Hoofdstuk 4

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Hoofdstuk 4

Vragen?

Balans, winst en verliesrekening, liquiditeitbegroting

Verzekeren, studeren, sparen en lenen

Soorten verzekeringen 

Schadeverzekeringen

Sommenverzekeringen

Kiezen voor een opleiding

Sparen 

Lenen

Verzekering

Bij een verzekering verplicht de verzekeraar zich om tegen ontvangst van een premie de verzekerde schadeloos te stellen wegens
een verlies, schade, of gemis van verwacht voordeel door een onzeker voorval. 

De risico's worden weggenomen of verminderd

Twee soorten verzekeringen

1. Schadeverzekering

2. Sommenverzekering

Schadeverzekering 

Verzekering waarbij de uitkering door de verzekeraar afhankelijk is van de geleden schade.

Uitkering nooit hoger als de schade!

Sommenverzekeringen 

Een sommenverzekering is een verzekering waarbij de uitkering door de verzekeraar afhankelijk is vanaf het moment dat verband houdt met het leven of sterven van een bepaalde persoon. 

Levensverzekeringen zijn altijd een sommenverzekering

Polis en polisvoorwaarden

Polis staat in wat er verzekerd is tegen welk bedrag

Polisvoorwaarden:rechten en plechten van verzekeraar en verzekerde

OPBOUW PREMIE

       Premie                                              €

       Poliskosten                                    €                     

                                                                    €

       Assurantiebelasting 21%         €                      

       Verzekeringskosten                   €                      

Verschillende schadeverzekeringen

• Brandverzekering
• Transportverzekering
• Bedrijfsschadeverzekering > door situatie geen productie
• Productaansprakelijkheidsverzekering > schade door product
• Aansprakelijkheidsverzekering > wa verzekering
• Rechtsbijstandverzekering
  
• Kredietverzekering

kredietverzekering

-veel bedrijven verkopen producten op rekening

- Bedrijven kunnen zich verzekeren tegen het risico dat mensen niet betalen

- Dekking nooit 100%, bedrijf loopt zelf ook risico

- Maximum dekking

Exportkredietverzekering

- risico dat de klant niet betaald

- risico dat het geld van de klant door politieke oorzaken niet binnen komt > herverzekeren bij Nederlandse Staat

Schade uitkering

de gezonde waarde, dit is de waarde van alle verzekerde goederen op het moment even voordat

de schade ontstaat;

Onder/over verzekeren

Onderverzekering       <------------------> Oververzekering

lagere premie, maar ook                                   hogere premie, maar 

lagere schade uitkering                                     uitkering nooit hoger

                                                                                       als de schade

Berekenen schade-uitkering 

schade-uitkering =                                        x schadebedrag

                                        verzekeringsbreuk

                                       > 1 = oververzekering 

                                       < 1 = onderverzekering 

                                       

verzekerd bedrag 

 gezonde waarde

Verschillende sommenverzekeringen

• Levensverzekering >  eenmalige uitkering op vast moment of overlijden, betaling premie periodiek of koopsom (bedrag in 1 keer)
• Compagnonsverzekering >  verzekering als een van de compagnons overlijdt dat de andere het bedrijf kan voortzetten
• Lijfrenteverzekering > periodieke uitkering gedurende bepaalde tijd
• Pensioenverzekering > via werkgever of zelf

4 partijen

• De verzekeraar (de verzekeringsmaatschappij)
  
• De verzekeringsnemer (diegene die de verzekering afsluit en de premie betaalt)
  
• De verzekerde (de persoon om wiens leven of dood het gaat)
  
• De begunstigde (de ontvanger van de verzekeringsuitkering)

Human capital

Een opleiding volgen, is een investering in menselijk kapitaal of human capital. Een investering voor jezelf als individu en voor de maatschappij.

Hogere opleiding goed voor economie en maatschappij

• hoogwaardigere producten/diensten
• efficiënter werken > lagere arbeidskosten per product
• hoger inkomen = meer belasting betalen
• hogere opleiding = minder maatschappelijke problemen

Vrijwillig vs verplicht sparen

Vrijwillig sparen = geld op de bankrekening zetten

Verplicht sparen = pensioen

Wat zijn de risico's van sparen? 

