Wormmaan - Mariken Heitman

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Introductie

Een surrealistische zoektocht naar oorsprong, identiteit en de betekenis van mens-zijn. Wie of wat blijft er over als je alles afpelt dat door anderen aan je werd opgedrongen? ‘Wormmaan’ van Mariken Heitman gaat over Elke die na tegenslag op haar werk met een vergeten erwtenras naar een Waddeneiland vertrekt. Ze wil de erwt, een tweeslachtig ras dat zich nauwelijks heeft laten sturen, terugbrengen naar zijn wilde kern. Elke realiseert zich dat zij gewassen vormt zoals de maatschappij háár probeert te vormen. Wie of wat blijft er over als je alles afpelt dat door anderen

BEELD EN GELUID BIJ JE BOEK

Wormmaan - Mariken Heitman

Voor het eerst bij Beeld en Geluid op school? Kijk hier voor een korte instructie.

Tekst

Tekst

Winnaar 2022!

Leesbevordering met Beeld en Geluid

Deze omlijsting van de Libris Literatuurprijs is een samenwerking tussen 

Het doel is om lezers, en met name leerlingen van het VO, handreikingen te geven in het kiezen van een boek, het interpreteren van een boek en vooral een mooie ingang te geven om te praten over een boek. Laat je via deze lessen inspireren door beeld (fragmenten) en geluid (via #DeZin) bij het boek. 

Dit is gemaakt door studenten en docenten van de hogeschool Windesheim.

Hier komen wij vandaan

Met de boektrailers #DeZin willen we lezers zich nog scherper bewust maken van wat taal met je kan doen. Je kunt een boek lezen als een glijbaan waarin je met steeds meer snelheid naar het eindpunt roetsjt. Maar nog mooier is om af en toe stil te staan bij wát je nu eigenlijk leest, hoe de woorden tot je komen, hoe de zinnen gevormd zijn. Wat bracht de schrijver ertoe deze woorden zo achter elkaar te zetten dat jij, als lezer, geraakt wordt. Door schoonheid, verbazing of misschien wel tot ergernis.

#DeZin daagt ook jou uit om op zoek te gaan naar jouw zin in je boek. En maak daar weer een mooi verhaal van. Dan creëer jij ook weer een #DeZin.

Meer weten? Bekijk het hier.

WORMMAAN

Douwe Slootman is docent Nederlands aan de Hogeschool Windesheim en las Wormmaan van Mariken Heitman. Hij vertelt over de roman en de zin die hem intrigeert. 

Het verhaal

In Wormmaan is hoofdpersoon Elke, na een tegenvaller op haar werk als zaadveredelaar, vertrokken naar een Waddeneiland. Ze gaat daar werken met een tweeslachtig erwtenras met als doel dit terug te brengen naar zijn wilde kern, terug naar de oorsprong van de erwt. Tijdens deze werkzaamheden komt ze er ook achter dat zij, net als de erwt, gevormd is door de omgeving, door anderen. Hoe kan zij terugkomen naar haar kern?  

 
Parallel hieraan worden de surrealistische verhalen van onze voorouders verteld en daaruit blijkt dat de mens sinds zijn bestaan vergelijke obstakels treft.   

De schrijver Mariken Heitman

Mariken Heitman (1985) groeide op op de Veluwe en vlakbij de IJssel. Zij studeerde biologie in Utrecht en was als tuinder en docent een aantal jaar werkzaam in de biologische groenteteelt. In januari 2019 verscheen haar alom bejubelde debuut De Wateraap, dat genomineerd werd voor de Jan Wolkers Prijs, De Bronzen Uil en op de shortlist stond van de Anton Wachterprijs. Wormmaan is haar tweede boek.

Foto: Jelmer de Haas

Wat doet een zaadveredelaar?

Mariken Heitman is in dit fragment te gast bij Brommer op zee om te praten over de roman Wormmaan. Interviewers Ruth Joos en Wilfried de Jong bespreken de veelzijdigheid van deze roman met de schrijfster. In dit korte fragment vertelt de Heitman over wat een zaadveredelaar precies doet. 

Bekijk hier het fragment

Bron: BROMMER OP ZEE - VPRO - 2021

Fragmenten bij het verhaal

De wijze waarop Mariken Heitman planten, bomen, dieren en de omgeving beschrijft, roept logischerwijs herinnering op aan het kinderprogramma De achtertuin van Jan Wolkers. In dit fragment hoor je Jan Wolkers gebiologeerd vertellen over de slak. Net als Heitman is hij in staat om aan de hand van de natuur een reis naar binnen te maken. 

Neem de tijd voor de natuur

Bekijk hier het fragment

Bron:  ACHTERTUIN VAN JAN WOLKERS - VPRO - 2002

Fragmenten bij het verhaal

Bron: Spuiten en slikken 2016 BNN

In Wormmaan staat de vorming van je eigen ik centraal: in hoeverre conformeer je je aan de heersende norm en in hoeverre durf je af te wijken? 

Heb je weleens ervaren dat je in je keuzes bent tegengehouden door je omgeving?   

Om over na te denken...

Meer weten?

Kijk dan ook eens hier naar ...

Bekijk de lijst met alle fragmenten voor alle boeken van 

de longlist van de Libris Literatuurprijs 2022 op Beeld en Geluid op school.

Er is ook een podcast gemaakt over schrijfster Mariken Heitman en haar boek. Beluister deze hier...