§3.1: De wereld van de Grieken (P.1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

§3.1: De wereld van de Grieken (P.1)

Wat weet je nog over 

de oude Grieken?

Schrijf het op in de schrift.

Leerdoelen

Hoe ontstonden poleis in Griekenland?

Schrijf ALTIJD het leerdoel in je schrift op!

Hoe werden de poleis bestuurd?

De Tijd van Grieken en Romeinen

3000 v. Chr. -  500 n. Chr. 

We noemen deze periode ook wel de oudheid

Van dorp 

naar stadstaat

12e eeuw v.Chr. kleine dorpjes op heuvels -> koning de baas.🤴

9e eeuw v.Chr. groei landbouw en dus specialisatie in ambachten.⚒️

- Dorpjes groeien uit tot steden.

- Elke stadstaat (= polis) had zijn 

   eigen gebied, regels en bestuur.

Stadstaat: Stad met omliggend platteland.

Er ontstonden honderden poleis.

Oude Egypte

Oude Griekenland

Waarom werd Griekenland GEEN staat zoals Egypte?

One to rule them all?

NIET één polis overheerste alle andere! ⚔️

Waarom?

Door het ruige, bergachtige landschap.⛰️

Bestuur van de stadstaat

-De meeste stadstaten waren een monarchie.

-Soms namen de raadgevers de macht over (Aristoi = rijken) als zij het niet eens waren met de koning.

Aristocratie: Bestuur door een kleine groep mensen met veel aanzien.

Monarchie 

• Koning en erfopvolging🤴
• Alleenheerschappij
• Raad van aristoi (=besten) geven advies.

Aristocratie

• Regering van de 'besten'.💪
• Kleine groep machthebbers
• Belangrijk afkomst en aanzien.👶

Tirannie

• Alle macht bij één persoon.
• Gebruiken het leger (staatsgreep).🗡️
• Goede en slechte tirannen.
  

Democratie

• Macht ligt bij de burgers.
• Veel overleggen.💬
• Toen: kwam weinig voor.

Wat? Opdracht 1, 2, 3, 4.

Hoe? Individueel of in tweetallen.

Duur? 6 minuten daarna bespreken.

Eerder klaar? Maak opdracht 6 + 7.

Huiswerk van §3.1! 

Ongelijkheid en onvrede

Grote sociale verschillen, meeste mensen slaaf of boer--> onvrede

Aristocraat probeert de macht alleen te krijgen door de boeren en slaven achter zich te verzamelen.

Tirannie: Bestuur door een alleenheerser.

Handel en nederzettingen overzee

- Te weinig goede landbouwgrond

- kolonies overzee stichten

gevolgen:

- verspreiding Griekse cultuur, handel met andere culturen en ontstaan geldeconomie

kolonie

Een gebied dat is veroverd en wordt bestuurd door mensen uit een ander, vaak verafgelegen land.

De Griekse wereld omstreeks 500 v.chr.

Een Griekse wereld?

De handel en de kolonisatie verbonden mensen met verschillende culturen met elkaar.

Etrusken: hout

Egypte: olie en graan

Lydiërs: muntgeld

Feniciërs: schrift, lijkt op ons alfabet