Thema 3: B5+B6

Thema 3: Basisstof 5 en 6
variatie in genotypen en evolutie
1 / 23
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvmbo g, t, mavoLeerjaar 3

In deze les zitten 23 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Thema 3: Basisstof 5 en 6
variatie in genotypen en evolutie

Slide 1 - Tekstslide

Basisstof 5
variatie in genotypen

Slide 2 - Tekstslide

wat weet jij nog van de vorige les?

Slide 3 - Tekstslide

Leerdoelen basisstof 5
- Je kunt beschrijven hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat.
- Je kunt omschrijven wat een mutatie is en je kunt omschrijven hoe kanker ontstaat.

Slide 4 - Tekstslide

Ongeslachtelijke voortplanting
  • Een deel van het organisme groeit uit tot een nieuw individu
  • Stekken, knollen, weefselkweek
  • Groei vindt plaats door mitose (gewone celdeling)

Genotype van ouder is gelijk aan de nakomelingen 

Slide 5 - Tekstslide

Geslachtelijke voortplanting
  • Versmelten van twee geslachtscellen (eicel+zaadcel)
  • Door meiose bevatten geslachtcellen verschillende allelen
  • Afhankelijk van toeval

Genotype van ouders is verschillend van de nakomelingen
Variatie in genotype dus!

Slide 6 - Tekstslide

Mutatie
= Een plotselinge verandering van het genotype

Voorbeeld: 
Een individu van wie een gemuteerd gen tot 
uiting komt in het fenotype = mutant

 

Slide 7 - Tekstslide

In lichaamscellen
  • Als een mutatie optreedt in één lichaamscel heeft dit meestal geen gevolgen
  • Het genotype van alle andere lichaamscellen blijft hetzelfde

Slide 8 - Tekstslide

In geslachtscellen
  • Kan dit wel grote uitwerking hebben
  • Als betrokken bij bevruchting
  • Elke lichaamscel van de nakomeling bevat dan het gemuteerde gen

Slide 9 - Tekstslide

Mutagene invloeden
= Stralingen en chemische stoffen (dus van buitenaf!) die invloed hebben op mutaties
  • Radioactieve straling
  • Röntgenstraling
  • Ultraviolette straling
Chemische stoffen:
  • Sigarettenrook
  • Asbest

Slide 10 - Tekstslide

Ontstaan van kanker

  • Ergens in het lichaam gaat een cel ongeremd delen
  • Oorzaak: door mutatie veranderen cel eigenschappen (geen stop)
  • Er ontstaat een gezwel en de bouw van het weefsel wordt verstoord

Slide 11 - Tekstslide

Basisstof 6
evolutie

Slide 12 - Tekstslide

dit is examenstof!
Dit kan tegen geloof in gaan, helaas is dit in Nederland verplichte examenstof!

Slide 13 - Tekstslide

Leerdoelen basisstof 6
-Je kunt omschrijven wanneer organismen tot één soort behoren
-Je kunt beschrijven wat de evolutietheorie inhoudt en hoe geslachtelijke voortplanting, mutatie en natuurlijke selectie bijdragen aan het ontstaan van nieuwe rassen en soorten. 

Slide 14 - Tekstslide

Soorten en Rassen
  • Een organisme kan vruchtbare nakomelingen krijgen met een organisme van dezelfde soort. 
  • Een ras is een variatie binnen de soort, denk aan honden.
  • Verschillende rassen behoren tot dezelfde soort, en kunnen dus vruchtbare nakomelingen krijgen.

Slide 15 - Tekstslide

Wat is evolutie?
Evolutie is de ontwikkeling van het leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderd en/of verdwijnen.

Slide 16 - Tekstslide

Veranderingen in genotypen
  • Populatie= een groep individuen van dezelfde soort in een bepaald gebied die zich met elkaar kunnen voortplanten.
  • Nieuwe genotypen ontstaan(voortplanting & mutaties)
  • Diversiteit in een populatie

Slide 17 - Tekstslide

Natuurlijke selectie
Proces dat leidt tot het overleven van een organisme dat zich vergeleken met soortgenoten het best heeft aangepast aan de omgeving.

Slide 18 - Tekstslide

survival of the fittest:


niet de sterkste overleeft maar de best aangepaste

Slide 19 - Tekstslide

Natuurlijke selectie wordt bepaalt door:

  • Het genotype
  • Het milieu

Slide 20 - Tekstslide

Het onstaan van nieuwe soorten

  • Mutaties(verandering van het gen)
  • Verandering in genen = verandering fenotype
  • De meest aangepaste soort komen dan 
       het meest voor
  • Isolatie(twee soorten= twee populaties)


Slide 21 - Tekstslide

isolatie

Slide 22 - Tekstslide

Huiswerk
basistof 5 verandering van genotype opdracht 1-6
basistof 6 evolutie opdracht 1-6


Slide 23 - Tekstslide