Bestuiving
1 / 41
Lesduur is: 60 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Vorige keer hebben we het over bloemen gehad met hun meeldraden en stamper en dat dat eigenlijk de geslachtdelen waren van een plant. Maar ja dan heb je een mannelijke en een vrouwelijke geslachtscel en dan?...
Vandaag gaan we dus verder kijken hoe planten zich voortplanten/nakomelingen maken. En de twee begrippen die we vandaag gaan behandelen zijn bestuiving en bevruchting.
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Welke twee onderdelen van een bloem spelen ook alweer een rol bij de voortplanting van planten?
Stamper
Meeldraden
Kroonbladeren
Kelkbladeren
Slide 3 - Sleepvraag
Even kennis van de vorige les ophalen. Ik heb het net eigenlijk al verklapt, maar wat waren ook alweer de twee onderdelen van een bloem die een rol spelen bij de voortplanting van planten?
Vruchtbeginsel
Stempel
Stijl
Slide 4 - Sleepvraag
Deze slide heeft geen instructies
Stuifmeelkorrels
Helmknop
Helmhokje
Helmdraad
Slide 5 - Sleepvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 6 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 7 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 8 - Tekstslide
Wat is bestuiving? We spreken van bestuiving wanneer stuifmeelkorrels op de stempel terecht komen van een bloem van dezelfde plantensoort.
Slide 9 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 10 - Tekstslide
Er zijn twee soorten bestuivingen: zelfbestuiving en kruisbestuiving.
Zelfbestuiving wil zeggen dat de stuifmeel van een bloem op de stempel van een bloem terecht komt van dezelfde plant.
Slide 11 - Tekstslide
Dit zijn dan toevallig tweeslachtige bloemen = Bloemen met zowel een stamper als meeldraden
De stuifmeel van de ene bloem kan op de stempel terecht komen van een andere bloem maar wel van dezelfde plant.
Het kan ook voorkomen dat de bloem letterlijk zichtzelf bestuift. En dus komt de stuifmeel terecht op de stamper van dezelfde bloem.
Slide 12 - Tekstslide
Vaak is het niet handig voor een plant dat hij zichzelf bestuift. Sommige planten hebben dat erg handig opgelost.
Planten met eenslachtige planten, dus of bloemen met alleen meeldraden of bloemen met alleen stampers, hebben het zo opgelost.
Een eenhuizige planten met mannelijke en vrouwelijke bloemen heeft het zo opgelost dat de bloemen niet tegelijk bloeien. De mannelijke bloem is dan bijvoorbeeld eerder in de bloei dan de vrouwelijke bloem. Wat er dan gebeurt is dat de stuifmeel nooit op de stamper van dezelfde plant terecht kan komen want de bloem met de stamper is nog niet in bloei.
Bij tweehuizige planten spreken we sowieso niet van zelfbestuiving. Tweehuizige planten waren planten met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke bloemen. Zelfbestuiving kan alleen als het op dezelfde plant gebeurt, doordat het al verdeeld is in twee planten kan zelfbestuiving niet plaatsvinden.
Slide 13 - Tekstslide
Hoe doen tweeslachtige bloemen het dan? Er zijn bloemen die hun bouw hebben veranderd om de kans op zelfbestuiving kleiner te maken. Op de afbeelding zie je dat de stamper hoger is dan de meeldraden en dat de meeldraden onder tegen de stamper aanzitten. De kans dat zijn eigen stuifmeel op de stempel terecht komt is dan kleiner.
Er zijn ook planten die hun eigen stuifmeel herkennen. De bestuiving heeft dan al wel plaatsgevonden maar de plant voorkomt dan dat de bevruchting gestopt word. In de tweede deel van les ga ik jullie vertellen wat bevruchting dan precies is.
Slide 14 - Tekstslide
Naast zelfbestuiving is er ook kruisbestuiving.
Kruisbestuiving is wanneer de stuifmeel van de ene plant op een stempel terecht komt van een andere plant, maar wel van dezelfde plantensoort.
Slide 15 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 16 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 17 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 18 - Tekstslide
Insecten bloemen heten zo omdat ze insecten nodig hebben voor bestuiving.
De stuifmeelkorrels plakken dan aan zo'n insect en als hij een andere bloem bezoekt kan er bestuiving plaatsvinden.
Insecten bloemen hebbe grote en opvallende kroonbladeren om de insecten te lokken. Ook worden insecten gelokt door de geur en nectar van de bloemen.
