Erfelijkheid V4 2

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Vandaag

- Herhalen BS 1 + 2

- Uitleg BS 3:
    kruisingsschema's 
- Oefenen met alienvraagstuk
- Opdr. 28 samen doen

- Weektaak

Is bij een muis de genexpressie in een levercel gelijk aan de genexpressie in een longcel?

1. Ja
2. Nee
3. Kan je niet weten

Codominant of Intermediair?

Liever een slappeling.
Ho+ allel voor lange hoorns. HoP voor stompjes. Allelen zijn co-dominant. Vrouwtjes hebben liever mannetjes met lange hoorns, maar, homozygote Ho+ schapen sterven jonger. Hoe ziet het genotype van de heterozygote schapen eruit?

Wat gebeurt er met de hoornlengte als Ho+ dominant zou zijn en HoP recessief?

Kruisingsschema's 

Wat is de verhouding genotype?
En verhouding fenotype?

Een heterozygote gele alien voor vachtkleur paart met een homozygote groene alien. Welke eigenschap is dominant?

1. Geel
2. Groen

Werk dit uit. 

Een heterozygote gele alien voor vachtkleur paart met een homozygote groene alien. Maak hiervan een kruisingsschema en upload de foto. Hoeveel % van de nakomelingen is groen?

Opdr. 28

De erfelijke chronische longziekte PCD wordt veroorzaakt door een recessief allel. Een stel met een kinderwens wil graag weten hoe groot voor hen de kans is op een kind met PCD. Zelf hebben ze de aandoening niet. De vrouw vertelt dat haar ouders de ziekte ook niet hebben, maar dat haar zus PCD heeft. Ook de broer van de man heeft PCD, zijn ouders niet.

Hoe groot is de kans dat wanneer deze vrouw van haar man in verwachting raakt, het kind PCD heeft? Geef je antwoord in de vorm van een breuk.
Maak eerst een stamboom. 

Hoeveel kans heeft moeders om Gg te hebben?

De erfelijke chronische longziekte PCD wordt veroorzaakt door een recessief allel. Een stel met een kinderwens wil graag weten hoe groot voor hen de kans is op een kind met PCD. Zelf hebben ze de aandoening niet. De vrouw vertelt dat haar ouders de ziekte ook niet hebben, maar dat haar zus PCD heeft. Ook de broer van de man heeft PCD, zijn ouders niet.
Hoe groot is de kans dat wanneer deze vrouw van haar man in verwachting raakt, het kind PCD heeft? Geef je antwoord in de vorm van een breuk.

Hoe ging deze les?

1. Super goed
2. Redelijk
3. Mwah
4. Niet.

Een moeder heeft twee gemuteerde BRCA1 genen. Dit is een gen wat borstkanker onderdrukt. De moeder van haar man heeft ook borstkanker gehad met dezelfde genmutatie. Hoe groot is de kans dat hun dochter ook twee gemuteerde BRCA1 genen heeft?

1. 100%
2. 50%
3. 25%
4. 75%

Is dit een mannetjes of een vrouwtjes kat?

1. Mannetje
2. Vrouwtje
3. Niet te zeggen

Monohybride kruising

Bij een bepaalde bloem zijn ronde bladeren recessief en geknipte bladeren dominant. Twee heterozygote planten worden gekruist. Welk percentage heeft ronde bladeren?

1. 25%
2. 0%
3. 50%
4. 100%

We stellen dat bij koeien zwart/wit dominant is, en rood recessief. Een zwart/witte koe wordt gekruist met een rode. Wat is de kans dat je rode kalfjes krijgt?

1. 25%
2. 16%
3. 0%
4. 50%

Stambomen

Kijk naar de stamboom. Is zwart of wit recessief?

1. Zwart
2. Wit
3. Niet te zeggen
4. Co-dominant

In de geslachtscellen van de man en van de vrouw zitten altijd dezelfde chromosomen

1. Ja
2. Nee

Geslachtschromosomen

De man kan ofwel een X ofwel een Y chromosoom doorgeven. Een man is namelijk XY. 

Een vrouw kan alleen een X doorgeven. 

Een jongen is XY. Dit X chromosoom komt van...

1. De moeder
2. De vader
3. Vader of moeder

Vrouwen vaak drager. 

Zoons van drager zijn aangedaan. 

Twee aangedane ouders - aangedane kinderen.

Vader geeft altijd aan dochter. Aangedane moeder zorgt voor aangedane zoons en dochters.

Welke vorm van overerving zou dit kunnen zijn?

Welke mogelijkheden voor overerving kennen jullie nu?

Honden hebben twee allelen voor vachtkleur. B (bruin) en b (licht). Een fokker met een bruine hond wil weten of deze heterozygoot is. Waarmee moet hij kruisen?

Vraag 35.
Noteer alle genotypes die je weet.