herhaling 4.1 en 4.2

• Geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

les 14 Feniks H 4.3

De paus en de Kruistochten

Wie heeft de macht ?  de Investituur strijd.

Expansie van het Christendom, de Kruistochten.

korte herhaling 4.1 en 4.2

* Late ME, weer bevolkingsgroei door;  

woeste gronden geschikt maken

betere ploeg en paarden gebruiken

beter bemesten van de grond

* handel en nijverheid gaat weer groeien

specialisten in ambachten, textielnijverheid, koopmansgilden,

jaarmarkten en Hanze steden,

nieuwe steden en oude herleven

* steden krijgen stadsrechten in ruil voor geld aan de hoge adel, rechtspraak en bestuur, Patriciërs (de rijken) werden schepenen 

Het gemeen (armen) wilde ook meer invloed !

* 100 jarige oorlog tussen koning van FR (leenheer) en koning van ENG en delen van FR (leenman)

Jeanne d'Arc redt de oorlog voor de Fransen

* staatsvorming, koning van FR probeert de macht van zijn leenmannen (de adel) te verkleinen met hulp van de steden, ofwel centralisatie en uniformering

* Niet alleen de koning van ENG verzet zich ook de hertog van Bourgondië, probeerde eigen staat te stichten met eigen staatsvorming door; huwelijkspolitiek, veroveringen.

Hertog van Bourgondië had veel geld nodig voor zijn eigen centralisatie en uniformering en huursoldaten zijn duur.

* de steden moesten steeds meer belasting betalen, bovendien wilde de hertog een centrale staat, de steden raakten hun privileges kwijt,

het gevolg verzet van de stedelingen, het particularisme.  

* uiteindelijk beland Bourgondië in handel van de Oostenrijkse Habsburgers. 

4.3 De paus en de Kruistochten

Samen kijken naar bron 18 en lezen wereldlijke macht en geestelijke macht

P 75.

God verdeel de macht op aarde,

 tussen de kerk/de paus (geestelijke macht) en de koning/keizer (wereldlijke macht)

1054 Het Oosters schisma; scheiding van de kerkelijke macht

 tussen de paus (W-eur kerk) en de Patriarch (O-eur kerk)

De Investituurstrijd

* bestaande traditie; Bisdom (lees ook keizers en koningen) kiezen hun eigen bisschop, de paus bevestigd dit (ring, mijter en staf)

* paus wil meer wereldlijke invloed en wil zelf bisschop benoemen

De keizers en koningen benoemden hun bisschop ook tot leenman en wilde op deze manier meer invloed binnen de kerk te krijgen, gevolg een lange strijd

* Duitse koning Hendrik bleef bisschoppen bemoeien, paus deed hem in de Ban, Koning maakte de Gang naar Canossa (vergeving), de Ban is weg en koning verovert Rome en wordt keizer

opdrachten maken en nakijken

lees eerst p 75 en 76

maak opdrachten op p 79,      2, 3 en 4.

filmpje over de kruistochten

starten bij 7.48

Het Turkse of Ottomaanse rijk is zich aan het uitbreiden, bijvoorbeeld veroveren ze Palestina.  De Turkse Seldjoeken bedreigen het Byzantijnse rijk (Constantinopel)

Paus Urbanus roept op om het heilige land, Jeruzalem te bevrijden.

De Kruistochten, paus Urbanus roept de gelovigen op.

* spontane volkskruistocht 1095 mislukt, geen organisatie/ militaire kennis, dood onderweg.

* eerste kruistocht 1096, ridders (2e en 3e

 zoon) met militaire kennis naast gelovigen olv hertog Godfried van Bouillon en twee broers,

kruisvaarders stichten kruisvaarderstaten

* Moslims (Saladin) heroverden vaak weer gebieden zodat nieuwe kruistochten nodig waren.

Motieven van de kruisvaarders

* oprechte religieuze motieven om het heilige land te bevrijden

* Adellijke zonen (ridders) gingen ook voor macht rijkdom en glorie

Kruistochten binnen Europa

* tegen de moslims in Spanje, Reconquista.

* Deense en Zweedse koning samen tegen niet christenen in N-O Europa.

* tegen de Katharen in Z-Frankrijk, een afwijkende versie van het Christendom

* tegen de Joden, schuld aan de dood van Jezus.

lezen en opdrachten maken

lees eerst p 77 en 78

maak opdrachten  5 , 6 en 7.