persoonlijke verzorging les 7 periode 2

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Persoonlijk zorg

slaap en waak

les 7

Lesdoelen

• Functies en kenmerken van slaap benoemen.
• Factoren die de slaap beinvloed benoemen.
• Slaap- waakritme observeren en beredeneren. 
• Acties benoemen om het slaap- waakritme te bevorderen.
• Werking van slaapmiddelen kunnen toelichten. 
• Hulp bieden bij slaapproblemen.
• Bij het bevorderen van slaap actief rekening houden met de mogelijkheden, wensen en gewoonten van de zorgvrager. 
• De naastbetrokkenen op een overtuigende manier motiveren tot een haalbaar activiteit.
• Tijdens de nachtdienst de zorgvrager ondersteunen.

Weetje:
Mensen slapen 1/3 van hun leven

1. Waar
2. Niet waar

Weetje:
In de meeste gevallen gaan nachtmerries over...

1. Hulpeloosheid
2. Achtervolgt worden
3. Vallen
4. Controle verliezen

Weetje:
1 op de 10 kinderen slaapwandelt

1. Waar
2. Niet waar

Wat zijn de functies van slapen?

Functies van slapen

1. Ontspanning van het lichaam.
2. Ontspanning van de geest. 
3. Dromen. 

Ieder mens heeft een eigen slaap-waakritme, ook wel biologische klok genoemd. Hoeveel uur slaap jij gemiddeld, per 24 uur?

Hoeveel slaap stadium heb je?

1. 4
2. 5
3. 3
4. 6

Slaapstadium

Stadium 0: Ontspanning

Stadium 1: Vertraging van de lichaamsfuncties

Stadium 2: Totale ontspanning

Stadium 3: Moeilijk te wekken

Stadium 4: Lichamelijk herstel

Stadium 5: Remslaap

Factoren die de slaap kunnen beinvloeden: 

Iedere ........................... zijn eigen behoeftes

Ieder zijn eigen wijze en rituelen

Slaapdronken als je wakker wordt, gedwongen houding bij gebroken, geopereerde lichaamsdelen, katheter enz.

Overdag slaperig, bijvoorbeeld door sommige pijnstillers.

Slaappatroon

Lawaai en ongemakken

Medicijnen

Leeftijd

Methodisch werken bij slaap en waak

Vragen die je kunt stellen:

Wat zijn de wensen en gewoonten van de zorgvrager, als je kijkt naar slaaptijden, beddengoed, slaaprituelen?

Is de zorgvrager gewoonlijk na het ontwaken goed uitgerust en klaar voor de dag?

Heeft hij problemen met inslapen?

Maakt hij gebruik van hulpmiddelen?

Heeft hij last van dromen?

Heeft hij last van angst in donkere ruimten?

Is hij te vroeg wakker?

Hanteert de zorgvrager regelmatige perioden voor rust en ontspanning?

Gebruikt de zorgvrager slaapmedicatie?

Wat is het dag-en-nachtritme van de zorgvrager?

Heeft de zorgvrager een gezond dag-en-nachtritme?

Ieder mens heeft een eigen dag-en-nachtritme

1. Waar
2. Niet waar

Er slaapwandelen meer vrouwen dan mannen

1. Waar
2. Niet waar

Overmatig slapen zorgt voor...

1. Nachtmerries
2. Hart en vaatziekten
3. Depressie

Een verstoord slaap-waakritme

• Dag en nacht ritme omdraaien 
  
• Vreemde omgeving
  
• Slapeloosheid
• Overmatig slapen--> depressie 
• Slaapwandelen>meer mannen dan vrouwen
• Nachtmerries>niet goed verwerkte situaties 
• Bedplassen> angst om bed nat te maken en dan maar wakker blijven   

Wat voor klachten zouden de slaap kunnen verstoren?

Klachten die de slaap verstoren

Pijn

Honger en dorst

Gedwongen houding

Psychische klachten

Gevolgen van slaap te kort

Een tekort aan slaap heeft op iedereen, gezond of ziek, een groot effect. Te weinig slaap geeft onder andere de volgende verschijnselen:

Afwijkend gedrag: Nervositeit, geïrriteerdheid of zich angstig of apathisch (onverschillig) voelen

Concentratieverlies en geringere opmerkzaamheid: Kan leiden tot ongelukken

Gestoorde gedachtegang en vaak abnormale reactie op prikkels: Zorgvragers die van een mug een olifant maken

Niet meer goed lichamelijk functioneren: Minder werkzaamheden en activiteiten kunnen doen

Gestoorde gedachtegang en vaak abnormale reactie op prikkels:

1. Nervositeit, geïrriteerdheid of zich angstig of apathisch (onverschillig) voelen
2. Minder werkzaamheden en activiteiten kunnen doen
3. Zorgvragers die van een mug een olifant maken
4. Kan leiden tot ongelukken

Wat kun jij als zorgverlener doen als je zorgvrager al de gehele dag op bed ligt, hoe zorg jij dat die zorgvrager lekker kan slapen?

Slaapmiddelen zijn verslavend

1. Waar
2. Niet waar

Slaapmiddelen kalmeren en nemen angst weg

Er zijn inslaap en doorslaapmiddelen

Slaapmiddelen remmen epileptische aanval

Je hebt geen recept nodig voor slaapmiddelen. 

Slaapmiddelen ontspannen de...

1. Spieren
2. Zenuwen

Wat kan je met de nachtdienst controleren als de zorgvrager slaapt?

WAAR

NIET WAAR

Ademhaling

Transpireren

Nucturie 

Onrust

Psychische klachten