KUA_8.1_dans les 2

• Kunst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

8.1 Moderne DANS les 2

In deze paragraaf:

• Les Ballets Russes

Vandaag: vernieuwingen in

de dans: Les Ballets Russes

vernieuwingen in les ballets russes?

antwoorden vragen Petrousjka

huiswerk vraag 1

In het ballet 'Petrousjka' ligt sterk de nadruk op de Russische sfeer.

1. Beschrijf waaruit je de Russische sfeer op kunt maken aan de hand van:

• het verhaal;
• de vormgeving;
• de dans.

1. Dans: openingsscène wordt Russisch folklore gedanst, herkenbaar aan o.a. het door de knieën zakken en het tikken van de hakken op de grond.
2. Verhaal: dit is gebaseerd op een sprookje, waarin Russische personages figureren. Het speelt zich af op een typisch Russische kermis.
3. Vormgeving: decor sfeer van Rusland door de besneeuwde houten huizen, Russische tekst op huis. Kostuums geïnspireerd op Russische klederdracht, herkenbaar aan lange jurken, hoofdtooien, wijde broeken en laarzen. Ook sommige attributen, zoals balalaika.
   

huiswerk vraag 2

2. Beschrijf drie bewegingen die de beweging van een marionet nadoen.

• In het begin hangen ze nog aan een stokje: dan zie je alleen de benen bewegen. De benen worden opgetrokken en vallen weer neer op de manier als een pop zou doen.
• De armbewegingen lijken wat ongecontroleerd zoals bij een marionet: grote, zwaaiende bewegingen    
• Vooral Patrousjka danst met de knieën/voeten naar binnen en soms met de ellebogen naar boven. Dit doet ook denken aan een marionet.
• De bewegingen zijn hoekig/houterig.
• De handen hangen soms of staan in een vreemde hoek waardoor het lijkt dat deze aan een touwtje hangen.
  

kenmerken klassiek/romantisch ballet

• 5 basisposities
• op de tenen dansen (pointes)
• nadruk op lichtheid: pointes, sprongen, lifts
• virtousiteit is heel belangrijk
• sierlijk
• middenrif aangespannen
• bewegingen worden helemaal afgemaakt (groot, geen alledaagse bewegingen)
  
• romantisch ballet: bovennatuurlijke, sprookjes, tegenstelling goed en kwaad
• kostuums: tutu, transparante jurken, maillot bij mannen
  

Les Ballets Russes: expressie

L’après midi d’un Faune (1912)

De waardering voor niet-westerse kunst speelt een rol in het grote succes van het dansgezelschap Les Ballets Russes in Parijs:

• Diaghilev (leider)kiest voor samenwerking met beeldend kunstenaars en componisten
• Vooral de jonge danser Vaslav Nijinsky is een fenomeen: ‘hij springt zo hoog dat zelfs de vogels jaloers zijn’. 
• Léon Bakst voor Nijinski een exotisch kostuum, dierlijk en goddelijk tegelijk, want een faun is een bosgod.
  

De impressionistische muziek van Debussy sluit niet aan bij de wilde dansbewegingen. Voor de latere voorstellingen schakelt Diaghilev een moderner componist in: Igor Stravinsky.

L’après midi d’un Faune (1912)

• Vaslav Nijinsky, topdanser > debuut als choreograaf
• ontwikkelt een nieuwe danstechniek, die was ontleend aan de schilderkunst op Griekse vazen en Egyptische friezen.
• Verhaal over een faun en zijn dagdromen op een zwoele namiddag.
  

antwoorden

• De muziek beschrijft het gedicht niet letterlijk, maar ze schetst een algehele atmosfeer van luchtige nostalgie en zachte dromerigheid.
• Alleen al de openingsmelodie zette de toen geldende principes op losse schroeven: er klinkt slechts een instrument, de fluit, symbool van de dromende faun.
• De melodie daalt en stijgt, als een meeuw die zich laat meewiegen op de golven. 
• Dan valt het orkest in. De samenklanken zijn rijk en vol, vanwege de warme kleuren van de houtblazers (fluiten, althobo) en de hoorns, en de afwezigheid van luidruchtige blaas- en slaginstrumenten.
• Als in een droom kabbelt de mysterieuze en exotische muziek verder. 

02:20

De impressionistische muziek van Debussy sluit niet goed aan bij de energieke en hoekige bewegingen van Nijinsky.

Beschrijf hoe de muziek wel aansluit bij het dromerige, fantasierijke van een trage middag.

05:25

De inspiratie voor de bewegingen komt van de schilderkunst op Griekse vazen en Egyptische friezen.

Vraag: leg uit hoe ja dat terugziet in de dans. Noem twee aspecten.

Kostuums van Léon Bakst

Leon Bakst ontwerpt een

exotisch kostuum;

dierlijk en goddelijk tegelijk

(faun is een bosgod)

Les Ballets Russes:

expressie en invloed volkskunst

Le Sacre du Printemps (1913)

Een heidens ritueel waarin een tot offer gewijde jonge maagd wordt geofferd om de god van het voorjaar gunstig te stemmen.

Igor Stravinsky (muziek),

Serge Diaghilev (productie)

Vaslav Nijinski (choreografie)

Wat valt je op aan de dans?

08:59

wat valt je op aan de dans?

30:44

welke instrumenten zorgen vooral voor de onheilspellende sfeer in het fragment?

1. de stijkers
2. de koperblazers
3. de slaginstrumenten
4. de houtblazers

01:43

Deze moderne uitvoering verbeeldt de energie en het gewelddadige wat je ook in de muziek hoort. Leg dit uit aan de hand van twee aspecten

(huis)werk

Maak de vragen over Sacre du Printemps