• koopkrachtvermindering: rente < inflatie 
• faillissement bank (depositogarantiestelsel)

Omslagstelsel

• AOW is geen spaarvorm maar een sociale verzekering

• Alle werkenden betalen premies (want verzekering)

• Hiermee worden alle AOW-gerechtigden mee betaald

• Dit noemen we het omslagstelsel

Kapitaaldekkingsstelsel

• Maandelijks wordt er een deel van je inkomen ingehouden
• Dit deel wordt belegd 
• en wordt uitgekeerd zodra je met pensioen gaat

Voordelen bedrijfspensioen

• De werkgever legt een deel in en betaalt dus mee
• Je betaalt geen inkomstenbelasting over pensioenpremie (wel als het wordt uitgekeerd)
• Je spaart automatisch en hoeft hier dus niet aan te denken

Nadelen bedrijfspensioen

• De inleg (pensioenpremie) is een groot deel van je inkomen en kun je niet zelf bepalen
• Je kunt niet zelf kiezen voor een pensioenfonds (hangt af van je werkgever)
• Je weet niet wat het rendement wordt

Voordelen vrijwillig sparen

• Als het financieel minder gaat, kun je minder inleggen
• Je kunt zelf kiezen hoe je, je pensioen opbouwt 

Keuze zonder fiscaal voordeel: "gewoon sparen" of met fiscaal voordeel met een lijfrenteverzekering of banksparen

Nadelen vrijwillig sparen

• Het is de vraag of je gaat sparen
• De kosten zijn relatief hoog (spaarrente is lager dan de inflatie)

Vrijwillig sparen: rekening of deposito

Leenmotieven

• Lenen voor aanschaf consumptiegoederen
• Lenen om tekort op te vangen
• Lenen om tegenslag op te vangen

Financieringskosten

Berekenen door rentepercentage per jaar x leningbedrag 

Dit is wat je betaalt om geld te lenen

Wet op het consumentenkrediet (Wck)

Banken zijn verplicht om naast het interestpercentage ook het jaarlijkse kostenpercentage te vermelden

Jaarlijkse kostenpercentage:

Het interestpercentage plus het percentage aan kosten dat je per jaar werkelijk betaald over het geleende bedrag

soorten consumptief krediet

Consumptief krediet (bank)

• Doorlopend krediet
• Persoonlijke lening
• creditcard
• roodstaan

Consumptief krediet (winkel)

• Koop op afbetaling
• Huurkoop
• private lease

Doorlopend krediet

Een krediet waarbij de consument een maximumkrediet mag opnemen en dit in een bepaalde periode moet terugbetalen.

De lening hoeft niet in één keer te worden opgenomen en afgeloste bedragen mogen opnieuw worden opgenomen.

Persoonlijke lening

De consument leent een bedrag voor een bepaald doel en neemt het hele bedrag ineens op.

Aflossingen mogen niet opnieuw worden opgenomen.

Terugbetaling in gelijke termijnen: aflossing en interest

Koop en verkoop op afbetaling

De koopprijs van een roerende zaak wordt in meerdere termijnen betaald.

De koper wordt bij levering eigenaar van het goed.

Bijvoorbeeld: duurzame consumptiegoederen zoals auto, wasmachine

Huurkoop

• De koopprijs van een roerende zaak wordt in meerdere termijnen betaald.
  
• De koper wordt pas na het betalen van de laatste termijn eigenaar.
  

Wat is private lease

• Leasen is een vorm van huren
• Je kunt tegenwoordig allerlei spullen leasen, bijvoorbeeld een auto, computer of wasmachine
• Stel je leaset een auto

           - Je betaalt per maand een vast bedrag voor het gebruik van de auto    

          (inclusief onderhoud, wegenbelasting en verzekering)

          -   De auto blijft eigendom van de leasemaatschappij.

          -   Aan het einde van de looptijd (bijvoorbeeld 5 jaar) geef je de auto    

           terug.

Samen maken

E4.1

Uitleg praktische opdracht

24 september 12.30 uur D3.10

24 september 14.00 uur D3.10

27 september 9.00 uur D3.11

27 september 10.30 uur D3.11

27 september 14.00 uur D3.11

Maken in de les

Z4.1/z4.2/z4.3/z4.4/z4.5/E4.2/E4.3