Slide 19 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 20 - Tekstslide
Bij windbloemen vind de bestuiving plaats door de wind. De wind blaast en neemt de stuifmeelkorrels mee door de lucht en die komen dan op de stempels terecht van andere planten.
Als je hooikoorts hebt, dan ben je allergisch voor de stuifmeel die door de lucht zweven.
Windbloemen zijn vaan klein en onopvallend, want ze hoeven toch geen insecten te lokken. Ook zijn hun kroonbladeren vaak groen van kleur.
Slide 21 - Tekstslide
Hoe ziet zo'n windbloem er dan uit. Dit is een grasbloempje.
Gras maakt inderdaad ook bloemen aan. je staat er niet bij stil omdat zijn bloemen klein en onopvallend zijn.
De meeldraden en stampers van windbloemen hangen vaak buiten de bloem zodat de bestuiving makkelijker gaat.
Slide 22 - Tekstslide
Ik weet niet of jullie het je kunnen herinneren, in de klokhuisfilmpje van twee weken geleden hadden ze het ook over mais.
Mais is een windbloem want hij heeft geen insecten nodig voor de bestuiving. En zijn meeldraden en stampers hangen buiten de bloem.
Bestuiving is de overdracht van
van de
van de
Naar de
van de
1
2
3
4
5
Stamper
Stempel
Stuifmeel
Helmknop
Meeldraad
Slide 23 - Sleepvraag
Deze slide heeft geen instructies
Kruisbestuiving is...
A
Bestuiving in één bloem
B
Bestuiving van bloemen tussen verschillende plantensoorten
C
Bestuiving van bloemen van dezelfde plantensoort
D
Bestuiving op een andere bloem van dezelfde plan
Slide 24 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
De bloem is klein, onopvallend en heeft groene kroonbladeren.
Wat voor type bloem zal dit zijn?
Wat voor type bloem zal dit zijn?
A
Insectenbloem
B
Windbloem
Slide 25 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Zelf bestuiving
Kruisbestuiving
Geen bestuiving
Slide 26 - Sleepvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat voor bloem is dit?
A
Insectenbloem
B
Windbloem
Slide 27 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Bij windbloemen zitten de stamper en meeldraden ...
A
In de bloem
B
Buiten de bloem
Slide 28 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Welke vorm van bestuiving?
Kruisbestuiving
Zelfbestuiving
(binnen eigen bloem)
(binnen eigen bloem)
Geen bestuiving
Geen bestuiving
Zelfbestuiving
Geen bestuiving
Slide 29 - Sleepvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 30 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 31 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 32 - Tekstslide
Mannelijke geslachtscellen zaten in die stuifmeelkorrels. 1 korrel bevat trouwens 1 geslachtscel.
De vrouwelijke geslachtscel zat in de zaadbeginsel en de zaadbeginsel zat weer in de vruchtbeginsel van een stamper.
Slide 33 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 34 - Tekstslide
Er vindt eerst bestuiving plaats. Vervolgens gaat de stuifmeelkorrel een stuifmeelbuis maken.
Wist je nog dat ik zei dat sommige planten hun eigen stuifmeelkorrels herkennen? Als dat het geval is dan mag/kan de stuifmeelkorrel geen stuifmeelbuis maken.
De stuifmeelbuis gaat via de stijl richting de vruchtbeginsel naar het zaadbeginsel waar de eicel in zit.
Wanneer de stuifmeelbuis met de kern van de stuifmeelkorrel bij de eicel zijn, dan barst het uiteinde van de buis open zodat de kernen bij elkaar kunnen komen. Wanneer de kernen samen gesmolten zijn is er pas bevruchting.
Slide 35 - Tekstslide
Wat gebeurt er dan na een bevruchting. De bevruchte eicel en zaadbeginsel gaan dan groeien. Het bevruchte eicel ontwikkeld zich tot een kiem, wat uiteindelijk tot een nieuwe plant kan groeien en de zaadbeginsel groeit dan uit tot zaad waar veel voedingstoffen worden opgeslagen voor de kiem.
Wat is bevruchting
A
Als de stuifmeelkorrel op de stempel van de stamper terecht komt
B
Als de kernen van de mannelijke en vrouwelijke geslachtscellen samen smelten
Slide 36 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Stuifmeelbuis
Stuifmeelkorrel
Zaadbeginsel
Bevruchting
Slide 37 - Sleepvraag
Deze slide heeft geen instructies
De zaadbeginsel groeit na de bevruchting uit tot ...
De bevruchte eicel groeit uit tot ...
Zaad
Kiem
Slide 38 - Sleepvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 39 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 40 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 41 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
