4. Steden en staten (2)
De Middeleeuwen
Baas boven baas
1 / 11
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4
In deze les zitten 11 slides, met tekstslides.
Onderdelen in deze les
De Middeleeuwen
Baas boven baas
Slide 1 - Tekstslide
Tijd van Steden en Staten (1000-1500)
In het wit zie je een stadspoort. Ging je in de Middeleeuwen een stad binnen, dan moest je door de stadspoort. In veel steden werd een hoge en prachtig versierde kerk gebouwd. Op de achtergrond zie je de binnenkant van zo’n kerk.Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga
Slide 2 - Tekstslide
De Nederlanden
Veel kleine gebieden, die bij elkaar 'De Nederlanden' heetten.
De Nederlanden maakten deel uit van het Rooms-Duitse Rijk. De graven en hertogen in Nederland waren officieel leenmannen van de Duitse keizer, maar die had meestal niet meer veel macht over zijn leenmannen. In 1018 werden de legers van de Duitse keizer zelfs verslagen door te troepen van de graaf van Holland.
Slide 3 - Tekstslide
Particularisme
De wens van steden, streken en gewesten om vast te houden aan de eigen rechten (privileges) en alleen op te komen voor het eigen belang.
Slide 4 - Tekstslide
- De inwoners van de stad en heer maken afspraken, vastgelegd in stadsrechten:
- Rechtspraak o.t.v. de schout
- Inwoners zijn vrije poorters
In ruil voor deze rechten moet de stad belasting betalen
De rijke burgers namen het bestuur in handen, zij werden de patriciërs
De stad Dordrecht kreeg in 1220 stadsrechten van graaf Willem I van Holland. Daarmee is het één van de oudste steden van Nederland
Slide 5 - Tekstslide
Leerdoel:
* Je kunt uitleggen hoe door centraliseren en uniformeren de hertogen van Bourgondië hun macht wisten te vergroten.
Slide 6 - Tekstslide
Steden tegen Staten
Zie je onderin Bourgondië? Dat is een staat. Een groot stuk land. Die was de baas van Nederland in de Middeleeuwen. Ze hadden het land verdeeld in stukken.
Belasting aan Bourgondië
Floris V was van Holland de baas. Deze stukken land moesten belasting betalen aan Bourgondië. Holland dus ook.
Bourgondië
Een mooie omgeving.
Het ligt in Frankrijk.
Slide 7 - Tekstslide
Centralisatie
- Besturen moet vanaf één plek gebeuren
- De macht moet bij één persoon of instelling liggen
- Lastig bij een groot rijk
Slide 8 - Tekstslide
Staatsvorming/
Uniformering
Een aangesloten gebied waarbij eenheid in het bestuur is en overal dezelfde rechten en plichten gelden.
Slide 9 - Tekstslide
Investituur
Volgens het Kerkelijk recht:
Bisschop als vazal
Leen blijft één generatie
Inwoners mogen zelf bisschop kiezen, de Paus bezegelt dit met de symbolen (investituur) van de bisschop
Praktijk:
Duitse koning koos de bisschop Bisschop als vazal
Leen blijft één generatie
Slide 10 - Tekstslide
Er volgt een investituurstrijd
- Paus Gregorius VII (1075): alleen ik mag bisschoppen benoemen.
- Koningen en keizers: wij willen dat ook zelf doen!
- Uiteindelijk wint de paus in 1122: Paus mag als enige bisschoppen benoemen.
- Echter: bestuur van een land de taak van koningen en keizers.
- In de praktijk: nog altijd veel geloofs- en bestuurszaken door elkaar heen
