negatieve terugkoppeling remt de stimulus --> belangrijk bij homeostase!

Negatieve feedback betekent dat de toename van het resultaat een remming van het proces veroorzaakt. Een afname van het resultaat veroorzaakt een stimulering van het proces.

Voorbeelden homeostase

Opdracht

Teken het feedbackmechanisme van de interne temperatuur van een naakte molrat (30 graden C.).

Geef aan wat de stimulus, effector, respons, sensor en negatieve terugkoppeling is. Benoem ook de organen (of teken deze).

Laat eens zien wat je gemaakt hebt...

Leerdoel 10

De student kan...

minimaal vier manieren van thermoregulatie noemen.

Noem minimaal vier manieren van thermoregulatie.

Thermoregulatie

Homeostase stuurt de thermoregulatie van organismen aan --> dit heeft direct invloed op de vorm/functie en gedrag.

- Verschil lichaamstemperatuur

- Activiteit (circadiaan ritme)

- Lichamelijke adapties (zoals circulair systeem)

- Isolatie

- Gedrag

Andere vormen thermoregulatie

Fijne isolatielaag

Lichamelijke adapties ? (haar/oren/poten/schutkleur)

Gedrag (dag-nachtritme / rustig aan doen bijv.)

Nog meer...?

Hoe zit je erbij?

😒🙁😐🙂😃

Een paar vragen ter afsluiting

1. Hoe speelt epitheelweefsel een rol bij de opname van voedingsstoffen in de darmen?

2. Hoe reageert het menselijk lichaam op een plotselinge stijging van de omgevingstemperatuur en welke homeostatische mechanismen worden geactiveerd om de lichaamstemperatuur te handhaven?

3. Hoe draagt het tegenstroomprincipe bij aan een efficiënte uitwisseling van stoffen in biologische systemen?

Tijd over - clicker questions

Afronding

Rond de leeswijzer af.

Bereid je voor op het college van volgende week (32.4 & 32.5 = uitscheidingsstelsel).

Bereid het practicum voor (histologie) in je logboek = check deur.